رشد مالیات در هزینه‌های جاری گم شد

به گزارش اقتصادآنلاین ، تعادل نوشت :  در حالی که در سال گذشته درآمدهای مالیاتی توانسته است 82درصد از رقم مصوب بودجه 95 را در 11 ماه محقق کند، این افزایش در هزینه‌های جاری تنومند دولت ذوب شده است. عملکرد مالیاتی در سال گذشته به گونه‌یی بود که چندی پیش نوبخت سخنگوی دولت نیز در نامه‌یی به رییس‌جمهور ضمن اشاره به عملکرد خوب دولت در دو حوزه مالیات و درآمدهای گمرکی خواستار تقدیر از وزارت اقتصاد در این دو حوزه شد. با این حال، عملکرد 11ماهه بودجه نشان‌دهنده نسبت 48درصدی مالیات‌ها به پرداخت‌های هزینه‌یی است. به عبارت دیگر بار حدود نیمی از هزینه‌های جاری دولت بر دوش مالیات افتاده و این بدان معناست که بهبود عملکرد مالیاتی در نهایت به ارتقای خدمات عمومی و به‌نفع عموم مردم نینجامید. در عین حال گزارش بانک مرکزی از بی‌نصیب بودن پرداخت‌های عمرانی از سبد درآمدی دولت هم خبر می‌دهد به نوعی که سهم هزینه‌های عمرانی در 11 ماهه سال گذشته تنها 18هزار و 590 میلیارد تومان گزارش شده است. به نظر می‌رسد در پی بهبود عملکرد مالیاتی دولت، پرداخت هزینه‌های جاری تنها بخش منتفع بوده تا افزایش درآمد مالیاتی هم در دستگاه‌های عریض و طویل دولتی صرف پرداخت حقوق و مزایای کارکنان دولت شود. هر ساله هزینه‌های جاری دولت، سهم سایر بخش‌ها را در خود می‌بلعد که این هزینه‌ها نیز به دلیل ساختار غلط سیستم اداری و استخدامی و تورم نیروی انسانی در بدنه تنومند دولت رو به افزایش است.

 افزایش 32 درصدی درآمد دولت

گزارش بانک مرکزی از عملکرد 11ماهه بودجه 95 حاکی از آن است که از ابتدای سال 95 تا پایان بهمن ماه از میزان درآمد 157هزار و 380میلیارد تومانی مصوب بودجه، 117هزار و 760 میلیارد تومان آن محقق شده که از عملکرد 74.8درصدی در تحقق درآمدها در مدت یادشده خبر می‌دهد.

همچنین بر اساس مصوبات بودجه سال گذشته، دولت تا پایان بهمن‌ماه باید 144هزار و 880 میلیارد تومان درآمد کسب می‌کرد که در مدت یاد شده توانسته است تنها 81 درصد از این رقم را محقق کند و می‌توان احتمال کسری درآمدی برای سال 95 را قوی دانست. با این حال، مقایسه درآمدهای دولت در 11 ماهه سال 95 با مدت مشابه سال 94 حاکی از افزایش31.6درصدی درآمدهای دولت است.

 تراز عملیاتی زیر خط مصوب

تراز عملیاتی در مدت 11ماهه سال گذشته به منفی 64هزار و 770 میلیارد تومان رسیده است. در حالی که کسری تراز عملیاتی برای این مدت در بودجه، 51هزارو 900میلیارد تومان منظور شده و این به معنای پیشی گرفتن 20درصدی کسری تراز عملیاتی از مصوب بودجه در 11ماهه سال 95 است. در عین حال کسری تراز عملیاتی در 11ماهه سال 95 در مقایسه با مدت مشابه سال 94 افزایش 8.4درصدی را تجربه کرده است. بر اساس مصوبات بودجه، کسری تراز عملیاتی برای سال 95، رقم 56هزار و 380 میلیارد تومان منظور شده بود.

 عملکرد 90درصدی درآمد مالیاتی

جزییات گزارش بانک مرکزی از وضعیت بودجه عمومی دولت در 11ماهه نخست سال جاری حاکی از آن است که در بخش درآمدهای مالیاتی دولت توانسته است به 89.6درصد مصوب یازده‌دوازدهم بودجه دست یابد. درآمدهای مالیاتی از ابتدای سال گذشته تا پایان بهمن ماه به رقم 85هزار و 640 میلیارد تومان رسیده، در حالی که برای این مدت در بودجه سال گذشته 95هزار و 580میلیارد تومان درآمد مالیاتی پیش‌بینی شده است. مجموع درآمدهای مالیاتی در سال 95 باید به رقم 103هزار و 830میلیارد تومان برسد که بر اساس آمار بانک مرکزی در 11ماهه سل گذشته 82.5درصد از این رقم تحقق یافته است.

