اسلوونی؛ بهشت اقتصادی سرمایه‌گذاران خارجی
در روزهایی که افکار عمومی بین‌المللی مشغول فهم و هضم انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا و ظهور پدیده شگفت‌انگیزی مانند ترامپ است، قطار اقتصاد و دیپلماسی ایرانی بدون توجه به دامنه‌های انتخابات امریکا در مسیر برنامه‌ریزی شده قبلی برای تحقق سیاست تنش‌زدایی است.
سفر هیات‌های سیاسی و اقتصادی کشورهای مختلف به کشورمان روز گذشته نیز با حضور رییس‌جمهور اسلوونی و هیات همراه به تهران ادامه پیدا کرد تا در کنار مذاکرات سیاسی، فعالان بخش خصوصی دو کشور نیز راه‌های همکاری‌های مشترک را مرور کنند. هیات اقتصادی 50نفره همراه بروت پاخور در جریان دیدار با مدیران تشکل‌های بخش خصوصی ایران تلاش کردند تا راه‌هایی که از طریق آن می‌توان زمینه همکاری‌های مشترک را توسعه داد، شناسایی و برای آن برنامه‌ریزی کنند. اما پرسشی که با این مقدمات ممکن است به ذهن خطور کند، آن است که ویژگی‌های بازار کسب‌وکار اسلوونی چیست و فعالان بخش خصوصی ایران در مواجهه با اقتصاد این کشور در کدام بخش‌ها می‌توانند، ارزش افزوده بیشتری را کسب کنند؟ نکته جالب توجه درخصوص اقتصاد اسلوونی آن است که این کشور توانسته در جدول شاخص‌های کسب‌وکار یکی از بهترین عملکردها را از خود ثبت کند که نشان‌دهنده اقتصاد قوام یافته این کشور در بخش صنایع کوچک و متوسط است. با توجه به اهمیت سفر فعالان بخش خصوصی اسلوونی به کشورمان و نقشی که این مناسبات ارتباطی در ایجاد بازارهای جدید صادراتی برای کشورمان دارد، در جریان این گزارش با استفاده از اطلاعاتی که اتاق ایران در اختیار رسانه‌ها قرار داده است نوری به ابعاد مختلف اقتصاد اسلوونی می‌اندازیم تا فعالان اهالی اقتصاد کشورمان تصویری از مختصات اقتصادی این کشور در ذهن داشته باشند.
محل اتصال شرق به غرب اروپا
به نوشته تعادل ، شاید باور این واقعیت برای بسیاری از فعالان اقتصادی و تحلیلگران مشکل باشد که بدانند اسلوونی رتبه ششم جدول کسب‌وکار را در میان تمام اقتصادهای رو به رشد جهانی به خود اختصاص داده است. موسسه «گرنت تورنتون» (Grant Thornton) با تلفیقی از 22 معیار مختلف رشد اقتصادی و فعالیت‌های کسب‌وکار، شاخص پویایی جهانی (GDI) را تعریف و طبق این شاخص بهترین مقاصد کسب‌وکار جهان را معرفی می‌کند. نکته جالب‌توجهی که در رنکینگ این موسسه به چشم می‌خورد، قرار گرفتن نام اسلوونی در میان کشورهایی است که در سال 2015 بیشترین جهش اقتصادی را در فضای کسب‌وکار خود داشته‌اند.
