شایعه ورشکستگی بانکها؛ تسویه حساب سیاسی با دولت
در پی اعتراض گروهی از سپرده گذاران مؤسسههای غیر مجاز افرادی با دامنزدن به اخبار و شایعات نادرست تلاش میکنند مشکلات مربوط به مؤسسات مالی غیرمجاز را به کل شبکه بانکی نسبت دهند و بحث ورشکستگی بانکها را به جامعه القا کنند در حالی که ورشکستگی بانکی موضوع تخصصی و حرفهای است و با حمایت دولت و بانک مرکزی از بانکها ریسک ورشکستگی بانکی بسیار پایین است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، در ماههای اخیر گروهی از سپردهگذاران مؤسسه کاسپین و برخی مؤسسات غیرمجاز دیگر با انجام تجمعاتی از بانک مرکزی، دولت و مجلس خواستهاند تا امکان دریافت سپرده و سودشان را فراهم کنند اما همین اعتراض ها دستاویزی را برای شایعه سازان فراهم کرده و با دروغپردازی خطر ورشکستگی بیشتر بانکها را به مردم القا کنند که به نظر کارشناسان این شایعه سازان بیشتر مخالفان دولت یا بدهکاران بزرگ بانکی هستند که از برنامه دولت برای سرو سامان دادن به مؤسسات مالی غیر مجاز و نظم دادن به بازار پولی و مالی متضرر شدهاند. بعد از شروع به کار دولت یازدهم بانک مرکزی تلاش کرد تا بخشی از این مؤسسات خارج از نظارت بانک مرکزی و بدون مجوز را که در سالهای قبل تعداد آنها بسیار زیاد هم شده بود کنترل کند و موفقیتهایی هم داشت.
شایعه ورشکستگی تعجب آور است
بهاءالدین حسینی هاشمی کارشناس ارشد بانکی، درخصوص شایعات مربوط به ورشکستگی بانکها میگوید: بحث ورشکستگی بانکها آنقدر تخصصی است که هر کسی نمیتواند ادعای آن را مطرح کند اما اینکه این روزها ورشکستگی بانکها براحتی در شبکههای اجتماعی و میان مردم دست به دست میشود تعجب آور است.
وی میافزاید: بانکها از نظر مالی 2 بحث مربوط به بدهیها و داراییها را دارند که دارایی بانکها مربوط به اعتبارات و وامهای آنهاست که موضوعی مربوط به آینده است یعنی بانک طبق قرار داد باید برای دریافت سررسید وامها منتظر بماند بنابراین موضوع دارایی موضوعی مربوط به آینده است اما بدهی موضوعی آنی و مربوط به زمان حال است یعنی هر مشتری یا سپرده گذار در هر زمانی میتواند نسبت به برداشت سپرده خود اقدام کند و بانک هم موظف به پرداخت آن است بنابراین نقدینگی و ریسک پایین آن مسألهای بسیار مهم است برای بانکها.
به گفته این کارشناس بانکی اگر با شایعه سازی مثلاً در روز 5 سپردهگذار به بانک مراجعه کنند و سپرده خود را از بانک در خواست کنند ممکن است بانکی از پرداخت همزمان سپردهها به چندین مشتری عاجز باشد اما این به معنی ورشکستگی بانک نیست. وقتی میزان زیان بانک از سرمایه بیشتر شود یا میزان بدهی از دارایی بیشتر باشد در آن صورت میتوانیم در مورد ورشکستگی بانک صحبت کنیم. بانکها داراییهای با ارزشی دارند ممکن است این داراییها در زمان حال قابل وصول نباشد اما چون بدهی آنی باید پرداخت شود بستر برای شایعهسازی آماده میشود.
