چک های دلهره
کسبه آرام و قرار ندارند. پلاسکو درکمتر از چند ساعت فرو ریخت و مدفن سرمایه همه این سال‌هایشان شد. حالا کسبه مانده‌اند و هزار ترس و اما و اگر و از آنها می‌خواهند
با خبرنگارها مصاحبه نکنید. روزگذشته جلسه‌ای با حضور علی فاضلی رئیس اتاق اصناف ایران و کسبه زیاندیده برگزار شد. جلسه‌ای که ایلنا از حاشیه‌هایش خبرهای تلخی داده است: «عده‌ای روی صندلی نشسته‌اند و عده‌ای درمقابل محل سخنرانی سالن که به منظور برگزاری جلسه کسبه پلاسکو درنظر گرفته شده، تجمع کرده‌اند، دست‌هایشان را روی هوا تکان می‌دهند و با فریاد حرف می‌زنند. چند نفری هم روی زمین به دیوار تکیه داده‌اند؛ درهمه آنها یک چیز مشترک است، سرگردانی، بهت و پوشه‌هایی در دست.»
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند ، موضوع اسکان شب عید این کسبه حالا حسابی دردسرساز شده است. درحالی که ابراهیم درستی نایب‌رئیس اتاق اصناف ایران خبر از اسکان این کسبه درساختمانی نوساز درخیابان جمهوری را داده است، کسبه می‌گویند: چشم‌شان آب نمی‌خورد و فعلا خبری نیست که نیست. مجتبی درودیان رئیس اتحادیه پیراهن‌دوزان اما می‌گوید: «روزگذشته جلسه‌ای با حضور هیأت دولت برگزار شد و سه نقطه در آن برای کسبه درنظر گرفته شد. ما به این تصمیم معترضیم. کسبه مال خیابان جمهوری بودند، چرا باید به‌طور مثال به میدان خراسان منتقل شوند؟»
موضوع چک‌های سوخته هم بعد از اسکان، نگرانی بعدی زیاندیدگان است. یکی از کسبه می‌گوید: «به خاک سیاه نشستم. مصاحبه هم که نباید بکنم. از کجا معلوم طرف مقابل اخلاق‌مداری کند؟» ایمان اسلامیان کارشناس بانکی درجواب این بحران توضیح می‌دهد: با قوانین فعلی بانکداری ایران، جز اخلاق نمی‌توان به چیزی امیدوار بود. مگر این‌که به دستور مستقیم دادگستری یک شعبه مستقیم بانکی انحصرا برای موضوع چک‌های سوخته برگزار شود. شاید بتوان فکری به حال کسبه کرد.
پشت پرده جلسه دیروز هیأت دولت
روزگذشته هیأت دولت جلسه‌ای با حضور ٤ تن از وزرا و علی فاضلی رئیس اتاق اصناف برگزار شد. به گفته رئیس اتحادیه پیراهن‌دوزان دراین جلسه درحالی نماینده‌ای از اتحادیه پوشاک حضور نداشته که ٤٠٢واحد از ٦٠٠واحد از بین رفته مال این صنف بوده‌اند. درودیان دل پری دارد: «گویا درجلسه امروز بنا شده ٣ نقطه درشهر برای کسبه و صاحبان تولیدی پلاسکو درنظر گرفته شود. فروشگاه‌های زنجیره‌ای قدس، شعبه میدان خراسان، زرتشت و احتمالا شعبه خیابان مولوی. ما به این تصمیم معترضیم. چرا کسبه اصیل و قدیمی خیابان جمهوری باید به مکان‌های دیگر منتقل شوند؟»ایلنا درهمین راستا نوشته است: یکی از کسبه که نزدیک به ٥٠سال دارد، همین‌طور که فرم را پر می‌کند، حرف می‌زند: «این بحث را مطرح می‌کنند که بیشتر واحدها تولیدی بوده و به همین بهانه قصد دارند یک سوله برای انتقال کسبه به این مناطق درنظر بگیرند، اما مسأله این است که بیشتر مغازه‌ها درکار پخش بودند.» مرد دیگری آن‌طرف‌تر ایستاده، موهایش یکدست سفید است و همین‌طور که اصرار دارد از روی صندلی بلند شود تا بنشینم، می‌گوید: «مغازه‌ها سرقفلی بوده که ارزش اون بالای یک‌میلیارد بود؛ علاوه براین، بالای ٦٠٠میلیون جنس درمغازه ٥٥متری داشتم، یک‌سال برای شب عید تولید کردیم که دراین واحدها عرضه کنیم؛ الان جایی برای عرضه نداریم، جواب طلبکارها را چه کسی می‌دهد؟»یکی دیگر از کسبه که حال خوشی ندارد، می‌گوید: «شب عیدی به خاک سیاه نشستیم. خانم ببخشید من حال خوشی ندارم. به ما می‌گویند با شما مصاحبه نکنیم. ما هم می‌ترسیم و می‌گوییم چشم.»
