تهدید قرارداد بویینگ با حکم ترامپ
فرمان ترامپ فقط محروم کردن عدهای از سفر به آمریکا نیست بلکه میتواند اجرای بزرگترین قرارداد بخش حملونقل هوایی کشور ما را نیز تقریبا غیرممکن کند.
فرمان اجرایی ترامپ علیه مهاجران چند کشور از جمله ایران سروصدای زیادی در جهان به پا کرد اما آنچه کمتر به آن توجه شد، این است که این فرمان فقط محروم کردن عدهای از سفر به آمریکا نیست بلکه میتواند اجرای بزرگترین قرارداد بخش حملونقل هوایی کشور ما را نیز تقریبا غیرممکن کند. قبل از به قدرت رسیدن ترامپ پیشبینی میشد که وی یا با مسامحه به این قرارداد بنگرد یا به بهانهای دیگر آن را ملغی کند اما اکنون با فرمانی که رئیسجمهوری آمریکا در نخستین روزهای رسیدن به قدرت صادر کرد، به نظر میرسد کسانی که با بدبینی به اجرای این قرارداد مینگریستند، واقعبینتر از خوشبینها بودهاند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از کسب و کار ، پایگاه خبری سیاتل تایمز در این باره نوشت: قرارداد 8 میلیارد دلاری شرکت هواپیماسازی بوئینگ با ایران حتی قبل از دستور اجرایی ترامپ درباره منع ورود شهروندان 7 کشور از جمله ایران به آمریکا با تردیدهای جدی مواجه بود اما با این ممنوعیت، موانع لجستیکی بیشتری پیش روی اجرای این قرارداد قرار میگیرد و چشمانداز اجرای توافق هستهای را بدتر میکند. چرا که با توجه به منع سفر خلبانان، خدمه پروازی و تکنسینهای تعمیر و نگهداری هواپیما به آمریکا برای آموزش چگونگی استفاده و نگهداری بوئینگها، این ممنوعیت میتواند یک مانع لجستیک پیش روی اجرای قرارداد بوئینگ و ایرانایر باشد.
تحلیلگران بینالمللی صنعت هوانوردی چه میگویند؟
بررسی سخنان تحلیلگران صنعت هوانوردی درباره این موضوع میتواند روشنکننده ابعاد و پیامدهای فرمان ترامپ بر قرارداد بوئینگ باشد. آدام پیلارسکی، معاون موسسه مشورتی آویتاس در این باره میگوید: اگر اراده لازم وجود داشته باشد، ممنوعیت سفر میتواند دور زده شود. اگر دولت ترامپ تصمیم بگیرد که مجوز فروش بوئینگ به ایران را بدهد و برای این کار انجام مسافرت اتباع ایرانی نیاز باشد، ممکن است معافیتهایی در این زمینه در نظر گرفته شود اما واقعیتها نشان میدهد این گزینه چندان محتمل نیست. ایرباس با هوشمندی عمل کرد، آنها بلافاصله یک هواپیما به ایران تحویل دادند. بنابراین توقف قرارداد آنها دشوار است. ریچارد ابولافیا، تحلیلگر صنعت هوانوردی در گروه تیل نیز در این باره گفت: «فرض من این است که آنها – ترامپ و تیم همراهان و همفکرانش - مجددا تحریمهایی را (علیه ایران) وضع خواهند کرد، بنابراین احتمالا در هر صورت این قرارداد اجرایی نخواهد شد. همچنین محمد یحیوی، معاون سابق رئیس شرکت بوئینگ نیز گفت: دستور اخیر ترامپ بوئینگ را در شرایط بسیار سختی قرار میدهد. آنها یک تعهد فروش و یک مشتری دارند؟ از سوی دیگر، آنها دولت آمریکا را دارند که باید از سیاستهایش پیروی کنند. به عقیده من، پیروی از سیاستهای دولت آمریکا اولویت خواهد داشت.
ترامپ ابایی از لغو قرارداد بوئینگ ندارد
کاپیتان علی ایرانی که علاوهبر فعالیت در حوزه هوانوردی سالها در آمریکا زندگی کرده و فضای حاکم بر مناسبات سیاسی و اقتصادی این کشور را از نزدیک رصد و بررسی کرده است، در تحلیل آینده قرارداد بوئینگ میگوید: به قدرت رسیدن ترامپ کاملا بیرون از فضای پیشبینیها و نظرسنجیهای قبلی جامعه آمریکا و یک رویداد بسیار غیرمنتظره بود. ترامپ در زمان کاندیداتوری وعدههای عجیب، غیرمنطقی و حتی مضحکی داده که عمل به هر یک از آنها بسیار دشوار است و میتوان گفت غیرممکن است.
دیوارکشیدن بین آمریکا و مکزیک، اخراج 11 میلیون لاتینو از آمریکا، راه ندادن مسلمانان به آمریکا، بازگرداندن شرکتهای آمریکایی از آسیای جنوب شرقی و اروپای شرقی به داخل مرزهای ایالات متحده، پاره کردن برجام و بسیاری حرفهای غیرمنطقی دیگر از زبان ترامپ شنیده شده که انجام هرکدام هزینههای داخلی و بینالمللی زیادی برای آمریکا خواهد داشت. این کارشناس در ادامه بیان کرد: عدهای استدلال میکنند چون ترامپ خودش تاجرپیشه است، با قراردادهای تجاری که منافع زیادی برای اقتصاد آمریکا دارد، مخالفت جدی نخواهد کرد و نهایتا قرارداد ایرباس و خصوصا بوئینگ عملیاتی خواهد شد. من بهعنوان کسی که سالها در این کشور زندگی و مطالعه کردهام، چنین تصوری را نادرست میدانم. واقعیت این است که اندیشکدهها و موسسات پژوهشی در آمریکا قدرت فراوانی دارند چون سرمایهداران بزرگ نظرات خود را از طریق این سازمانها به مراکز قدرت از جمله کاخ سفید و کنگره و سنا منتقل و گاهی تحمیل میکنند. این اندیشهکدهها مراکز لابیگریهای سیاسی هستند و عموما توسط یهودیان دست راستی و جریانهای افراطی نظیر نئوکانها (نومحافظهکاران) تامین مالی میشوند و سیاستهایی که از دل این مراکز بیرون میآید، گاهی فرسنگها با منافع ملی آمریکا فاصله دارد و موجب زیانهای هنگفت به اقتصاد این کشور میشود با این حال چنین سیاستهایی بارها و بارها به اجرا درآمده است.
اکنون هم فضای سیاسی ایالات متحده شاهد تجدید حیات این جریانهای افراطی است و گرچه شخص ترامپ ظاهرا وامدار هیچ گروه و دستهای نیست و حتی بدنه اصلی حزب جمهوریخواه هم از ایشان دل خوشی ندارد و حمایت نمیکند، با این حال تفکرات و فضای فکری ایشان به سیاستهایی که عموما پیش از این از دل اندیشهکدهها و مراکز لابی یهودیان ضد ایران بیرون آمده، بسیار نزدیک است و تصور نمیکنم ایشان و مراکز تصمیمسازی که ایشان و تیمشان را از نظر فکری و مالی تغذیه میکنند، هیچ گونه ابایی از لغو این قراردادها و زیان اقتصادی بوئینگ داشته باشند.