ﺁﻳﺎ ﺑﺮای اﻓﺰاﻳﺶ اﺷﺘﻐﺎﻝ می‌توان ﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ متکی ﺑﻮﺩ؟
ﻣﺘﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ اﺯ ﺳﻮﻱ ﺳﺘﺎﺩ ﺁﻗﺎﻱ ﺭﻳﻴﺴﻲ ﺟﻬﺖ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻧﻆﺮاﺕ ﻣﺮﺩﻡ, ﺭا ﻣﻂﺎﻟﻌﻪ ﻛﺮﺩﻡ. ﺩﺭ ﺑﺎﺏ اﻓﺰاﻳﺶ اﺷﺘﻐﺎﻟﺶ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻨﻆﺮﻡ ﺁﻣﺪ: ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪﻥ ﺧﻄ اﻭﻝ ﺭاﻫﻜﺎﺭﻫﺎ: "ﺑﺮاﻱ اﻓﺰاﻳﺶ اﺷﺘﻐﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﺑﺪ" ﻣﻴﺘﻮاﻥ ﺯﻭﺩ ﻓﻬﻤﻴﺪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺳﺖ ﺑﺮاﻱ اﺷﺘﻐﺎﻝ ﺯایی.
ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭاﻧﻲ اﺯ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ و ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺴﺮ ﻣﻴﺒﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻩ و ﺭﻭﺑﻮﺗﺎﻳﺰﺩ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ و ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻜﻲ ﺗﺮ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻱ اﻧﺴﺎﻧﻲ. ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻫﻮﺵ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ, و ﭼﺎﭖ ﺳﻪ ﺑﻌﺪﻱ, ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﻧﻴﺎﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ اﻧﺴﺎﻥ ﺭا ﺗﺎ ﺣﺬﻑ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻛﺎﻣﻞ, ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ. اﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﻢ ﺷﺪﻥ ﺧﻂﺎﻱ اﻧﺴﺎﻧﻲ, اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻬﺮﻩ ﻭﺭﻱ, اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ, و ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﻛﻼﻥ ﺑﺎﻋﺚ ﺭﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎﺩﻱ اﺳﺖ ﻟﻜﻦ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻴﻜﺎﺭﻱ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺸﻮﺩ. اﺗﻜﺎ ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮاﻱ اﺷﺘﻐﺎﻝ ﺯاﻳﻲ ﺷﺮﻭﻉ ﺣﺮﻛﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮاﻣﻊ ﺻﻨﻌﺘﻲ 60 ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺩاﺷﺘﻪ اﻧﺪ و ﭼﻴﻦ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ 40 ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﺷﺘﺎﺏ ﺑﺴﻴﺎﺭ.
اﻣﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﺷﺘﻐﺎﻝ ﺩﺭ اﻗﺘﺼﺎﺩﻫﺎﻱ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪﺗﺮ, ﺳﺎﻟﻢ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ, ﻧﻪ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ, ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺪﻣﺎﺕ اﺳﺖ. ﺳﻬﻢ ﺑﺨﺶ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺩﺭ اﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺠﺰ ﭼﻴﻦ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺎﻻﻱ 70 ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻞ اﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭا ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻴﺸﻮﺩ و ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ و ﻳﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺯﻳﺮ 50% ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﺮاﻳﻄ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺻﺤﺮاﻱ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺯﻳﺮ 30% ﻣﻴﺮﺳﺪ. اﻳﻦ ﺳﻬﻢ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ 80%, ﻓﺮاﻧﺴﻪ 80, ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ 78, ﺩاﻧﻤﺎﺭﻙ 77 اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ 74, ﻫﻠﻨﺪ 73, ﮊاﭘﻦ 72, ﺁﻟﻤﺎﻥ 71, ﻛﺎﻧﺎﺩا 70, و ﺑﺮﺯﻳﻞ 67 ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺸﻮﺭ ﺟﺰﻭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺎ ﺩﺭﺻﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﭼﻴﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ 52% اﺯ ﺟﻲ ﺩﻱ ﭘﻲ. اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺩﺭ اﻳﺮاﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ 45% ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ. ﺩﺭﺳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ اﺭﻗﺎﻡ ﺳﻬﻢ ﻋﺪﺩﻱ اﺳﺖ اﺯ ﻛﻞ اﻗﺘﺼﺎﺩ و ﻧﻪ ﻟﺰﻭﻣﺎ ﺗﻌﺪاﺩ ﺷﺎﻏﻠﻴﻦ. ﻟﻜﻦ ﻧﺴﺒﺘﻬﺎ ﺑﺮاﻱ اﺷﺘﻐﺎﻝ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺑﺨﺶ اﻗﺘﺼﺎﺩ ﻃﺒﻖ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﺮاﻛﺰ ﺟﻬﺎﻧﻲ (ﻣﺜﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﺟﻬﺎﻧﻲ) ﻛﻢ و ﺑﻴﺶ ﻳﻜﺴﺎﻧﻨﺪ و اﮔﺮ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. اﻳﺠﺎﺩ ﺷﻐﻞ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻛﻢ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮﺗﺮ, ﺯﻭﺩ ﺑﺎﺯﺩﻩ ﺗﺮ و ﺁﺳﺎﻥ ﺗﺮ اﺯ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺳﺖ.
ﻣﺜﺎﻝ ﻫﺎﻳﻲ اﺯ ﺑﺨﺶ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ اﺯ ﺳﻼﻣﺖ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ, ﺁﻣﻮﺯﺵ, ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺎﻻ, ﺗﻮﺭﻳﺴﻢ, ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ, ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ, ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ اﻃﻼﻋﺎﺕ, و ﻛﺴﺐ و ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻧﺮﻡ و اﺳﺘﺎﺭﺕ ﺁﭖ ﻫﺎ.