سوءاستفاده رقبای سیاسی دولت
حسینی هاشمی صحبتهای برخی مسئولان پولی و مالی که در مورد بانکها کاملاً نظرات غیر حرفهای ابراز میکنند و حتی سوءاستفاده برخی رقبای سیاسی دولت را در ایجاد شایعات دخیل دانسته و تأکید میکند شایعه ورشکستگی مانند بازی با آتش است و براحتی میتواند بحران ایجاد کند در حالی که با کنترلهای ادواری، ماهانه و سالانه که بانک مرکزی از صورتهای مالی بانکها به عمل میآورد و سود یا دارایی بدون پشتوانه را بررسی میکند ریسک ورشکستگی بسیار کم میشود.
وی میافزاید: واقعیت این است که تحریمها مشکلات زیادی به بانکها تحمیل کردند و ما نمیتوانیم مشکلات بانکی را کتمان کنیم همچنین رکود چند ساله بدهی دولت به بانکها و بدهی دولتهای قبل به پیمانکاران که به این دولت به ارث رسید نیز مشکلاتی برای بانکها ایجاد کرده است اما این بههیچوجه به منزله ورشکستگی نیست.
هاشمی میگوید: در همه کشورها وقتی مشکلات بانکی به وجود میآید دولت و بانک مرکزی با حمایت از بانکها از طریق تزریق نقدینگی، خطوط اعتباری باز خرید اوراق مشارکت و اوراق قرضه... به کمک بانکها میآیند مثلاً در سال 2011 دولت امریکا 2 هزار میلیارد دلار را به بانکهای این کشور برای جلوگیری از خطر ورشکستگی تزریق کرد.
تعیین تکلیف سپردههای 50 میلیونی تعاونی منحله فرشتگان
به منظور نظم بخشیدن به مؤسسات غیر مجاز ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی اظهار کرده که مرحله سوم تعیین تکلیف سپردهگذاران تعاونی منحله فرشتگان از روز چهارم تیر آغاز و سپردههای تا 50 میلیون تومان از طریق ٨٠ شعبه مؤسسه اعتباری کاسپین تعیینتکلیف میشوند.
طبق وعده قبلی بانک مرکزی مبنی بر شروع مرحله سوم از تعیین تکلیف سپردهگذاران تعاونی منحله فرشتگان بهعنوان یکی از زیرمجموعههای مؤسسه اعتباری کاسپین قرار است سپردهگذاران تا سقف ۵۰ میلیون تومان از چهارم تیرماه (یکشنبه) با مراجعه به ۸۰ شعبه دارای مجوز کاسپین نسبت به مشخص کردن وضعیت خود اقدام کنند. پیشتر معاون نظارت بانک مرکزی اعلام کرده بود که تا قبل از عید فطر مرحله جدید در دستور کار قرار خواهد گرفت.
این در حالی است که در جریان رسیدگی به وضعیت تعاونی فرشتگان از ۲۸ اردیبهشتماه پرداخت و تعیین تکلیف وجوه سپردههای تا سقف ۱۰میلیون تومان شروع شده بود که در مرحله بعد و از نهم خردادماه تا ۲۳این ماه شرایط برای مراجعه سپردههای تا سقف ۲۰ میلیون تومان فراهم شد. آخرین آماری که اعلام شده بود حاکی از آن است که تا پایان این زمان نزدیک به ۲۷ میلیارد تومان به سپردهگذاران فرشتگان پرداخت شده است. این در شرایطی است که این تعاونی حدود ۵۰۰هزار سپردهگذار دارد که تا ۴۰۰ هزار نفر آن سپردههای دارای وجوهی کمتر از ۲۰ میلیون تومان هستند.
همچنین یک عضو ناظر مجلس در شورای پول و اعتبار پس از جلسه با رئیس کل بانک مرکزی از پرداخت علیالحساب تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان به سپرده گذاران کاسپین خبر داد.
الیاس حضرتی گفت: مقرر شده روند پرداختها به سپرده گذاران از 10 میلیون تا ۵۰ میلیون تومان علیالحساب تسریع شود و پس از اتمام این پرداختها تا سقف مذکور در مرحله بعد پرداختها تا سقف ۱۰۰میلیون تومان صورت گیرد