درآمد نفتی 60هزار میلیارد تومانی

بر اساس گزارش بانک مرکزی، خالص واگذاری دارایی‌های سرمایه‌یی در مدت 11ماهه سال گذشته 41هزار و 480میلیارد تومان بوده است. در سبد درآمدی دولت در 11ماهه سال گذشته، سهم درآمدهای نفتی حدود 59هزار و 710میلیارد تومان بوده است که نشان می‌دهد تقریبا 51درصد از درآمد دولت در این مدت از محل فروش نفت و فرآورده‌های نفتی حاصل شده است. در عین حال، این رقم نشان می‌دهد که درآمدهای نفتی دولت در 11ماهه سال گذشته نسبت به مدت مشابه سال 94، با افزایش 9 هزار میلیارد تومان همراه شده است. بر اساس مصوبات بودجه 95، درآمد نفتی از ابتدای سال گذشته تا پایان بهمن ماه باید به رقم 68هزار و 580میلیارد تومان می‌رسید که با توجه به گزارش ارائه شده از سوی بانک مرکزی، 87درصد از این رقم در 11ماهه 95 محقق شده است. در این بخش، درآمد حاصل از فروش نفت خام 43هزار میلیارد تومان و منابع حاصل از صادرات فرآورده‌های نفتی و میعانات گازی 14هزارو 190میلیارد تومان بوده است.

 ناکامی پرداخت‌های عمرانی

گزارش بانک مرکزی از عمکرد 11 ماهه بودجه 95 نشان می‌دهد که سهم پرداخت‌های عمرانی از درآمدهای دولت در این مدت تنها 18هزار و 590 میلیارد تومان بوده است که تحقق 35درصدی را نسبت به مصوب 11ماهه بودجه نشان می‌دهد. در حالی که خالص واگذاری دارایی‌های سرمایه‌یی از ابتدای سال 95 تا پایان بهمن ماه با افزایش 40.8 درصدی همراه بوده، پرداخت‌های عمرانی در این مدت افت 12.2درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال 94 نشان داده است. گرچه تا پایان سال گذشته باید 57هزار و 480میلیارد تومان به تملک دارایی‌های سرمایه‌یی تخصیص می‌یافت، تا پایان بهمن ماه تنها 32درصد این رقم تحقق یافت تا بار دیگر پرداخت‌های عمرانی ناکام باقی بماند. همچنین کل منابع حاصل از واگذاری دارایی‌های سرمایه‌یی در مدت مذکور رقم 90هزار میلیارد تومان بوده که غیر از نفت تنها 3هزار میلیارد تومان از محل فروش اموال منقول و غیرمنقول نصیب دولت شده است.

گزارش اخیر بانک مرکزی از وضعیت بودجه عمومی دولت نشان می‌دهد، هزینه‌های جاری دولت در 11 ماهه نخست سال گذشته 178هزار و 580میلیارد تومان بوده است. این در حالی است که مصوبه بودجه برای هزینه‌های جاری در این مدت 196هزارو 780 میلیارد تومان بوده است. گرچه هزینه‌های جاری دولت در این مدت از مصوبه بودجه فراتر نرفته اما افزایش 20درصدی را در مقایسه با 11 ماهه سال 94 تجربه کرده است.

 نسبت‌های تحلیلی

بر اساس گزارش بانک مرکزی، نسبت درآمدها به پرداخت‌های هزینه‌یی در 11ماهه نخست سال 95 به رقم 65.9درصد رسید در حالی که این نسبت در بودجه سال گذشته 73.6درصد درنظر گرفته شده است. در عین حال نسبت مالیات‌ها به پرداخت‌های هزینه‌یی رقم 48درصد را به ثبت رساند که به رقم مصوب در بودجه بسیار نزدیک شده است.

این نسبت در بودجه سال گذشته 48.6درصد منظور شده بود. نسبت سایر درآمدها به پرداخت‌های هزینه‌یی اما فاصله زیادی با مصوبات بودجه دارد. بر اساس قانون بودجه 95، نسبت سایر درآمدها به پرداخت‌های هزینه‌یی باید 25.1درصد باشد اما عملکرد 11ماهه بودجه نسبت 18درصدی را نشان می‌دهد. همچنین نسبت مجموع درآمدها و واگذاری دارایی‌های سرمایه‌یی به مجموع پرداخت‌های هزینه‌یی و تملک دارایی‌های سرمایه‌یی در مدت 11 ماهه سال گذشته به رقم 90.2درصد رسید که از نسبت 87.2درصدی مصوب بودجه پیشی گرفته است. نسبت پرداخت‌های عمرانی به فروش نفت خام هم در 11ماهه سال گذشته به رقم 43درصد رسیده که فاصله زیادی با نسبت 78.9درصدی مصوب بودجه 95 دارد. نسبت پرداخت‌های عمرانی به پرداخت‌های هزینه‌یی هم در این مدت 10.4درصد بوده است. این نسبت در بودجه سال گذشته 26.9درصد منظور شده بود.

 نمره قبولی مالیات

عملکرد مالیاتی در 11ماهه سال 95 حاکی از آن است که مجموع مالیات‌های مستقیم در این مدت به رقم 42هزار و 250میلیارد تومان رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال 94 افزایش 22.7درصدی را نشان می‌دهد.

