ترکش موشک‌های آمریکا در بازارهای جهان

اما آنچه این دیدار را کمرنگ‌تر کرد خبر حمله موشکی آمریکا به سوریه بود. آخر وقت پنج‌شنبه، همزمان با ضیافت شامی که در آن ترامپ میزبان رئیس‌جمهور چین بود، ناوهای آمریکایی به بهانه ادعای حمله شیمیایی هفته گذشته در ادلب، اهدافی را در شهر حمص سوریه موشک باران کردند. این خبر که اولا درگیری بیشتر آمریکا در خاورمیانه و ثانیا احتمال تنش‌آمیز شدن روابط آمریکا و روسیه را مطرح می‌کرد، بلافاصله بازارهای جمعه را متاثر کرد. طلا با افزایش خرید مواجه شد و به اوج 5 ماهه رفت. فلز زرد از قابل‌اعتمادترین پناهگاه‌های سرمایه است که در چنین شرایطی به‌عنوان سرمایه امن در نظر گرفته می‌شود. بهای نفت خام هم به‌دلیل خاورمیانه‌ای بودن تحولات اخیر، دو درصد جهش کرد. از سوی دیگر، بازارهای سهام نیز با افزایش ریسک‌گریزی افت را به خود دیدند تا کمک بیشتری برای کالاهای امن فراهم شود. همزمان، ین ژاپن نیز رشد کرد و روبل روسیه تحت‌تاثیر تنش تازه میان مسکو و واشنگتن افت کرد. شاخص دلار هم با وجود شرایط تازه و خیز ین، تا حدی به رشد خود ادامه داد.

البته تمام روندها تحت‌تاثیر گزارش بعدازظهر هم قرارگرفتند. بعدازظهر جمعه به وقت تهران اعلام شد که بزرگ‌ترین اقتصاد جهان در ماه مارس 98 هزار شغل ایجاد کرده است. رقم مورد انتظار 174 هزار شغل بود. نرخ بیکاری هم به 5/ 4درصد کاهش یافت. این داده‌های بسیار بد در مقطعی حامی طلا و مانع دلار شد.

ریسک‌گریزی بورسی

تحولات بازاری مانند همیشه از آسیا شروع شد. بازارهای سهام آسیا در روندی که جای تعجب نداشت، افت شاخص‌ها را تجربه کردند. تنش‌های ژئوپلیتیک همیشه خبر بدی برای بورس‌ها هستند، مگر برای دسته‌ای خاص از سهام که از تحولات خاص نفع می‌برند. مثلا بروز یا تشدید یک جنگ ممکن است سهام شرکت‌های وابسته به جنگ‌افزارها را رشد دهد، اما کلیت بازارهای جهانی سهام از آرامش نفع بیشتری می‌برند. روز گذشته، نگرانی‌های تازه، افت شاخص‌ها را از آسیا آغاز کردند و به اروپا و آمریکا کشاندند. شاخص «ام‌اس‌سی‌آی» آسیا پاسیفیک 7/ 0 درصد افت کرد و بورس‌های اروپایی افت 3/ 0درصدی را تجربه کردند. شاخص‌های آتی آمریکا هم کار خود را با کاهش آغاز کردند. البته برخی از بورس‌های آمریکا روز خود را با رشد آغاز کردند اما تا زمان نهایی شدن این گزارش در ساعت 7 عصر، زمان زیادی از فعالیت آنها نگذشته بود.

بورس‌ها نه‌تنها از تنش‌های تازه ژئوپلیتیک در خاورمیانه نگران هستند، بلکه امید خود به بهبود روابط مسکو و واشنگتن را هم تا حدی از دست داده‌اند. ترامپ چنان هوادار گرمی روابط با روسیه بوده که برخی از همکاران او به روابط خارج از عرف با مقام‌های روسی متهم شده‌اند، اما حالا روسیه از حمله آمریکا به سوریه بسیار خشمگین است.

طلای مطمئن

اخباری که عموم مردم و دولت‌ها آنها را بد می‌دانند همیشه یار سرمایه‌های امن است. مهم‌ترین پناهگاه‌های سرمایه در بازارهای جهانی، فلزهای گرانبها و ارزهای مطمئن هستند. اونس طلا که پنج‌شنبه با 3 دلار کاهش به بهای 1252 دلار رسیده بود، جمعه تا اوج 5 ماهه 1267 دلار بالا رفت، گرچه در مقاطعی تحت فشار سودگیری دسته‌ای از معامله‌گران قرار گرفت. پنج‌شنبه، داده‌های میزان درخواست بیمه‌های بیکاری در آمریکا، کمترین حد در دو سال گذشته را نشان داد تا این خبر خوب برای اقتصاد آمریکا، فلز زرد را متاثر کند، با این همه جمعه تنش‌های جدید به کمک طلا آمد.