سریع‌ترین رشد را در این رده‌بندی، اسلوونی با 27پله صعود به خود اختصاص داده و توانسته به رتبه ششم این رده‌بندی بعد از کشورهایی مانند سنگاپور، کانادا، سوئد، فنلاند و... صعود کند. اسلوونی این رشد را مرهون بهبود قابل توجه رشد بازار و فناوری خود است و سرمایه‌گذاران پیش‌بینی می‌کنند که این رشد اسلوونی همچنان ادامه یابد. براساس این ظرفیت‌های رو به رشد است که در جریان امضای تفاهمنامه‌های همکاری‌های مشترک ایران و اسلوونی که روز گذشته نهایی شد، سهم قابل‌توجهی برای بازار پرسود فناوری‌های جدید اختصاص داده شده است. یکی از بخش‌های تاثیرگذار در اقتصاد این کشور بنگاه‌های کوچک اقتصادی است که بخش اعظم اشتغالزایی و صادرات را در این کشور به عهده دارند. اسلوونی در قلب اروپا واقع شده و محل اتصال شرق به غرب اروپاست که همین موضوع ظرفیت‌های ترانزیتی این کشور را نشان می‌دهد. علاوه بر طبیعت بکر و چشم‌نواز، این کشور در میان چهار کشور بسیار زیبای اروپایی (ایتالیا، اتریش، کرواسی و مجارستان) واقع شده است که بیانگر پتانسیل‌های بالای گردشگری در این کشور است.
بهشت اقتصادی سرمایه‌گذاران خارجی
اسلوونی با پیروی از یک مدل اقتصاد باز به یکی از کشورهای موفق تبدیل شده و برای سرمایه‌گذاران شرق اروپا به مثابه یک بهشت اقتصادی است. این کشور به عنوان کشوری با پتانسیل‌های قوی اقتصادی در اتحادیه اروپا در بخش صنایع الکترونیک، مکانیک، تجهیزات مخابراتی و نیروگاه‌سازی به خصوص در ساخت دریچه‌های سد صاحب فناوری است.
این کشور در بخش کشاورزی تولیدکننده فرآورده‌هایی همچون سیب‌زمینی، نخود، گندم، نیشکر، ذرت و لوبیا و در بخش دامپروری و شیلات تولیدکننده گوشت و پشم گاو و گوسفند و نیز فرآورده‌های شیلاتی است. صنایع ذوب و ریخته‌گری آلومینیوم، قلع و روی مهم‌ترین بخش ذوب فلزات اسلوونی را تشکیل می‌دهند. همچنین صنایع دیگری در زمینه تولید تجهیزات الکترونیک، کامیون‌سازی، خودروسازی، تجهیزات نیروگاهی، تسلیحات نظامی، محصولات چوبی، مواد شیمیایی، بافندگی و ماشین‌ابزار در اسلوونی فعالند. اقتصاد این کشور در سال‌های اخیر به لحاظ پایداری و ثبت نسبت به دهه گذشته در وضعیت مطلوب‌تری قرار گرفته است و اسلوونی با اعمال سیاست بازار آزاد در شرایط حساس اقتصادی منطقه اروپا توانسته خود را به عنوان یک رقیب جدی در برابر دیگر کشورهای صنعتی معرفی کند. همچنین، با کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در این کشور و ایجاد فضاها و بازار آزاد، روزبه‌روز بر علاقه سرمایه‌گذاران برای مشارکت در طرح‌های بزرگ اقتصادی این کشور افزوده می‌شود. حتی در سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲ میلادی که تمام جهان از بحران‌های اقتصادی رنج می‌برد، کشور اسلوونی ثبات اقتصادی خود را حفظ کرده بود و با درآمد سرانه ۲۲۱۹۲دلار در سال یکی از بهترین کشورهای اروپا در این زمینه بود. بندر «کوپر» مهم‌ترین اسکله تجاری و صنعتی اسلوونی است و اراضی اطراف این بندر یکی از مهم‌ترین مناطق ویژه اقتصادی این کشور قلمداد می‌شود. باتوجه به شرایط طبیعی و انسانی موجود کشور اسلوونی در برگیرنده پیچیده‌ترین و برترین فناوری در زمینه صنایع کوچک و متوسط است. کاهش هزینه‌های اضافی در خطوط تولید، موجب افزایش تمایل صنایع اسلوونی به فناوری‌های برتر و نیز عوامل موفقیت در صحنه‌های رقابت جهانی شده و به همین سبب زمینه افزایش دستمزدها و سطح رفاه عمومی در این کشور فراهم آمده است.
