کارایی تخصیصی نشان دهنده توزیع بهینه کالاها و خدمات در میان مصرف کنندگان در یک اقتصاد و توزیع بهینه سرمایه مالی بین شرکت ها یا پروژه ها در بین سرمایه گذاران است. تحت شرایط کارآیی تخصیصی، تمام کالاها، خدمات و سرمایه‌ها به بهترین کاربردهای خود تحت کارایی تخصیصی اختصاص می‌یابند و توزیع می‌شوند.
نکات کلیدی
این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که طرفین بتوانند از داده های دقیق و در دسترس منعکس شده در بازار برای تصمیم گیری در مورد نحوه استفاده از منابع خود استفاده کنند.
در علم اقتصاد، نقطه کارایی تخصیصی برای یک محصول یا خدمات در قیمت و کمیتی که توسط تلاقی منحنی های عرضه و تقاضا تعیین می‌شود رخ می دهد.
کارایی تخصیصی تنها در صورتی برقرار است که خود بازارها چه از نظر اطلاعاتی و چه از نظر مبادلاتی کارآمد باشند.
بازار کارآمد همیشه در قیمت های بازاری کالاها و خدمات منعکس می شود.
درک کارایی تخصیصی
کارایی تخصیصی زمانی اتفاق می‌افتد که سازمان‌ها در بخش‌های دولتی و خصوصی منابع خود را صرف پروژه‌هایی کنند که بیشترین سودآوری را خواهند داشت و بیشترین منفعت را برای کل جمعیت ایجاد خواهند کرد و در نتیجه رشد اقتصادی را ارتقاء می‌دهند. این وضعیت زمانی امکان پذیر می شود که طرفین بتوانند از داده های دقیق و در دسترس منعکس شده در بازار برای تصمیم گیری در مورد نحوه استفاده از منابع خود استفاده کنند.
وقتی همه داده‌های تاثیرگذار بر بازار در دسترس باشند، شرکت‌ها می‌توانند در مورد پروژه‌هایی ممکن است بیشترین سودآوری را داشته باشند تصمیمات دقیقی بگیرند و تولیدکنندگان می‌توانند روی تولید محصولاتی که بیشترین مطلوبیت را در میان عموم افراد دارند تمرکز کنند.
در علم اقتصاد، کارایی تخصیصی در نقطه تقاطع منحنی های عرضه و تقاضا تحقق می یابد. در این نقطه تعادلی، قیمت ارائه شده برای یک مقدار مشخص از عرضه کالاها و خدمات دقیقاً با میزان تقاضای آن‌ها در آن قیمت مطابقت پیدا می‌کند و بنابراین همه محصولات فروخته می شوند.
مهم
طبق تعریف، کارایی به معنای استفاده بهینه از سرمایه است و هیچ توزیع دیگری از سرمایه وجود ندارد که بتواند نتایج بهتری ایجاد کند.
الزامات کارایی تخصیصی
بازارها برای اینکه از نظر تخصیص کالاها و خدمات کارآمد به حساب آیند، باید به طور کلی کارآمد باشند. بازار کارآمد بازاری است که در آن کلیه داده های مربوط به بازار و فعالیت های آن به آسانی در دسترس همه فعالان بازار قرار داشته باشد و همیشه در قیمت های بازار منعکس شود.
بازار در صورتی کارآمد به حساب می‌آید که هم از نظر اطلاعاتی و هم از نظر معاملاتی یا عملیاتی کارآمد باشد. بازار زمانی از نظر اطلاعاتی کارآمد است که تمام اطلاعات لازم و مرتبط در مورد بازار به راحتی در دسترس همه طرف های درگیر در بازار قرار بگیرد. به عبارت دیگر، هیچ طرفی نسبت به طرف های دیگر مزیت اطلاعاتی نداشته باشد.
در همین حال، زمانی که بازار از نظر معاملاتی کارآمد باشد تمام هزینه های مبادله معقول و منصفانه خواهند بود. این وضعیت تضمین می‌کند که همه طرف‌ها به‌طور یکسان بتوانند همه تراکنش‌ها را اجرا کنند و انجام آن‌ها برای هیچ‌کس گران‌تر تمام نشود. اگر این شرایط رعایت انصاف برآورده شوند و بازار کارآمد باشد، جریان‌های سرمایه خود را به سمت مکان‌هایی هدایت می‌کنند که بیشترین تأثیر را داشته باشند و وضعیت ریسک و پاداش بهینه را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند.
