اولین روز پساکودتا در ترکیه چگونه گذشت؟

 با این همه، هر دو سوی ماجرا مورد توجه است. رشد لیر و افت بورس استانبول در صبح دوشنبه، نماد این وضعیت است. بیشتر بازارهای جهانی در بامداد شنبه که بخشی از ارتش ترکیه برای کودتا تلاش کردند، تعطیل بودند، اما بازارهای فعال واکنش‌هایی داشتند. به گزارش دنیای اقتصاد ، این روندها روز دوشنبه معکوس شدند. لیر ترکیه که شنبه، ظرف کمتر از یک ساعت حدود 5 درصد از ارزش خود را از دست داده بود، صبح دوشنبه در مقابل دلار 2 درصد رشد کرد. اونس طلا نیز که در آخرین ساعات کاری هفته گذشته حدود 10 دلار رشد کرده بود، هفته جدید را با افت آغاز کرد. همزمان، بازارهای سهام نیز به‌دلیل بازگشت آرامش و همین طور به دلایلی مشابه هفته گذشته با رشد روبه‌رو شدند.

روندهای ترکی

لیر ترکیه پس از تلاش کودتاچیان بیشترین سقوط خود در 8 سال گذشته را تجربه کرد. در بازارهای فعال خارجی، اوراق قرضه هم به‌دلیل بالا رفتن هزینه تضمین بدهی کشور نوسان کردند و سهام خطوط هوایی و بانک‌های این کشور هم افت کرد، اما لیر از همان بامداد شنبه بهبود فنی را تجربه کرد تا دوشنبه هم از عوامل بنیادین نفع ببرد. لیر که روز جمعه 5/ 5 درصد از ارزش خود را از دست داده بود در نهایت سقوطی 6/ 4 درصدی را نهایی کرد، اما روز دوشنبه 2 درصد دیگر رشد کرد تا در مقابل دلار به نرخ برابری 9/ 2 برسد. اما همزمان، ادامه نگرانی‌ها، بورس معیار ترکیه را تحت‌فشار قرار داد. شاخص بورس استانبول 100 که در زمان کودتای ناتمام تعطیل بود، صبح دوشنبه 2/ 5 درصد سقوط کرد. از آن سو، اوراق قرضه 10 ساله دولتی ترکیه 44/ 0 درصد رشد کرد. این روند نشان می‌دهد که با وجود تسلط نسبی دولت «عدالت و توسعه»‌ بر اوضاع سیاسی، اقتصاد این کشور احتمالا مدت‌ها تحت‌تاثیر شرایط تازه خواهد بود. ممکن است در پی تشدید سرکوب در این کشور آسیایی-اروپایی، سرمایه‌گذاری خارجی کاهش یابد و سرمایه‌های داخلی فرار کند و در نهایت رشد اقتصادی تحت‌تاثیر قرار گیرد.

رشد بورس‌های جهانی

در ساعاتی که ترکیه در بحران فرو رفته بود، تنها بازار سهام فعال جهان،‌ بازار آتی بورس آمریکا بود که دچار افت شد؛ اما در هفته جدید، بازارها بر نافرجام بودن کودتا متمرکز شدند. بورس‌های آسیا و اروپا به این خبر واکنش خوبی نشان دادند. توجه به توافق 32 میلیارد دلاری «سافت بانک گروپ» برای خرید «آرم هلدینگز»، مهم‌ترین دلیل رشد بورس‌های اروپایی بود. همزمان عوامل تکراری گذشته نیز بر بورس‌ها اثرگذار بود. افزایش احتمال انبساطی‌تر شدن سیاست‌های پولی بیشتر بانک‌های مرکزی مهم جهان و محتمل نبودن انقباض بیشتر سیاست پولی فدرال رزرو آمریکا در آینده نزدیک، از جمله این عوامل هستند. رشد بورس‌های جهانی در هفته گذشته مهم‌ترین عامل فشار بر فلز زرد بود و اگر روند رشد بازارهای سهام ادامه داشته باشد، خروج سرمایه بیشتر از بازار فلزهای گرانبها محتمل است. با این همه نباید فراموش کرد که چالش‌های موجود در اقتصاد جهان و تصحیح فنی ممکن است روند حاضر را متوقف کند.

