ابهام درسرنوشت بنیان دیزل/ تغییر کاربری گریبان صنایع آذربایجان را خواهد گرفت؟
تغییر کاربری مجموعه های واگذار شده در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی برگ دیگری از مشکلات اجرای نادرست قانونی است که بنا بود به شکوفایی و رونق اقتصادی و کوچک شدن دولت کمک کند.
به گزارش خبرنگار اقتصاد آنلاین، بیش از یک دهه از ابلاغ سیاست های اصل 44 قانون اساسی و آغاز واگذاری ها به بخش خصوصی می گذرد، اما به اذعان بسیاری از کارشناسان و حتی مسوولان اقتصادی کشور، این قانون به درستی اجرا نشد. واگذاری برخی شرکت ها به مجموعه ها و نهادهای عمومی که با عنوان مجموعه های خصولتی شناخته می شوند، اختصاص سهام برخی شرکت ها به سهام عدالت و در نهایت واگذاری در قالب رد دیون دولت از جمله مشکلات اجرای نادرست اصل 44 قانون اساسی بوده است. تغییر کاربری نیز برگ جدیدی از پرونده شرکت های واگذار شده است.
بنیان دیزل تبریز نماد بارز یکی از واگذاری هایی است که به درستی انجام نشده است، کارخانه ای که طی سال های گذشته از سوی خریدار آن تعطیل شد و حالا با اجازه تغییر کاربری از سوی مسوولان استان به مجتمع تفریحی رفاهی تبدیل خواهد شد.
سال 1386، یک سال پس از ابلاغ سیاست های اصل 44 قانون اساسی بود که کارخانه ای با نزدیک به چهار دهه قدمت که تولید و مونتاژ موتورهای دیزلی را به عهده داشت، به فردی به نام م-ز واگذار شد.
اگرچه هدف از خصوصی سازی بهبود وضعیت واحدهای صنعتی و شکوفا شدن آنها اعلام شده بود، اما ماجرا برای بنیان دیزل به گونه ای دیگر رقم خورد، م-ز که از بدهکاران بزرگ بانکی نیز بود، از پس اداره و توسعه این کارخانه بر نیامد و در نهایت این کارخانه مهرماه سال 91 تعطیل شد.
این بدهکار دانه درشت بانکی اما با واگذاری بخشی از دارایی های خود به بانک ها توانست بدهی خود را ساماندهی کند و در مورد بنیان دیزل درخواست تغییر کاربری کارخانه به مجتمع تفریحی رفاهی را ارائه کند، درخواستی که با انتقادات بسیاری از سوی کارشناسان و برخی نمایندگان مجلس روبه رو شد.
وی اما با لابی گسترده ای که داشت توانست دو سال بعد از تعطیلی، مجوز تغییر کاربری این کارخانه را دریافت و در نهایت طی هفته گذشته اقدام به تخریب ساختمان های موجود در محوطه این مجموعه کند.
پس از انتقادات مطرح شده نسبت به تعطیلی این کارخانه بیانیه ای از سوی مالکان آن منتشر شده مبنی بر اینکه همزمان با تحریم، این شرکت (بنیان دیزل) با توجه به زیر ساخت های خود و استهلاک ابنیه، ماشین آلات فرسوده و عدم استاندارد بودن ارتفاع سوله های کارخانه، نتوانست فناوری مورد نیاز را به روز کند.با توجه به اینکه مجموعه 'دریک' زیر مجموعه های تولیدی متنوعی دارد، برای اینکه بنیان دیزل بتواند به حیات خود ادامه دهد به جوار یکی دیگر از مجموعه های صنعتی 'دریک' یعنی تریلر سازی' ماشین سازی یاقوت تبریز ' منتقل شد تا بنیان دیزل با تفکر تبدیل موتورهای دیزلی به موتورهای برقی بتواند پروژه ساخت خودروهای کوچک برقی را که در این مجموعه در حال امکان سنجی است به مرحله اجرا دربیاورد و با احیای مجدد، شعار 'بنیان دیزل در تاریخ بوده ، هست و خواهد ماند' را عملیاتی کند.