ویژگی‌های بازار کسب‌وکار اسلوونی
اسلوونی اقتصادی توسعه یافته دارد و از نظر درآمد سرانه بین کشورهای اسلاویک در دسته ثروتمندترین کشورها جای می‌گیرد. صنعت‌های اصلی این کشور وسایل نقلیه موتوری، تجهیزات الکترونیکی، ماشین‌آلات، مواد دارویی و سوخت است و یکی از اصلی‌ترین مشکلات اقتصاد این کشور نیز، روند رو به رشد پیری در این کشور است. بروت پاخور، رییس‌جمهور اسلوونی، دیروز به همراه هیاتی 50 نفره به ایران آمد، این کشور یکی از بهترین موقعیت‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاری را دارد.
این کشور در سال 2007، یورو را به عنوان ارز رسمی خود به جای دلار معرفی کرد و از سال 2010، به عضویت سازمان همکاری و توسعه اقتصادی بین‌المللی درآمد. البته در این کشور، تفاوت دارایی زیادی بین مناطق مختلف آن وجود دارد.
اسلوونی حدود 2میلیون و 65هزار نفر جمعیت دارد و تولید ناخالص داخلی آن به 66میلیارد دلار می‌رسد. درآمد سرانه نیز در این کشور 32هزار دلار است. از نظر شاخص توسعه انسانی نیز وضعیت بسیار خوبی دارد و در رتبه 25 بین تمام کشورهای جهان قرار گرفته است. حدود دوسوم از مردم اسلوونی، در بخش خدمات کار می‌کنند و یک‌سوم دیگر در حوزه صنعت و ساختمان فعال هستند. اسلوونی از چند چیز بهره فراوانی می‌برد: نیروی کار با تحصیلات بالا، زیرساخت‌های بسیار توسعه‌یافته و تجارت فرامرزی گسترده.
البته میزان سرمایه‌گذاری خارجی در اسلوونی، یکی از پایین‌ترین ارقام در اتحادیه اروپاست. همچنین تولید نیروی کار و رقابت‌پذیری اسلوونی نیز از میانگین اتحادیه اروپا پایین‌تر است.
تلاش برای ارتقای مبادلات تجاری
صنعت‌های اصلی این کشور وسایل نقلیه موتوری، تجهیزات الکترونیکی، ماشین‌آلات، مواد دارویی و سوخت است و یکی از اصلی‌ترین مشکلات اقتصاد این کشور نیز، روند رو به رشد پیری در این کشور است. مقامات ایران و اسلوونی قبل از سفر روز گذشته رییس‌جمهور این کشور به تهران، در ابتدای سال 95 با یکدیگر دیدار داشتند. ازدراکو پوچیوالشک وزیر توسعه اقتصادی و فناوری اسلوونی، همان زمان در دیدار با وزیر جهاد کشاورزی ایران گفته بود: «مبادلات تجاری ایران و اسلوونی در سال‌های گذشته خوب نبوده و خواستار توسعه روابط تجاری و سرمایه‌گذاری دو کشور در بخش کشاورزی هستیم.»
ارزش واردات از اسلوونی به ایران در سال 94، 11میلیون و 418دلار بوده و در مقابل، ارزش صادرات به این کشور 753هزار دلار بوده است. در سال 95 نیز این کشور در دسته کشورهای عمده طرف معامله ایران قرار نداشته و به همین دلیل آمار گمرکی از حجم مبادلات ایران و اسلوونی در نیمه اول سال، موجود نیست.
با عبور از این اطلاعات آماری نکته‌یی که به نظر می‌رسد در فرآیند همکاری‌های مشترک اقتصادی با کشورهایی از جنس اسلوونی باید مورد توجه قرار بگیرند، اطلاع‌رسانی مناسب از بازار کسب‌وکار این کشور است تا فعالان اقتصادی کشورمان تصویری واقعی از بایدها و نبایدهای حقوقی این کشور در ذهن داشته باشند. اطلاعاتی که جای خالی آن به‌شدت در فضای رسانه‌یی و تحلیلی کشورمان به چشم می‌خورد.