رشد دلار، افت یوآن

روز دوشنبه تحولات مربوط به شکست کودتا در ترکیه، داده‌های خوب اقتصادی از آمریکا و تعهد بانک مرکزی این کشور برای حمایت از بازارهای سهام، دلار را در برابر ین تقویت کرد. رشد دلار به ضرر طلا عمل کرد اما کاهش احتمال افزایش نرخ‌های بهره در آمریکا، در برخی مقاطع طلا را تقویت کرد. جیمز بولارد، رئیس فدرال‌رزرو سنت‌لوئیز اعلام کرده که در اقتصاد ایالات متحده، ریسک رو به رشدی وجود دارد و از این رو، بانک مرکزی آمریکا در سال جاری میلادی باید تنها یک بار نرخ بهره را افزایش دهد و در سال‌های 2017 و 2018 نرخ بهره را ثابت نگه دارد. این صحبت‌ها می‌توانست به ضرر دلار تمام شود، اما عوامل پیش گفته آن را خنثی کردند.

اما دوشنبه همزمان با رشد دلار، یوآن چین به پایین‌ترین سطح خود از سال 2010 سقوط کرد. آمار رسمی منتشر شده در روز گذشته نشان داد که قیمت مسکن تازه‌ساز در ماه ژوئن در مقایسه با ماه پیش از آن در شهرهای کمتری افزایش یافته است، موضوعی که باعث کاهش خوش‌بینی‌های هفته گذشته درباره رشد اقتصادی فراتر از انتظار چین شد. پس از تقویت دلار در روز جمعه و به‌دنبال تلاش برای کودتای نظامی در ترکیه، مقامات پولی چین نرخ تثبیت روزانه یوآن را به پایین‌ترین سطح از سال 2010 کاهش دادند.

تعدیل فلز زرد

فلز زرد روز جمعه با تشدید خرید به‌عنوان سرمایه امن روبه‌رو شد؛ چراکه یکی از متحدان ناتو، کشور حاکم بر تنگه استراتژیک بسفر و یکی از اقتصادهای مهم منطقه با بحران روبه‌رو شد، اما صبح دوشنبه تحولات تازه، ارزش طلا را کم کرد. اونس طلا هفته گذشته روی قیمت 1337 دلار ایستاد، اما صبح دوشنبه را با قیمت 1328 دلار آغاز کرد. اونس روز گذشته حتی تا قیمت 1325 دلار نیز پایین رفت، گرچه قیمت‌های پایین، خریدها و در نتیجه قیمت‌ها را افزایش می‌داد. قیمتی که تا ساعت 7 عصر دوشنبه برای اونس ثبت شد، 1328 دلار بود، گرچه هم‌اکنون که شما این گزارش را می‌خوانید ممکن است قیمت متفاوتی به‌عنوان قیمت نهایی روز کاری اول هفته رقم خورده باشد. روز گذشته علاوه‌بر عبور ترکیه از کودتا و رشد بازارهای سهام، رشد شاخص دلار نیز به ضرر طلا عمل کرد. همزمان رشد بهای نفت خام توانست کمی به طلا یاری برساند.

طلا در حالی صبح دوشنبه با افت روبه‌رو شد که پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت، افزایشی هستند. فلز زرد در هفته گذشته حدود 2 درصد از ارزش خود را از دست داد تا 6 هفته رشد پیاپی آن پایان بگیرد. با این همه، نظرسنجی‌های دوقلوی «کیتکو» نشان می‌دهد که برای پنجمین هفته پیاپی، هم کارشناسان حرفه‌ای و هم سرمایه‌گذاران خرد انتظار رشد قیمت‌های طلا را در هفته کاری جاری دارند.