بر اساس مصوبات بودجه، مالیات مستقیم در این مدت باید به رقم 46هزار و 160 میلیارد تومان می‌رسید که عملکرد 91.5درصدی در این بخش را نشان می‌دهد. در عین حال، جمع مالیات‌های غیرمستقیم هم در این مدت به رقم 43هزار و 390 میلیارد تومان رسیده است که نسبت به درآمدهای دولت از محل مالیات‌های غیرمستقیم در 11ماهه سال 94 افزایش 40.3درصدی را نشان

 می‌دهد. بر اساس قانون بودجه، مالیات‌های غیرمستقیم تا پایان بهمن ماه سال گذشته باید به رقم 49هزار و 410 میلیارد تومان می‌رسید که از این میزان 43هزار و 390 میلیارد تومان معادل 88 درصد آن محقق شده است.

 مجموع مالیات‌های غیرمستقیم در 11ماهه سال 94 رقم 30هزار و 920میلیارد تومان و برای مدت مشابه سال 93 رقم 29هزار و 30 میلیارد تومان به ثبت رسیده که این روند حاکی از رشد قابل قبول مالیات‌های غیرمستقیم طی سال‌های اخیر است.

 جزئیات عملکرد مالیات‌های مستقیم

عملکرد مالیاتی دولت در 11ماهه سال 95 حاکی از آن است که در این مدت 26هزار و 790میلیارد تومان درآمد مالیاتی از محل مالیات اشخاص حقوقی حاصل شده که تحقق 86.7درصدی را نسبت به مصوبه بودجه در مدت یاد شده نشان می‌دهد. مالیات بر درآمدها نیز در این مدت به رقم 13هزار و 90 میلیارد تومان رسیده است که افزایش 26.3درصدی را در مقایسه با 11ماهه سال 94 نشان می‌دهد. بر اساس قانون بودجه، مالیات بر درآمد در 11ماهه سال گذشته باید به رقم 12هزار و 950میلیارد تومان می‌رسید که بر این اساس، عملکرد از رقم مصوب در بودجه پیشی گرفته است. در بخش مالیات بر ثروت نیز درآمد 2هزار و 360میلیارد تومانی در 11ماهه 95 نصیب دولت شده است که افزایش 13.8درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال 94 نشان می‌دهد. رقم مصوب مالیات بر ثروت در قانون بودجه 95 برای 11 ماه، رقم 2هزار و 310 میلیارد تومان و برای کل سال 2هزار و 510میلیارد تومان است که بر این اساس، عملکرد 11ماهه در این بخش نیز از رقم مصوب فراتر رفته است.

 افزایش 61درصدی مالیات بر واردات

در بخش مالیات‌های غیرمستقیم، مالیات بر واردات در 11ماهه سال گذشته از رقم 14هزار میلیارد تومان فراتر رفته که تحقق 91.6درصدی را در این بخش در مقایسه با مدت مشابه سال 94 نشان می‌دهد. همچنین مالیات بر واردات در 11ماهه سال گذشته افزایش 61درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال 94 نشان می‌دهد. در این بخش، مالیات بر واردات خودرو در 11ماهه سال 95 به رقم 2هزار و 70 میلیارد تومان رسیده است که افزایش 94.9درصدی را در مقایسه با سال 94 نشان می‌دهد. با این حال، درآمدهای مالیاتی از این محل هنوز نتوانسته است به سقف پیش‌بینی شده در قانون بودجه 95 برسد. بر اساس قانون بودجه 95، درآمدهای مالیاتی دولت از محل واردات خودرو در 11ماهه باید به رقم 3هزار و 170میلیارد تومان می‌رسید. همچنین کل مالیات بر واردات پیش‌بینی شده در قانون بودجه 95 برای خودرو رقم 3هزار و 440 میلیارد تومان است.

در مدت 11ماهه سال گذشته مالیات بر واردات کالاها و خدمات به رقم 29هزارو 110میلیارد تومان رسید که نسبت به مدت مشابه در سال 94 افزایش 32درصدی را نشان می‌دهد. با این حال، در این بخش عملکرد 86 درصدی برای 11ماهه سال 95 به ثبت رسیده است. مالیات بر ارزش افزوده هم در 11 ماهه سال گذشته به رقم 18هزار و 650میلیارد تومان رسیده است که این رقم تحقق 81.5درصدی مالیات بر ارزش افزوده نسبت به رقم مصوب بودجه برای 11ماهه سال 95 را نشان می‌دهد.

بدین‌ترتیب در حالی که عملکرد مالیاتی بودجه در 11ماهه سال گذشته نشان می‌دهد در این مدت درآمدهای مالیاتی در مقایسه با مدت مشابه سال 94، 1.31درصد افزایش یافته است اما این عملکرد قابل قبول در حوزه مالیاتی هم سبب نشده است تا در بخش پرداخت‌های عمرانی شاهد وضعیت مساعدتری باشیم. عملکرد مالیاتی سال 95 حاکی از آن است که تا پایان بهمن ماه، تقریبا 82درصد درآمد مالیاتی پیش‌بینی شده برای این سال محقق شده که عمکرد قابل قبولی است. با این حال بهبود وضعیت درآمدهای مالیاتی هم به دلیل فشارهای بالای هزینه‌های جاری سبب شده است که اثر این افزایش در سایر بخش‌ها مشهود نباشد