نبض اقتصاد مقاومتی کُند می‌زند

مقام معظم رهبری در فرمایشات اول فروردین امسال خود در مشهد مقدس، ده اقدام اساسی برای اجرای اقتصاد مقاومتی ارائه کردند و پس از توضیح هر یک از اقدامات دهگانه، فرمودند: «این ده نقطه‌ کار که اگر چنانچه اقدام و عمل بخواهد انجام بگیرد برای اقتصاد مقاومتی، این ده کار می‌تواند انجام بگیرد. البته کارهای دیگری هم می‌شود انجام داد که مسئولان نگاه می‌کنند و بررسی می‌کنند. بنده ده مورد را این‌جوری پیشنهاد می‌کنم. این می‌شود جریان انقلاب، این می‌شود حرکت انقلابی در کشور، این می‌شود اقتصاد مقاومتی‌ای که کشور را نجات خواهد داد. اگر این کارها را بکنیم، ما می‌توانیم در مقابل آمریکا بایستیم و تحریم‌های او در ما اثر نکند. ما احتیاج نداریم از ارزش‌های خودمان، از خطوط قرمز خودمان، از اصول خودمان صرف‌نظر کنیم تا آمریکا نتواند ما را تحریم بکند؛ ما با دنبال کردن همین سیاست اقتصاد مقاومتی، به معنای عملی مساله و اقدام عملی موضوع، می‌توانیم کشور را مصونیت‌سازی کنیم؛ می‌توانیم مصونیت بدهیم کشور را تا دیگر در مقابل تحریم به خودمان نلرزیم که ما را تحریم خواهند کرد. خب تحریم بکنند؛ اگر اقتصاد مقاومتی شد، تحریم دشمن تأثیر قابل توجهی نخواهد کرد. این می‌شود حرکت انقلابی و حرکت مؤمنی. آن‌وقت اگر ما این کارها را کردیم، مسئولان محترم دولتی آخر سال 95 می‌توانند بیایند گزارش بدهند که ما این چند هزار کارگاه و کارخانه و مزرعه و دامداری و امثال اینها را احیا کردیم. می‌توانند بیایند اینها را بگویند؛ می‌توانند به مردم گزارش بدهند، مردم هم ببینند و حس کنند. وقتی مردم حس کردند، آن‌وقت اعتماد و اطمینان پیدا می‌کنند.» اکنون با گذشت نیمی از سال 95، برای بررسی کارنامه دستگاه‌ها در اجرای ده اقدام موردنظر رهبر معظم انقلاب در جهت اقتصادمقاومتی، سراغ کارشناسان و اقتصاددانان رفته‌ایم.

حرکت اجرا کند است

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم ، دکتر عبدالمجید شیخی، اقتصاددان  با انتقاد از حرکت کند در اجرای اقتصاد مقاومتی گفت: دولت بیشتر سعی دارد منویات خود را به اجرا دربیاورد و در برخی موارد آنقدر کند عمل می‌کند که کشور با مشکل مواجه می‌شود. وی افزود: کمک به بنگاه‌های کوچک و متوسط که قرار شده 7500 واحد تسهیلات بگیرند و تعداد زیادی از آن منتفع شدند از اقدامات خوب دولت بود، اما باید دولت برنامه‌ریزی مدونی داشته باشد که بانک‌ها را با صنایع تولیدی آشتی دهد. اکنون بانک‌ها رقیب اصلی تولید شدند و باید از این موضوع فاصله بگیرند. این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: در بحث قاچاق هم نیروی انتظامی، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سایر نهادهای امنیتی اقدامات خوبی داشتند و دولت هم در کنار آنها قرار گرفت و بهترین نتیجه را برای کشور رقم زدند. شیخی ادامه داد: در بخش تسهیل گردش در مبادلات پولی، دولت نمره قبولی نمی‌گیرد و در این بخش با ضعف‌های زیادی کار خود را دنبال کرده است.

افزایش تولید، تنها در بخش نفت

دکتر وحید شقاقی‌شهری، اقتصاددان در بررسی عملکرد اجرای اقتصادمقاومتی در نیمه اول امسال  گفت: افزایش تولید فقط در بخش صادرات نفت خام محقق شده است. وی افزود: تراز مثبت تجاری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز، اقدامات مثبت دولت در اجرای اقتصادمقاومتی است و در این بخش نمره بالایی دریافت می‌کند.

شقاقی‌شهری ادامه داد: در حوزه اقتصادمقاومتی، دو محور اساسی به نام درون‌زایی و برون‌گرایی در نظر گرفته شده است و مقام معظم رهبری این سیاست‌ها را ابلاغ کردند تا با دنیا ارتباط داشته باشیم، اما در عین حال از واردات فاصله بگیریم و دولت هم در این زمینه تلاش‌هایی داشته و سعی کرده ارتباط خود را با کشورهای دیگر بهتر کند، اما زمانی برون‌گرایی به نفع ماست که اقتصاد درون‌زا شود. این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: تاکنون در ستاد اقتصاد مقاومتی 121 برنامه کلان ابلاغ شده، اما هیچ‌کدام به مرحله ظهور نرسیده است.

سرعت اجرا مناسب نیست

در همین ارتباط علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری نسبت به اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی درباره روند اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی  گفت: ایشان با نگاه ویژه‌ای که به بحث اقتصاد و اشتغال دارند، این مهم را امر فرموده‌اند، بنابراین اجرای آن بر همه واجب است و باید برای رسیدن به خواسته ایشان اراده‌ای ملی شکل بگیرد و در همان مسیر حرکت کند که مسئولان و دولتمردان نیز در این زمینه گام برداشته‌اند و فعالیت‌های مناسبی صورت گرفته است.