خیر می‌خواهد دست کسبه را بگیرد اما نمی‌گذارند
یک سالن نوساز ٢هزارو٥٠٠ متری برای کسبه درنظر گرفته‌ایم. این را رئیس اتحادیه پیراهن‌دوزان گفته و توضیح می‌دهد: یک خیر که تمایل ندارد نامش فاش شود، می‌خواهد این ملک را به‌طور کاملا رایگان دراختیار کسبه قرار دهد. بنا داشتیم که با پارتیشن‌بندی حجم بالایی از زیاندیدگان را ساماندهی کنیم اما انگار برخی نظر بهتری دارند و می‌خواهند کسبه را به دور دست‌ها منتقل کنند.
این درحالی است که روزگذشته هم ابراهیم درستی نایب‌رئیس اتاق اصناف از انتخاب پاساژی ٥ طبقه و نوساز درخیابان جمهوری برای اسکان کسبه آسیب‌دیده ساختمان پلاسکو خبر داد و گفت: دونقطه دیگر نیز درحوالی جمهوری انتخاب شده که به زودی و طی ماه جاری همه کسبه خسارت‌دیده ساختمان پلاسکو تا آماده‌شدن سرقفلی خودشان دراین مکان‌ها اسکان داده می‌شوند. نایب‌رئیس اتاق اصناف ادامه داد: این پاساژ ٥ طبقه می‌تواند حدود ۴۵۰واحد را درخود جای دهد و برای بقیه حدود ۱۰۰واحد باقیمانده پلاسکو نیز دونقطه دیگر را درمحدوده جمهوری درنظر گرفته‌ایم که به زودی همه آنها به مدت حدود دو‌سال دراین محل‌ها مستقر خواهند شد تا تصمیم‌گیری‌های صورت‌گرفته در زمینه احیای سرقفلی آنها اجرایی شود.
جواب چک‌های سوخته را اخلاق می‌دهد؟
با گذشت کمتر از یک هفته از حادثه پلاسکو، کم‌کم از همه ابعاد این حادثه پرده برداشته می‌شود. حالا موضوع چک‌هایی که سوختند و نقد نمی‌شوند، تبدیل به بحران تازه‌ای شده است. مسئولان و کارشناسان درخبرگزاری‌های مختلف اعلام کرده‌اند؛ تنها راه نجات طرفین چک‌های سوخته، اخلاق‌مداری خریدار یا فروشنده است، اما آیا درهمه جای دنیا، راه چاره حواله‌دادن به اخلاق شهروندی است؟
ایمان اسلامیان می‌گوید: فقدان چک‌های مشتریان یکی از موضوعات مطرح در دنیاست که باید قوانین بانکداری برای آن فکر کرده باشند. وقتی موضوع از حالت سند عادی خارج می‌شود، باید محکمه‌ها دراین‌باره تصمیم بگیرند. این کارشناس بانکی می‌گوید: فرض کنید شما از بانک سپه یک چک گرفته باشید و آن را درحساب ملت خود خوابانده باشید. دربانک ملت به هرعلتی چک شما مفقود شود، درچنین گزینه‌ای بانک‌ها باید موضوع شما را در روابط صنفی بین خود حل کنند. درحال حاضر هم موضوع همین است، اما با قوانین حاکم بر نظام بانکداری ایران، کار کسبه پلاسکو سخت‌تر شده است. درکشورهای پیشرفته، چک‌های عادی افراد درحکم چک تضمینی است؛ چراکه اصولا دسته‌چک فقط به مشتریان معتبر بانک داده می‌شود. دسته‌چک افراد بسته به اعتبارشان سقف مشخصی هم دارد. اگر چک شما به هرعلتی موجود نبوده یا موجودی شما کافی نباشد، بانک به اعتبار شما ازمنابع خود چک را پاس می‌کند. در ایران اما چنین موردی نداریم. پای چک‌های الکترونیک هم هنوز به ایران باز نشده است و اگر افراد به صورت مستقیم نتوانند به تفاهم برسند، براساس قوانین فعلی بانکداری ایران، به مشکل می‌خورند. راه درازی پیش‌پای کسبه پلاسکو است...
