به گزارش اقتصادآنلاین، در بخش اول گزارش جلسه کنگره با مدیران عامل چهار شرکت بزرگ فناوری اطلاعات دنیا، صحبت‌های مارک زاکربرگ را خواندید.
در این جلسه مدیران شرکت‌های آمازون، اپل، فیسبوک و گوگل به تخریب رقابت در بازار و ایجاد انحصار متهم شدند و در جلسه‌ای 6ساعته با نمایندگان هر دو حزب در کنگره به پاسخ دادن به اتهامات وارد شده پرداختند.
در بخش دوم این گزارش به پرسش و پاسخ کنگره از جف بزوس، مدیر عامل شرکت آمازون خواهیم پرداخت.
شرکت آمازون 70درصد سهم بازار آنلاین مارکت را در اختیار دارد. در حوزه‌هایی نظیر رایانش ابری، هوش مصنوعی، پخش استریم، ساخت فیلم و حمل و نقل نیز ورود کرده است. ارزش این شرکت در حال حاضر 1.5تریلیون دلار است و حدود 1.7میلیون شرکت کوچک و متوسط نیز در پلتفرم خرده فروشی آن فعالیت میکنند.
جف بزوس: علاوه بر توضیحاتی که گفته شد خدماتی خوبی نظیر 15دلار در هر ساعت و بیمه‌های خوب به برخی تولیدکنندگان نیز ارائه میکنیم. راجع به سهم بازار هم باید بگویم که ما 4درصد از سهم کل بازار خرده فروشی آمریکا و 1درصد از بازار خرده فروشی جهان را داریم.
سوال: آیا آمازون از داده‌های بیزینس‌های دیگر برای تبلیغ برند خودشان استفاده کرده است؟
پاسخ: این سیاست ماست که از داده‌های مختص فروشندگانمان برای برند خودمان استفاده نکنیم، ولی تضمین هم نمی‌کنم که تخطی نشده باشد.
سوال: در گزارشی که سال 2020 منتشر شده، نشان می‌دهد که شما چنین استفاده‌ای کرده اید و از داده‌های اختصاصی فروشندگان و نظرات مردم راجع به آنها استفاده کردید، اینطور نیست؟ آیا مدیران محصولات شما به اطلاعاتی غیر از اطلاعات عمومی هم دسترسی دارند؟ ما گزارش های زیادی در این باره داریم.
سوال: آیا شما به داده‌های انباشته شده نیز دسترسی دارید و استفاده میکنید؟ داده‌های انباشته شده به شما این امکان را می‌دهد که هرجا متوجه شوید که رقیبی در حال بزرگ شدن است، یا ترندی در حال تغییر است و عادات زندگی مردم متفاوت شده است. به نفع محصولات خود استفاده کنید. آیا این یک رقابت منصفانه است که رقبای شما چنین اطلاعاتی ندارند؟ میدانید که عدم دسترسی دیگر بازیگران به داده در پلتفرم ها، به معنای نابودی آنهاست.
پاسخ: بله، استفاده از اطلاعات انباشته شده، از سیاست های ماست.
سوال: بر اساس برخی شواهدی که ما جمع کرده ایم، آمازون از قدرت خودش برای کنار زدن رقبا از طرقی مانند قیمت گذاری تهاجمی استفاده کرده است. Diapres.com در سال 2009 در حوزه ملزومات کودک به شدت در حال رشد بوده و از نگاه تیم آمازون یک رقیب قدرتمند به حساب می‌آمده است. به همین دلیل در سال 2010 آمازون برای مدت قابل توجهی قیمت‌های خود را کاهش داد و حدود 200 میلیون دلار به دیاپرس ضرر زد و بعد از آن شما آن شرکت را خریدید. بعد از خرید، آمازون تبلیغات خود در حوزه Amazon.mom و تخفیفات حوزه کودک را به کلی قطع کرد و قیمت های دایاپرس را هم افزایش داد.
پاسخ: من دقیقا بخاطر ندارم آن سال ها را ولی کمک های زیادی به دایاپرس کردیم.
سوال: به نظر نمی آید مشتریانی مانند پدران و مادران بعد از این رفتار شما ضرر کردند؟ در ایالت من در دوران کرونا، بخاطر نبود دایاپرس، پدران و مادران متضرر شدند. در سال 2013 رفتار مشابهی در پروژه Gazelle داشته است.
