اشتغال مهم‌ترین چالش اقتصاد ایران در سال‌های آینده
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور با بیان اینکه میل ورود به بازار کار در سال‌های آینده بیشتر خواهد شد، از افزایش نرخ مشارکت زنان طی سال‌های آینده خبر داد.
مسعود نیلی در همایش رشد فراگیر چالش‌های و راهکارها که امروز در مجموعه تلاش برگزار شد، اظهار کرد: مسئله اشتغال ظرف سال‌های آینده یکی از مهم‌ترین مسائل کشور خواهد بود. هم به دلیل اینکه اقتصاد ما در زمانی که متولدین دهه ۶۰ به سن شغل رسیده‌اند شغل ایجاد نشد، هم اینکه جمعیت غیرفعال در کشور با تراکم زیادی مواجه شد و آموزش عالی توسعه پیدا کرد و هم اینکه نرخ مشارکت در بازار کار ظرف سال‌های آینده رو به افزایش خواهد رفت.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور ادامه داد: موج متولدین دهه ۶۰ ترکیب سنی از جمعیت را برای ما در ۱۰ سال گذشته ایجاد کرده که سال‌های نیمه دوم دهه ۸۰ به یک ترکیب سنی از جمعیت رسیدیم که ۴۵ درصد از جمعیت جوانان بین ۱۵ تا ۳۴ سال را تشکیل می‌دادند و شاید تا ۱۰۰ سال آینده چنین اتفاقی را در اقتصاد تجربه نکنیم. در حالی که هم‌اکنون این نسبت ۳۵ درصد است.
وی با بیان اینکه در فاصله سال‌های نیمه دوم دهه ۸۰ خالص اشتغال افزایش پیدا نکرده است، گفت: جمعیت شاغل ما در سال ۱۳۸۴، ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر بود که در سال ۹۱ یک هم همین تعداد است و نشان می‌دهد خالص اشتغال در فاصله سال‌های ۸۴ تا ۹۱، صفر بوده و این مسئله با ورود موج بزرگ جوانانی که به سن کار می‌رسیدند و باید وارد بازار کار می‌شدند، همزمان شده است.
نیلی با بیان اینکه این مسئله دو اتفاق و عارضه ناگوار را به وجود آورده است، افزود: عارضه اول این بود که بخشی از جمعیت متولد سال‌های اول دهه ۶۰ و سال‌های پایانی دهه ۵۰ که بالای ۲۷ و ۳۰ بودند، از سن پیدا کردن شغل عبور کردند و عوارض اجتماعی در کشور را به وجود آوردند.
به اعتقاد وی وجود آسیب‌های اجتماعی فعلی در کشور ناشی از تراکم بالای جمعیت جوان جویای کار طی آن سال‌ها بوده است.
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور با بیان اینکه گسترش شدید آموزش عالی موجب تغییر ترکیب جنسیتی دانشجویی شد، اظهار کرد: این تغییر باعث شد که در نظام آموزش عالی تعداد دختران دانشجو و پسران دانشجو افزایش پیدا کرد. به نحوی که به ازای هر ۱۰۰ دانشجوی پسر، ۱۲۰ نفر دانشجوی دختر داشتیم.
وی با اشاره به نرخ ۱۲ درصدی مشارکت زنان در دو سال گذشته گفت: علی‌رغم اینکه این نرخ پایین بود و از هر ۱۰۰ نفر دختری که به سن کار می‌رسیدند، ۱۲ نفر متقاضی شغل بودند، اما در سال‌های آینده نرخ مشارکت زنان افزایش قابل توجهی خواهد داشت.
نیلی با بیان اینکه استقبال از ورود به بازار کار، در سال‌های آینده بیشتر خواهد شد، افزود: بر این اساس باید به سمت ایجاد شغل برویم چرا که جمعیت متقاضی ورود به بازار بیشتر خواهد شد.