وی افزود: تشکیل کارگروه‌ها، ستادها و همچنین برگزاری جلسات متفاوت ازجمله این برنامه‌ریزی‌هاست و مهم‌ترین را می‌توان در انتخاب پایلوت سه استان برای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی دانست، اما اگر واقعا بخواهیم بدون اغماض در این زمینه نسبت به کارهای انجام شده اظهارنظر کنیم، دور از واقعیت نیست اگر بگویم سرعت اجرای سیاست‌ها و همچنین فعالیت‌ها آنچنان که شایسته کل موضوع است، انجام نشده و باید نسبت به تغییر این روند، دقیق‌تر و هوشیارتر باشیم.

فاضلی تاکید کرد: با توجه به مشکلات اقتصادی و همچنین گرفتاری‌های موجود، شاید کند بودن اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تا حدودی توجیه داشته باشد ولی به آن معنا نیست که به سیاست‌های هوشمندانه اقتصاد مقاومتی بی‌تفاوت باشیم، چون دوای بسیاری از دردهای اقتصادی کشور، اقتصاد مقاومتی است.

رئیس اتاق اصناف کشور معتقد است، همه مسئولان، اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را امروز سرلوحه فعالیت و تصمیم‌گیری‌های خود قرار داده‌اند، اما تحریم‌های یکجانبه غرب علیه کشور از گذشته باعث شده تا مشکلاتی در اقتصاد ایران نمایان شود که در پاره‌ای از موارد لازم است ابتدا این مشکلات کاملا برطرف شود و پس از آن نسبت به اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی گام برداریم.

همچنان متکی به نفت هستیم

دکتر محمد خوش‌چهره، استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: اقتصاد کشور در حال حاضر وابسته به نفت است، کمتر از 30 درصد به مالیات و 70 درصد به فروش نفت خام متکی است. چنین اقتصادی، تولید را به حاشیه برده و در نتیجه اقتصاد کشور بشدت در مقابل تکانه‌ها حساس و آسیب‌پذیر شده است.

این اقتصاددان با اشاره به آسیب‌پذیر بودن اقتصاد کشور در سایه خام‌فروشی خاطرنشان کرد: مسائل پایه‌ای در اقتصاد، هنوز حل و فصل نشده، رشد اقتصادی شرط لازم است و هویت‌بخش آن افزایش تولید ملی است که نمود بیرونی‌اش دستمزدهاست، این تولید ملی بسیار آسیب‌پذیر و شکننده است، زیرا پایه و اساس آن خام‌فروشی نفت است و نه تولید ملی. در حال حاضر کشور تلاش دارد با افزایش فروش نفت، چالش‌های اقتصادی را رفع و رجوع کند، در چنین شرایطی نظام سلطه به آسانی می‌تواند بر ما فشار آورده و عرصه را برای ما تنگ کند.

نماینده پیشین مجلس افزود:شاخص عملکرد مطلوب یک دولت این است که چقدر توانسته رفاه را در جامعه افزایش دهد، این شاخص با نام بهبود سطح زندگی عمومی جامعه شناخته می‌شود و عملا شامل اقتصاد، بهداشت، مسکن و... است، پیش‌شرط رفاه مادی، رشد اقتصادی است که در دنیای غرب نتیجه‌ای جز تضاد طبقاتی و ناآرامی‌ها نداشته است.

او تصریح کرد: ما در حال حاضر در دنیا مقابل نظام سلطه هستیم. در این شرایط تعاریف موجود از اقتصاد صحیح نیست و تعریف نهایی همان اقتصادمقاومتی است. ما باید نسبت به شرایط موجود نگاه واقع‌بینانه‌ای داشته باشیم. اقتصاد پویا نیازمند حل شدن در تمامی اقتصادهاست که چندان با ایدئولوژی ما سازگار نیست. این استاد دانشگاه ادامه داد: رشد اقتصادی باید آهسته و پیوسته باشد نه این‌که کشور برای یک سال به خودکفایی برسد و در سال‌های بعد نیازمند باشد.

نظام ارزیابی اقتصادمقاومتی نداریم

سیدفرید موسوی، نایب‌ رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز  گفت: دولت امسال اقدامات مناسبی انجام داده و بعد از سال‌ها و اعمال تحریم‌های ظالمانه بعد از برجام شرایطی به‌وجود آمده تا کشور از اوضاع پیچیده اقتصادی فاصله بگیرد.

وی افزود: دولت یازدهم در این چند ماه اقدامات مناسبی را انجام داده و استانداران هم این موضوع را بیان می‌کنند، اما نکته‌ای که مغفول مانده، تدوین نظام ارزیابی اقتصادمقاومتی، کمی‌سازی و شاخص‌سازی است که در این زمینه باید اتفاق بیفتد.موسوی اضافه کرد: این موضوع باید با جدیت دنبال شود و نیاز است با شاخص‌سازی و ارزیابی، عملکردها را مورد سنجش قرار دهیم.

10 راهکار پیشنهادی مقام معظم رهبری در اجرای اقتصاد مقاومتی

تمرکز بر فعالیت‌ها و زنجیره‌های اقتصادی مزیت‌دار کشور

زنده کردن تولید داخلی

پرهیز از واردات تضعیف‌کننده تولید داخلی

پرهیز از هدر دادن منابع مالی‌ای که پس از برجام باید وارد کشور شود

دانش‌بنیان شدن بخش‌های مهم و حساس اقتصادی

احیای بخش‌های اقتصادی که قبلاً در آنها سرمایه‌گذاری شده

شرط انتقال فناوری در معاملات خارجی

مبارزه جدی با فساد، ویژه‌خواری و قاچاق در کشور

ارتقای بهره‌وری انرژی

نگاه ویژه به صنایع متوسط و کوچک