سوال: ما شواهدی داریم که شما به شدت به بیزینس‌های کوچک ضربه می‌زنید و آن ها همگی شما را با ترس و وحشت یاد میکنند. در یک مورد، فروشنده‌ای اعلام کرده است بعد از اینکه سهم بالایی در فروش کتاب های اصلی دروس دانشگاهی بدست آورده است، شما از تبلغات او استفاده کردید و بدون دلیل روشنی آن فروشنده را پس از مدتی حذف کردید. این برخورد قابل پذیرش است؟
پاسخ: به نظرم این رفتار درست نیست و سیستماتیک نبوده است. می‌خواهم با شخصی که گفتید صحبت کنم.
سوال: نکته اینجاست که یک گروه نبوده، این الگوی رفتاری شماست و تعداد این گروه ها بسیار زیاد است. و شما در این مدت به صداهای آنها گوش نکرده اید.
پاسخ: نه این قابل قبول نیست و سیستماتیک نبوده. در حال حاضر 60 درصد فروش ما حاصل از فروش این گروه‌های مستقل است.
سوال: شما دقت نمی‌کنید که این گروه ها هیچ گزینه مهم دیگری به جز شما ندارند. براساس آمار اندازه شما 7برابر بزرگتر از نزدیکترین رقیب شماست. جالب اینجاست که براساس شواهد، فروشنده ای که فروشش بیشتر شده کمیسیون بیشتری هم از او گرفته‌اید و بعد از مدتی او را حذف کرده‌اید.
پاسخ: نه اینطور نیست، ما رقبای مهمی داریم و آنها نیز گزینه‌های دیگری دارند.
سوال: براساس آمار E Marketer که شما هم او را قبول دارید، 75 درصد بازار خرده فروشی آنلاین را دارید. همچنین از 2.2میلیون فروشنده، 37درصد آنها یعنی 800 هزار نفر یا خانواده صرفا در آمازون می‌توانند بفروشند و تنها گزینه آنهاست. آیا این افراد که به گفته شما هم شریک شمایند و هم کاربر، رقیب داخلی شما هم هستند؟
پاسخ: نه آنها رقیب همدیگر نیز هستند.
سوال: این چیزی است که ما بارها و بارها از فروشنده ها شنیدیم که شما چنین رفتارهایی دارید. در موارد جالبی، متوجه شده اید که یک فروشنده محصولی را عرضه کرده و فروش بسیار خوبی داشته است و از فردای آن روز، خود شما نیز آن محصول را تهیه کردید و با قیمت پایین‌تر به فروش رساندید. این قدرت شماست که همه اطلاعات را دارید و می‌توانید از آن استفاده‌هایی اینچنین کنید. چگونه شما به شرکایتان این چنین ضرر می‌زنید؟ نکته اینجاست که یک تعارض منافع وجود دارد که خود شما با آنها رقابت میکنید و شما قدرت بیشتری دارید و مهم‌تر از آن قواعد بازی را می‌چینید. این تعارض منافع نیست؟ فروشنده‌ها چگونه می‌توانند مطمئن باشند که اطلاعاتشان به یکی از مهمترین رقبایشان که بخش فروش شما باشد، درز نکند؟ شما گفته اید که یک سیاست برای جلوگیری دارید، سیاستی که کاملا روتین نقض میشود.
پاسخ: توصیف شما را قبول ندارم. ما به رفاه مصرف کننده فکر میکنیم.
سوال: در سال‌های گذشته ادغام AT&T به دلیل تسلط بیش از حد بر بازار باطل شد. به نظر شما چرا این اتفاق نباید راجع به آمازون بیفتد که از کتاب تا ویدئو و فیلم را یکجا کار میکند؟ چرا هرکدام یک بازار جدا نباید بشوند؟
پاسخ: به نظر شدنی نیست و مردم ضرر میکنند.
سوال: یکی از کارهای دیگری که شما با داشتن اطلاعات اختصاصی هر برند میکنید آن است که مشابه آن را کپی کرده و با برند خود عرضه میکنید یا حتی بعضا از اطلاعات استفاده کرده و آن را تولید میکنید و درنهایت با این کار مجبور میکنید رقبایتان با شما قرارداد اجباری با کمیسیون و مبلغ بیشتر امضا کنند. همه موفقیت استراتژی شما برمی‌گردد به این که موقعیت مسلط در بازار و انحصار را دارید. همین کار را شما در چین نمیتوانید انجام دهید.
سوال:بعد از ارائه HBO MAX apple به بازار شما هم در حال بستن قراردادی با کمپانی وارنر هستید که به حوزه محتوا نیز وارد شوید. درست است؟
پاسخ: بله، طبیعی است که 2 کمپانی بزرگ با هم قرارداد ببندند.