افزایش خرید طلا به‌عنوان سرمایه امن تحت‌تاثیر حمله موشکی، بهای اونس را تا 1267 دلار بالا برد و بعد افزایش فروش‌ها اونس را به سوی ابتدای همین محدوده کشاند. تا ساعت 5 بعدازظهر به وقت تهران که گزارش اشتغالزایی آمریکا منتشر شد، اونس قیمت 1264 را تجربه کرد و با انتشار داده‌های بد این گزارش، اونس رو به رشد بیشتر گذاشت. اما باز هم شدیدا تحت فشار سودگیری قرار گرفت. بهایی که تا ساعت 7 عصر روز گذشته برای اونس طلا ثبت شد، 1266 بود، گرچه هم‌اکنون که شما این گزارش را می‌خوانید ممکن است قیمت متفاوتی به‌عنوان قیمت نهایی اولین هفته آوریل رقم خورده باشد.

تلاطم ارزی

جمعه، بازارهای ارز نیز مانند دیگر بازارها تحت‌تاثیر حمله موشکی بودند. روز گذشته با مخابره خبر شوکه‌کننده حمله موشکی به سوریه ین ژاپن که در کنار فرانک سوئیس مهم‌ترین پناهگاه‌های ارزی هستند، خیز گرفت. ین تا لحظه نهایی شدن این گزارش در ساعت 7 عصر، مقابل دلار آمریکا به اوج 11 روزه رفته بود. در مقابل، روبل روسیه حدود یک درصد از ارزش خود را مقابل دلار از دست داد. با این همه، شاخص دلار که این ارز را در مقابل سبدی از ارزهای جهانی از جمله ین مقایسه می‌کند، تا ساعت 5 بعدازظهر که گزارش اشتغالزایی منتشر شد، نوسان شدیدی را تجربه نکرد. با اعلام داده‌های بد گزارش، شاخص دلار هم رو به افت گذاشت.

اما توجه برخی از معامله‌گران به کاهش نرخ بیکاری و البته افزایش خرید دلار در قیمت‌های پایین‌تر، روند شاخص را معکوس کرد. آنچه روز گذشته بازارهای ارز را تا حدی سردرگم کرد این بود که کسی نمی‌داند اقدام ترامپ هشدار مستقیم به سوریه و غیرمستقیم به کره شمالی است یا آغازگر تشدید دخالت بزرگ‌ترین ارتش جهان در جنگی داخلی که بسیاری از کشورهای منطقه و حتی اروپا را درگیر کرده است.

شانس نفت

نفت خام هم از تحولات جمعه بی‌نصیب نبود. قیمت‌های نفت روز گذشته به بالاترین سطح در یک ماه گذشته رسید که با توجه به مکان حمله ناوهای آمریکا عجیب نبود. حمله موشکی از سوی دولتی که گمان می‌رود توانایی اتخاذ یا تغییر یکباره سیاست‌ها را دارد، این نگرانی را به وجود آورده که احتمال گسترش تنش‌ها در منطقه نفت‌خیز خاورمیانه وجود دارد.

اقدام روز گذشته، شدیدترین اقدام آمریکا در سوریه در 6 سال گذشته بوده که نااطمینانی‌های ژئوپلیتیک را افزایش می‌دهد، به‌ویژه از آن رو که دولت روسیه مستقیما در سوریه عملیات نظامی انجام داده و می‌دهد. به این ترتیب، جمعه بهای آتی نفت برنت از مرز بشکه‌ای 55 دلار عبور کرد و نفت وست‌تگزاس اینترمدیت هم به قیمت 5/ 52دلار نزدیک شد.

تنش‌هایی از این دست می‌تواند به‌شدت به رشد شرکت‌های وابسته به نفت کمک کند؛ چراکه بازارهای انرژی هنوز هم بر وفور عرضه نفت در جهان متمرکز هستند. با وجود توافق اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت و چند کشور دیگر بر سر حفظ سطح تولید در سال 2016، بازار نفت هنوز هم با مازاد عرضه روبه‌رو است.

خبر دوم

با آنکه خبر حمله موشکی آمریکا به سوریه، مهم‌ترین خبر روز گذشته بود، دیدار روسای‌جمهور چین و آمریکا هم مورد توجه بود. چین روز جمعه در واکنش به حمله موشکی آمریکا به پایگاه هوایی سوریه، از همه طرف‌های ذی‌ربط خواست ضمن رعایت خویشتنداری به‌دنبال راهکارهای سیاسی برای حل بحران موجود باشند، اما بیشتر از این موضع‌گیری گفت‌و‌گوهای مقام‌های دو طرف بود که تیتر اخبار شد.

روز گذشته هم دونالد ترامپ اعلام کرد با رئیس‌جمهوری چین رابطه دوستانه‌ای را آغاز کرده و هم شی چین پینگ از لزوم همکاری‌های تجاری و سرمایه‌گذاری دو کشور گفت. با این همه، حملات پیشین ترامپ به سیاست‌های اقتصادی و خارجی چین تندتر از آن بوده که بازارها دو کشور را دوست یکدیگر بدانند. یک خبر دیگر که روز جمعه توجه‌ها را به خود جلب کرد خبر دیده شدن یک جنگنده چینی در یکی از جزایر دریای جنوبی چین بود، منطقه‌ای که کشورهای همسایه چین به‌شدت در آن اختلافات سرزمینی دارند.