ﺣﺎﻝ اﮔﺮ ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺩﻟﻴﻠﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮاﻥ ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﻲ اﻓﺰاﻳﺶ اﺷﺘﻐﺎﻝ ﺑﺎﺷﺪ و اﻟﮕﻮ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻴﻦ, ﺁﻧﻮﻗﺖ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﭘﺮﺳﻴﺪ اﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪاﺕ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ اﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ, ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪاﺕ ﻓﻦ ﺁﻭﺭﻱ ﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻜﻲ ﺑﻪ اﻧﺴﺎﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ? ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺯاﺭﻱ ﺧﺎﺭﺝ اﺯ ﺣﺪﻭﺩ ﻣﺮﺯﻫﺎﻱ اﻳﺮاﻥ ﺩاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ? ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺮﻛﺘﻬﺎﻱ ﻏﻮﻝ ﺁﺳﺎﻱ ﻧﻆﺎﻣﺎﺕ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩاﺭﻱ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ و ﺑﺮاﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ, و ﺭﺷﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاﺭﻱ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ? و ﺁﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺰﻳﺖ ﻧﺴﺒﻲ ﺑﺮاﻱ اﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪاﺗﻤﺎﻥ ﺩاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ? و اﮔﺮ ﺩﺭ ﺟﻮاﺏ ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﺳﻮاﻟﻬﺎ, ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ و ﺁﺭﻱ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﺎ ﺩﻧﻴﺎ ﻗﺮاﺭ اﺳﺖ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺮاﻱ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﻤﺎﻥ و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاﺭﻳﺸﺎﻥ, ﺑﺎ ﻧﻆﺎﻣﺎﺕ ﺧﺸﻦ و ﻧﺎﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩاﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺩﻩ ﺩاﺭﻱ ﻧﻮﻳﻦ ﺑﻪ ﺭاﻩ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﻧﺪ ﭼﻪ ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ, و ....
ﻧﻤﻴﺪاﻧﻢ ﺑﮕﻤﺎﻧﻢ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎ و ﺑﺎ اﻋﺘﻘﺎﺩاﺕ ﻫﻤﺴﺎﻥ و ﻫﻤﺴﻮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﻳﺎ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﺑﺎ اﻧﺪﻙ ﺑﻀﺎﻋﺖ اﺯ ﻓﻬﻢ ﻋﺎﺟﺰﻡ. اﻣﺮﻭﺯ ﻧﮕﺮاﻧﻲ اﺻﻠﻲ و اﻭﻝ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻴﻞ ﻋﻆﻴﻢ ﺑﻴﻜﺎﺭاﻥ ﺩﺭ ﺑﺨﺸﻬﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎﻥ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ, و ﺑﻪ ﺭﻏﻢ ﺭﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻲ ﻫﺎﻱ ﺷﺪﻳﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺭا اﻳﺠﺎﺩ ﻣﻴﻜﻨﺪ ( اﻳﻦ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻲ ﻫﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺭﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺭا ﻫﻢ ﻛﻢ ﻣﻴﻜﻨﺪ). اﮔﺮ ﻗﺮاﺭ ﺑﺮ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮاﻱ اﺷﺘﻐﺎﻝ ﺯاﻳﻲ و اﻳﺠﺎﺩ 4ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺷﻐﻞ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﺷﺪ, ﺑﮕﻤﺎﻧﻢ اﻫﺪاﻑ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺁﺗﻲ ﻧﺘﻨﻬﺎ ﺑﺮاﺣﺘﻲ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﻤﻴﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ اﻗﺘﺼﺎﺩ اﻳﺮاﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮﺩ و ﺷﺘﺎﺏ و ﺭﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺿﺮﺑﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺧﻮﺭﺩ. ﻣﺎ اﻣﺮﻭﺯ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺴﻴﺮ 60 ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺟﻮاﻣﻊ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺭا ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ و ﭘﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺗﺮ ﻃﻲ ﻛﻨﻴﻢ. اﺗﻔﺎﻗﺎ اﻳﻦ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ ﻣﺎ ﺭا و ﻫﻤﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺭا ﺑﻌﺪ اﺯ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺩﻫﻪ ﺩﺭ ﻧﻘﻂﻪ اﻱ اﻳﺪﻩ ﺁل ﻗﺮاﺭ ﺩاﺩﻩ اﺳﺖ ﺑﺮاﻱ ﭘﺮﺵ. ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﺎ اﺗﺨﺎﺫ ﺗﺪاﺑﻴﺮ ﺩﺭﺳﺖ و اﺳﺘﻔﺎﺩﻩ اﺯ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ اﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺣﺎﻝ و ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﻗﺘﺼﺎﺩﻱ و ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭﺿﻌﻴﺖ اﺷﺘﻐﺎﻝ, ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻴﻢ و ﺧﻮﺩ ﺭا اﺯ ﺧﻂﺮاﺕ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺤﺮاﻥ ﺯﺩﻩ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﻣﺼﻮﻥ ﺑﺪاﺭﻳﻢ. اﻧﺸﺎاﻟﻠﻪ
*ﻣﺪﻳﺮ ﺑﺨﺶ ﻣﻮاﺩ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﭼﺎﭖ ﺳﻪ ﺑﻌﺪﻱ ﺩﺭ ﺷﺮﻛﺖ ﺟﻨﺮاﻝ اﻟﻜﺘﺮیک
