حساب مالی چیست و چه تفاوتی با حساب سرمایه و جاری دارد؟

مطالبات افراد غیرمقیم نسبت به دارایی‌های مالی افراد مقیم در هنگام ثبت در تراز پرداخت‌های یک کشور به عنوان بدهی ثبث می‌شوند، در حالی که مطالبات افراد مقیم کشور علیه افراد غیرمقیم، دارایی به حساب می‌آیند.

نکات کلیدی

اجزای حساب مالی سرمایه گذاری مستقیم، سرمایه گذاری در سبد سهام خارجی و دارایی های ذخیره به تفکیک هر بخش را شامل می‌شوند.

حساب مالی شامل دارایی های مالی خاصی مانند طلا، ارز، مشتقات، حق برداشت ویژه، سهام و اوراق می شود.

درک حساب های مالی

حساب مالی یک مکانیسم ردیابی برای تغییر مالکیت دارایی های بین المللی است و از دو حساب فرعی تشکیل شده است.

اولین حساب فرعی شامل مالکیت داخلی دارایی های خارجی مانند سپرده های بانکی خارجی و اوراق بهادار شرکت های خارجی است.

حساب فرعی دوم شامل مالکیت خارجی دارایی های داخلی مانند خرید اوراق قرضه دولتی توسط نهادهای خارجی یا وام های ارائه شده به بانک های داخلی توسط موسسات خارجی می‌شود.

برای مقایسه نحوه افزایش یا کاهش حساب مالی، اجازه دهید حالت‌های زیر را برای حساب مالی ایالات متحده تحلیل کنیم:

اگر افزایشی در دارایی های خارجی متعلق به ایالات متحده در خارج از این کشور روی دهد، این افزایش به معنای خروج منابع مالی از این کشور است و حساب مالی ایالات متحده را کاهش می دهد و به همین دلیل با یک مقدار منفی نشان داده می‌شود.

برعکس، اگر دارایی های خارجی متعلق به ایالات متحده در خارج از این کشور کاهش پیدا کند، این کاهش به عنوان ورود منابع مالی به داخل کشور در نظر گرفته می شود و حساب مالی را افزایش می دهد که با یک مقدار مثبت نیز نشان داده می شود.

اگر افزایشی در دارایی های نهادهای خارجی در داخل ایالات متحده روی دهد، این مسئله به معنای ورود جریان منابع مالی به داخل این کشور است و حساب مالی ایالات متحده را افزایش می دهد و با یک مقدار مثبت نشان داده می‌شود.

در مقابل، اگر کاهشی در دارایی های نهادهای خارجی در داخل ایالات متحده روی دهد، این کاهش به معنای خروج جریان منابع مالی از این کشور است و حساب مالی ایالات متحده را کاهش می دهد و با یک مقدار منفی نیز نشان داده می شود.

حساب سرمایه در مقابل حساب جاری

حساب مالی با حساب سرمایه تفاوت دارد زیرا حساب سرمایه نقل و انتقالات دارایی های سرمایه ای را ثبت می کند. معاملات حساب سرمایه هیچ تاثیری بر سطح تولید، نرخ پس‌انداز یا درآمد کلی کشور ندارند.

حساب جاری تراز تجاری جاری کشور همراه با درآمد خالص و پرداخت های مستقیم آن را منعکس و میزان واردات و صادرات کالا و خدمات را اندازه گیری می کند. این سه حساب روی هم رفته تراز پرداخت های یک کشور را تشکیل می دهند.

ثبت تراکنش

حساب مالی شامل دارایی های مالی مانند طلا، ارز، مشتقات، حق برداشت ویژه، سهام و اوراق قرضه است. در طی انجام معاملات پیچیده که شامل دارایی های سرمایه ای و مطالبات مالی می‌شود، ممکن است کشوری بخشی از یک معامله را در حساب سرمایه و بخشی دیگر را در حساب جاری خود ثبت کند.

علاوه بر این، از آنجا که اقلام ثبت شده در حساب مالی، اقلام خالصی هستند که اعتبارات را با بدهی‌ها تسویه می‌کنند، ممکن است حتی در صورت انجام تراکنش‌هایی بین ساکنان و افراد غیر مقیم نیز در تراز پرداخت‌های بین‌المللی یک کشور ظاهر نشوند.

خطرات و مزایای افزایش دسترسی

تسهیل دسترسی به سرمایه یک کشور بخشی از یک حرکت گسترده تر به سمت آزادسازی اقتصادی در نظر گرفته می شود و حساب مالی آزادتر، دروازه‌های کشور را به روی بازارهای سرمایه باز می کند.

با این حال، کاهش محدودیت ها در حساب مالی نیز خطرات خاص خود را دارد. هرچه اقتصاد یک کشور بیشتر با سایر اقتصادهای جهان ادغام شود، احتمال تاثیرپذیری وضعیت داخلی از مشکلات اقتصادی خارج از کشور بیشتر می شود. این نتیجه بالقوه با مزایای بالقوه کاهش محدودیت‌ها بایستی سنجیده شود: کاهش هزینه های تامین مالی، دسترسی به بازارهای سرمایه جهانی و افزایش کارایی.