سوال: ولی این کار سبب خواهد شد که همه بیزینس های کوچک دیگر نتوانند در بازار محتوا کار کنند. و نکته اینجاست که چون شما گیت کیپر ویدئو هستید، کمپانی دیگر را مجبور کرده اید که با شما در محتوا هم مذاکره کند. و این تعارض منافع است و از قدرت خود در یک بازار برای افزایش قدرت خود در بازار دیگر دارید استفاده میکنید.
سوال: یکی از مسائل مهم کالاهای جعلی و بدلی است که نه تنها به مصرف کننده ضرر می‌زند در برخی موارد مانند دارو و ملزومات کودک، کشنده نیز است. آمازون نسبت به کالای جعلی فروشندگان غیر از خودش هیچ مسئولیتی ندارد و حتی به خاطر فروش قابل توجه آنان در پلتفرم، سود هم می‌برد. چرا مسئولیتی ندارید؟
پاسخ: خود ما اعتماد مشتری را از دست می‌دهیم و تیمی با بیش از 1000 نفر برای مقابله با این کالاها داریم. و اگر درآمدی از فروش این کالاها نصیب ما شده در کوتاه مدت بوده.
سوال: در سخنان ابتدایی خود اشاره کردید که شما فقط 4درصد بازار خرده فروشی را دارید. من بسیار تعجب کردم، چرا که خرده فروشی بسیار گسترده است، حتی رستوران ها، پمپ بنزین و امثال آن هم شامل میشود. چند درصد از بازار خرده فروشی آنلاین را دارید؟
پاسخ: من تصور نمی‌کنم که بازار تجارت آنلاین بازار متفاوتی باشد، صرفا کانال متفاوتی است. با این حال 32 تا 40 درصد بازار آنلاین خارج از آمازون است.
سوال: بله این درصدی است که IFC منتشر کرده است. در بررسی هایی که انجام دادیم، به جز مسئله اطلاعات دزدی شما نکات دیگری هم بود. بازوی اجرایی شما در حوزه کلودکامپیوتینگ، AWS برای بزرگ شدن شرکت های استارتاپی و شناسایی شرکت های برتر تلاش میکند، آیا آمازون از اطلاعات و یافته های استارتاپ ها که با AWS اشتراک گذاشته اند، برای توسعه بیزینس خودش استفاده میکند؟
پاسخ: خیر AWS چنین کاری نمیکند.
سوال: ما شواهدی داریم و همچنین در گزارشی نیز در وال استریت ژورنال آمده است که شما در توسعه پروژه هوش مصنوعی خود از این اطلاعات استفاده کرده اید.
سوال: در چندسال اخیر کمیسیون شما از 19درصد به 30درصد در سایت خرید شما از فروشندگان شده است. در حال حاضر 60بیلیون دلار درآمد شما از این راه است که 2 برابر (35 بیلیون دلار) درآمد شما از شرکت پیشرو شما یعنی aws است. شما این قدرت را به خاطر موقعیت مسلط خود دارید که کمیسیون را افزایش دهید؟
پاسخ: در برابر این افزایش کمیسیون خدمات بسیار زیادی به آنها داده ایم و درآمد آنها نیز چند برابر شده است.
سوال: وقتی به درآمد شما در سالیان گذشته نگاه کنیم، می‌بینیم که نمودار افزایش درآمد از کمیسیون رشد بیشتری داشته است.
سوال: آیا کالاهای دزدی نیز در آمازون به فروش می‌رسد؟
پاسخ: تقریبا خیر، میلیون ها کالا در آمازون وجود دارد. قطعا اگر هم باشد، خیلی زیاد نیست.
سوال: پس جواب شما بله است. آیا شما نام واقعی و آدرس افراد را میگیرد؟
پاسخ: بله.
سوال: شماره موبایل را هم می‌گیرید؟
پاسخ: مطمئن نیستم، ولی معمولا داریم.
سوال: چگونه می‌سنجید که این اطلاعات صحیح باشد؟ چند نفر دقیقا در بخش تأیید کالا و مدارک شما کار میکنند؟
پاسخ: جواب سوال شما را دقیقا نمیدانم.
سوال: باتوجه به انکه ملزم هستید به محض اطلاع از تقلبی بودن یا دزدی بودن کالا آن را به مرجع قضائی خبر دهید، این اتفاق می افتد؟
پاسخ: ما گزارش میکنیم. سعی میکنیم تماما گزارش کنیم.
محمدمهدی جعفریان، کارشناس تنظیم گری رقابت (اندیشکده حکمرانی شریف)