وزیر اقتصاد: اولویت اصلی دولت، تداوم اشتغال حادثه دیدگان ساختمان پلاسکو است
همه این اما و اگرها درحالی پیش‌پای بحران فعلی است که وزیر امور اقتصادی و دارایی روزگذشته گفته است: اکنون تداوم اشتغال خسارت‌دیدگان حادثه ساختمان پلاسکو اولویت اصلی دولت است. او درحاشیه نشست تخصصی معاونان و رئیسان اداره‌های مبارزه با جرایم اقتصادی پلیس آگاهی استان‌های سراسر کشور اعلام کرد که امروز مصوبه‌های دولت درخصوص تداوم اشتغال، بیمه و پرداخت تسهیلات به آسیب‌دیدگان حادثه ساختمان پلاسکو به‌طور رسمی ابلاغ شد.
طیب‌نیا توضیح داد: دراین زمینه به سرعت درتلاشیم و حتی جلسه‌ای صبح امروز با حضور معاون اجرایی رئیس‌جمهوری برگزار شد تا هرچه سریع‌تر و پیش از نزدیک‌شدن به ایام عید، مکان دیگری برای پیگیری کسب‌وکار کسبه فعال در ساختمان پلاسکو تعیین شود.
بیمه‌های نمایشی درد دیگر پلاسکویی‌ها
قول و قرار‌هایی که انگار در کشاکش دعوای مسئولان جا مانده است. گلایه‌های درودیان ادامه دارد: روزهای اول شرکت‌های بیمه، از پرداختی‌های خود به واحد‌هایی که بیمه آتش‌سوزی داشتند، عکس گرفتند و این جبران خسارت را در بوق و کرنا کردند، اما الان؟ هیچ خبری نیست. شرکت بیمه از مغازه‌دار پلاسکو ٣٠درصد فرانشیت درخواست کرده. به نظر شما انصاف است؟
ازطرفی یکی از بیمه‌گذارها اعلام کرده؛ باید گزارش آتش‌نشانی تهیه کرده و همه مدارک‌تان را کامل کنید. چرا به شب عید این کسبه فکر نمی‌کنند؟ یکی دیگر از پلاسکونشینان می‌گوید: «چرا با من تماس گرفتید؟ از من خیلی بدتر هم هست. برادر دوستم با همه سرمایه‌اش زنده‌زنده در آتش سوخت و مرد. حتی خبر مرگش را رسانه‌ای نکردند. تلفن را قطع می‌کند.»
با این‌که درحادثه پلاسکو همه دست به دست هم داده‌اند، اما اوضاع زیرساخت‌ها و مدیریت بحران کشور خیلی خراب‌تر از این حرفاست. دود و آتش در چهارراه استانبول نزدیک یک هفته است که خون به دل منتظران می‌کند. منتظرانی که نه تکلیف مال و سرمایه‌شان مشخص است، نه اسکان‌شان.