در این بیانیه همچنین آمده است: یکی از خدمات مهم مجموعه 'دریک' به مردم در کنار فعالیت های تولیدی، توجه به نشاط در جامعه ، برخوردار کردن مناطق کم برخوردار و ارائه خدمت به آحاد جامعه در قالب راه اندازی باشگاه فرهنگی ورزشی، مرکز دانشگاهی و مرکز خودرویی با ظرفیت اشتغالزایی برای سه هزار نفر است.
در همین راستا درخواست تغییر کاربری و طی شدن روال قانونی احداث این مجموعه (مرکز خودرویی) به مسئولان و ارگان های مربوط ارائه شد که با تصویب تغییر کاربری آن در کمیسیون ماده 5 و تأیید مسئولان ارشد استانی این پروژه شکل اجرایی به خود گرفت تا شاهد رونق یکی از مناطق کم برخوردار شهر تبریز شود.
اجرای این مجموعه که یک طرح ملی است، باعث می شود که غیر از آذربایجان شرقی و استان های همجوار حتی از کشورهای همسایه مانند عراق، ترکیه، آذربایجان، نخجوان، ارمنستان نیز سرمایه جذب کرده و به رشد تجاری استان نیز کمک شایانی شود.
در تبریز قحطی زمین برای ساخت پاساژ نیست
در این باره سید باقر شریف زاده رییس انجمن مدیران صنایع آذربایجان شرقی با انتقاد شدید از تخریب کارخانه بنیان دیزل خاطرنشان کرد: اتفاق تاسف برانگیز تخریب بنیان دیزل در تاریخ صنعت آذربایجان برای همیشه باقی خواهد ماند.
وی همچنین تاکید کرد: در تبریز قحطی زمین برای ایجاد مرکز تجاری به وجود نیامده است، در همان نزدیکی و نهایتاً دو کیلومتری کارخانه بنیان دیزل کلی فضای خالی وجود دارد که با قیمت های مناسب هم می توانستند خریداری کنند و پاساژ احداث کنند.
قوانین نباید اجاره تغییر کاربری را بدهد
احمد علیرضا بیگی، نماینده مردم آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی در این باره به خبرنگار اقتصاد آنلاین گفت: قوانین و نرم افزارهای باید به گونه ای باشد که تغییر کاربری برای مالک پر هزینه باشد شد ضمن اینکه این کارخانه تعطیل نخواهد شد و طبق تعهدات خریدار به سازمان خصوصی سازی به منطقه دیگری منتقل می شود.
البته این اظهارات بیگی در حالی مطرح شده که کلیه کارهای قانونی این جابجایی در زمان استانداری وی در دولت دهم صورت گرفته است.
بنیان دیزل با ظرفیت بیشتری در حال کار است
شهاب الدین بی مقدار، نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اینکه کارخانه ها باید به خارج از شهر منتقل شوند تا از الودگی هوای شهر کاسته شود، گفت: بنیان دیزل با ظرفیت بیشتری در در جاده آذرشهر به ارومیه حال کار کردن است و این اقدام باید انجام می شده است.
این اظهارات هم در حالی مطرح شده که ظاهر بنیان دیزل از واحد های صنعتی سبز در این منطقه بوده است.
نگرانی از تغییر کاربری سایر کارخانه ها
علاوه بر انتقاداتی که نسبت به این موضوع وجود دارد، نگرانی دست اندرکاران صنعت منطقه این است که این موضوع باعث شود که واحدهای صنعتی اطراف بنیان دیزل نیز چنین تصمیمی بگیرند.
در این باره مدیرعامل سابق گروه ماشین سازی تبریز در گفت و گو با اقتصاد آنلاین اظهار کرد : وضعیت واحدهای بزرگ صنعتی خصوصی سازی شده تبریز و آذربایجان شرقی نگران کننده است و علاوه بر این که تخریب کارخانه بنیان دیزل یک خسارت بزرگ است، اما خسارت بزرگ تر بدعتی است که در تغییر کاربری و تخریب این کارخانه اتفاق افتاد.
بر اساس این گزارش نکته ای که در بررسی جریان واکذاری و تغییرکاربری این واحد صنعتی عجیب است تغییر موضع نسبت به این مسئله است، عده ای پیش تر مخالف چنین تصمیمی بودند اما اکنون که بر سر کار هستند به گونه دیگری اظهار نظر می کنند.