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور با اشاره به آمار بازار کار در پاییز سال ۹۳ خاطرنشان کرد: در پاییز سال ۹۳ با موج بزرگ متفاوت از گذشته در ورود به بازار کار روبه‌رو هستیم. یعنی در شرایطی که ورود به بازار کار در رده قبل از سال ۹۳ کمتر از ۸۰ هزار نفر بود، یکباره از سال ۹۴ به این طرف به بیش از یک میلیون نفر رسیده که یک اتفاق هولناک در اقتصاد ایران است. همچنین در پاییز سال ۹۳ نسبت به پاییز سال ۹۲ ورودی به بازار کار ۶۶۳ هزار نفر بوده که در زمستان ۹۳ نسبت ۹۲ به یک میلیون و ۴۲۲ هزار نفر رسیده است.
وی متذکر شد که این تعداد ورود به بازار کار پدیده تجربه نشده‌ای در اقتصاد ایران است و اگر کشورهایی مانند چین و هند با جمعیت زیاد را کنار بگذاریم، تعداد کشورهایی که در این مقیاس متقاضی شغل دارند، بسیار کم است. از این رو با پدیده مهمی دست و پنجه نرم می‌کنیم و به همین دلیل اشتغال مسئله حائز اهمیتی در سال‌های آینده خواهد بود.
نیلی در بخش دیگری از سخنان خود ورود جمعیت بازار کار را مورد تقسیم‌بندی قرار داد و گفت: وقتی از نرخ بیکاری ۱۲ درصد سخن می‌گوییم یعنی از هر ۱۰۰ نفری که وارد بازار کار می‌شوند، ۱۲ نفر شغل پیدا نمی‌کنند و اگر تغییراتی که در طول زمان اتفاق می‌افتد از ۱۲ درصد بیشتر شود، یعنی نرخ بیکاری افزایش پیدا کرده است.
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور افزود: در پاییز ۹۳ از ۶۶۳ هزار نفری که وارد بازار کار شده‌اند، ۵۴۳ هزار نفر شغل پیدا کرده‌اند و ۱۱۹ هزار نفر بیکار شده‌اند یعنی ۸۲ درصد شغل پیدا کرده‌اند و ۱۸ درصد بیکار شده‌اند. بنابراین عدد ۱۸ که از عدد ۱۲ بزرگتر است، نشان‌دهنده افزایش بیکاری است.
وی ادامه داد: در سال ۹۵ از یک میلیون و ۲۴۰ هزار نفری که وارد بازار کار شده‌اند، ۷۴۳ هزار نفر شغل پیدا کرده‌اند که رکورد قابل توجهی است ولی ۵۵۰ هزار نفر هم بیکار شده‌اند که این هم رقم بزرگی است. در واقع ۸۲ درصد افرادی که در سال ۹۳ شغل پیدا کرده‌اند به ۴۰ درصد در سال ۹۵ رسیده و رقم ۱۸ درصدی بیکاران در سال ۹۳ به ۶۰ درصد در سال ۹۵ افزایش یافته است.
به گفته او همچنین در تابستان ۹۵ تعداد کسانی که شغل پیدا کرده‌اند به ۴۹ درصد و تعداد بیکارشدگان به ۵۱ درصد رسیده که نشان می‌دهد که افرادی که بیکار شده و افرادی که شغل پیدا کرده‌اند نصف نصف شده‌اند و این آمارها هشدار می‌دهد که ما با افزایش تدریجی بیکاری در کشور مواجه خواهیم شد و باید مراقب باشیم مسائل بزرگترین ایجاد نکند.
نیلی با تاکید بر اینکه موج ورود به بازار کار تنها مربوط به متولدین دهه ۶۰ نیست، اظهار کرد: افزایش نرخ مشارکت متولدین دهه ۷۰ به ویژه زنان نیز در تحولات اخیر موثر بوده است، بنابراین علاوه بر کمیت شغل‌های مورد نیاز لازم است شغل‌ها با درآمد مناسب همراه باشد. در غیر این صورت قدرت خرید خانوار کاهش و فقر گسترش می‌یابد.
به گفته وی اگر قرار باشد سطح درآمد افزایش پیدا کند ولی تعداد شغل‌ها بیشتر نشود، توزیع نامتوازن شکل می‌گیرد و هجم انبوه جمعیت متقاضی کار به وجود می‌آید.
