هجوم دلالان به بورس کالا در سایه التهاب ارزی/ بازار مواد پتروشیمی زیر سایه دلالی
در گفت‌وگوی خبرفوری با محسن بیگلربیگی، رئیس کمیته فنی پتروشیمی اتاق بازرگانی ایران، بر لزوم شناسایی خریداران مقطعی و ایجاد مکانیزم سرند در بورس کالا تأکید شد. او هشدار داد که ورود ناگهانی دلالان در دوره‌های التهاب ارزی، تولیدکنندگان واقعی را به حاشیه رانده و زمینه قاچاق مواد پتروشیمی را فراهم می‌کند. در ادامه، مشروح گفت‌وگوی خبرفوری با محسن بیگلربیگی را می‌خوانید؛ گفت‌وگویی که جزئیات پشت‌پرده هجوم خریداران مقطعی به بورس کالا و راهکارهای پیشنهادی برای حمایت از تولیدکنندگان واقعی را روشن می‌کند.
در ادامه، مشروح گفتگوی خبرفوری با محسن بیگلربیگی را می‌خوانید؛ گفتگویی که جزئیات پشت‌پرده هجوم خریداران مقطعی به بورس کالا و راهکارهای پیشنهادی برای حمایت از تولیدکنندگان واقعی را روشن می‌کند.
- طی دو هفته گذشته با افزایش نوسانات ارزی، شاهد رشد تقاضا برای مواد پتروشیمی در بورس کالا بودیم. برخی کارشناسان معتقدند همه این تقاضا‌ها واقعی نیست. نظر شما چیست؟
بیگلربیگی: دقیقاً همین‌طور است. بررسی رفتار خریداران نشان می‌دهد بخش قابل توجهی از افرادی که در شرایط عادی و زمان رکود هیچ حضوری در بورس کالا نداشتند، در روز‌های اخیر ناگهان وارد بازار شدند. این گروه معمولاً فقط زمانی که بازار ارز دچار التهاب و قیمت دلار رو به افزایش است، اقدام به ثبت سفارش می‌کنند. چنین رفتاری نشانه‌ای روشن از دلالی و در ادامه قاچاق در بازار مواد پتروشیمی است.
- تفاوت خریدار واقعی با دلال در چیست؟
بیگلربیگی: تولیدکننده واقعی کسی است که در همه شرایط – چه رکود باشد، چه بی‌برقی و حتی بحران‌های جدی‌تر مثل جنگ – همچنان به خرید مواد اولیه در بورس کالا ادامه می‌دهد تا خط تولید خود را سرپا نگه دارد. اما کسی که تنها در روز‌های پرتنش و التهاب ارزی وارد بازار می‌شود، نمی‌تواند تولیدکننده واقعی باشد. چنین رفتاری بیشتر به سوءاستفاده‌گری شبیه است تا تولید.
- این موضوع چه آسیبی به بازار و تولیدکنندگان واقعی وارد می‌کند؟
بیگلربیگی: در دو هفته گذشته دیدیم همین افراد تازه‌وارد با ثبت سفارش‌های متعدد و رقابت‌های سنگین، باعث شدند مواد اولیه مثل همیشه به خریداران دائمی و واقعی تخصیص پیدا نکند. در واقع، تولیدکنندگانی که سال‌ها در بورس کالا حضور مستمر داشته‌اند و نیازشان واقعی است، قربانی هجوم دلالانی می‌شوند که هدفشان فقط کسب سود کوتاه‌مدت از تفاوت نرخ ارز و مواد است و در ادامه سر از قاچاق در می‌آورند.
- چه راهکاری برای مدیریت این وضعیت پیشنهاد می‌کنید؟
بیگلربیگی: ما نیازمند یک مکانیزم سرند کردن خریداران هستیم. یعنی بورس کالا باید با تحلیل رفتار بلندمدت خریداران، کسانی را که فقط در دوره‌های خاص و پرالتهاب وارد بازار می‌شوند شناسایی کند و جلوی سوءاستفاده آنها را بگیرد. در مقابل، تولیدکنندگانی که حضور مستمر دارند باید در اولویت تخصیص قرار گیرند. این تنها راهی است که می‌تواند از تولید واقعی حمایت کند و بازار را از دست دلالان نجات دهد.