چشم‌انداز طلا

همزمان با این خوش‌بینی کوتاه‌مدت، خوش‌بینی بلندمدتی هم در بازارهای جهانی طلا وجود دارد. البته افت اونس از اوج حدودا 2 ساله 1375 دلاری نیز تاثیرات خود را داشته است، گرچه قیمت جهانی طلا از زمان اعلام نتایج همه‌پرسی بریتانیا افزایش داشته و توانسته است سطح مقاومتی 1300 دلاری را بشکند، به‌نظر می‌رسد طلا هنوز باید تلاش بیشتری انجام دهد تا برخی از سرمایه‌گذاران ناامید را نسبت به ادامه روند صعودی خود متقاعد کند. به گزارش سایت طلا به نقل از پایگاه اینترنتی «گلد ایگل»، قیمت طلا که طی سال‌های 2011 تا 2015 میلادی روندی نزولی را دنبال کرده است، از ابتدای امسال تاکنون با رشد 25 درصدی همراه شده است. براساس این گزارش قیمت طلا از 1923 دلار در هر اونس در سپتامبر 2011 میلادی به کمتر از 1045 دلار در دسامبر 2015 میلادی کاهش یافت. البته قیمت طلا نسبت به دسامبر گذشته تاکنون حدود 300 دلار افزایش داشته است. به‌نظر می‌رسد اگر طلا بتواند طی هفته‌های آینده سطح مقاومتی 1400 دلاری را بشکند، روند صعودی قیمت این فلز گرانبها از سر گرفته خواهد شد.

بسیاری از سرمایه‌گذاران بین‌المللی هنوز نسبت به ادامه روند صعودی قیمت طلا متقاعد نشده‌اند و به همین علت تمایلی برای سرمایه‌گذاری در بازار طلا ندارند. از سوی دیگر بسیاری از سرمایه‌گذاران نیز منتظر کاهش بیشتر قیمت طلا هستند تا برای کسب سود بیشتر، طلا را در قیمت‌های پایین‌تری خریداری کنند. آنها ترجیح می‌دهند تا زمانی که قیمت طلا به سطح 1300 دلاری نزدیک شود، منتظر بمانند. این جنگی بین دو اردوگاه رقیب است. تجزیه و تحلیل نمودارهای آماری و تکنیکال نشان می‌دهد که قیمت جهانی طلا تنها در طول 10 سال یعنی 2001 تا 2011 میلادی از 250 دلار در هر اونس به 1900 دلار افزایش یافته است.

نکته مهم دیگر این است که قیمت طلا در بازه زمانی 5 ساله یعنی 2011 تا 2016 میلادی با کاهش شدیدی روبه‌رو شده و به سطح 1300 دلاری بازگشته است. به اعتقاد تحلیلگران اقتصادی، قیمت 1400 دلاری در شرایط کنونی سطح مقاومتی حساس و تعیین‌کننده‌ای خواهد بود و می‌تواند تحولات قیمت طلا در بلندمدت را مشخص کند. اگر طلا بتواند این سطح قیمتی را بشکند در ادامه قادر خواهد بود تا به سطح 1650 دلاری نیز دست یابد. این تحلیل نشان می‌دهد که روند صعودی قیمت طلا در بلند مدت نیز ادامه خواهد یافت و این فلز گرانبها ممکن است به سطح 2700 دلاری هم دست پیدا کند.

حتی برخی کارشناسان قیمت‌هایی میان 3000 تا 5000 دلار برای هر اونس را در 5سال آینده برای طلا پیش‌بینی می‌کنند. رالف شنیبلی، مدیر یک موسسه خدمات معاملات طلا می‌گوید: «توقف طلا نشانه خوبی است و به‌خوبی افزایش‌های بیشتر را ضمانت می‌کند. طلا قطعا شانس خوبی برای رسیدن به 1500دلار تا پایان سال دارد؛ اما ما نیازمند تثبیت این روند مثبت هستیم. من کاملا در مورد افزایش قیمت به 5000 دلار در هر اونس تا سال 2020 یقین دارم. این افزایش ممکن است جایی میان 3000 تا 5000 دلار باشد؛ اما قطعا از قیمت کنونی به میزان قابل‌توجهی بالاتر است.»