به گزارش اقتصادآنلاین؛ شاخص بورس تهران امروز بزرگترین افت روزانه خود در ۴۴ ماه گذشته را تجربه کرد و با ریزش هیجانی ۷هزار و ۲۲۰ واحدی (معادل ۳/۷درصد) در ارتفاع ۱۸۸هزار و ۲۵۹ واحدی ایستاد. بزرگترین افت تاریخ شاخص بورس در روز ۲۶ اسفند ماه ۱۳۹۳ و همزمان با بازگشایی نمادهای پالایشی بعد از مناقشه کیفی‌سازی رخ داده بود. اگر ریزش استثنائی بورس را در نظر نگیریم، افت امروز بورس را می‌توان به عنوان سنگین‌ترین افت روزانه در تاریخ بورس در نظر گرفت. با توجه به آنچه که به نظر می‌رسد چهار عامل روانی مهم امروز باعث ریزش بازار سهام شد:
وابستگی ذهنی بورس به نرخ ارز
اول آنکه روز گذشته با هجوم مردم به صرافی‌ها برای فروش ارز و سکه یکی از سنگین‌ترین افت‌های یک روزه نرخ دلار در تاریخ ایران رقم خورد. از آنجا که استنباط کلی بازار آن است که بورس تهران وابستگی ویژه‌ای به نرخ ارز دارد، امروز نیز زمینه برای فروش هیجانی در بازار سهام فراهم شد. در این باره باید درنظر داشت که اگرچه سودآوری بخش عمده شرکت‌های بورسی و فرابورسی به نرخ ارز وابسته است، اما قیمت سهام هنوز با نرخ‌های نیمایی هم تعدیل نشده بود، چه رسد به آنکه بازار نرخ‌های بازار غیررسمی را در تحلیل‌های خود تنزیل کرده باشد. بنابراین افت دلار از محدوده حبابی ۱۹هزار تومان نمی‌تواند تأثیری منفی بر سودآوری شرکت‌ها و نسب قیمت به درآمد سهامشان داشته باشد.
ماجرای نرخ خوراک پتروشیمی‌ها
نقطه آغاز نزول قیمت‌ها در بازار سهام را باید در معاملات روز گذشته جستجو کرد. دیروز اولین فرصت بازار برای واکنش نشان دادن به خبر افزایش نرخ تسعیر خوراک پتروشیمی‌ها بود. روز گذشته اگرچه فضای بازار مثبت بود، اما سهام شرکت‌های پتروشیمی با افت معناداری مواجه شد. در این باره نیز باید در نظر داشت که با وجود افزایش نرخ ریالی خوراک پتروشیمی‌ها، امکان فروش محصولاتشان بدون پرداخت مابه‌الفاوت ارز (اختلاف دلار ۴هزار تومانی و دلار نیمایی) نیز میسر شده است. بنابراین سودآوری ریالی شرکت‌های پتروشیمی هنوز می‌تواند رو به صعود داشته باشد. گفتنی است تصمیم هیأت دولت درباره افزایش نرخ ریالی خوراک پتروشیمی‌ها اجتناب‌ناپذیر بود و بازار برای پیشخور کردن این خبر به اندازه کافی فرصت داشت. لذا اگر نرخ خوراک عاملی برای افت هیجانی شاخص بورس تلقی شود، احتمالا اثر آن زودگذر خواهد بود.
رشد پرشتاب بورس در یک ماه گذشته
شاخص بورس تهران در یک ماه گذشته بیش از ۴۵درصد بازدهی را ثبت کرده بود. این رشد پرشتاب تقریبا تمام کارشناسان بازار را درباره ادامه صعود بورس بدبین و نگران کرده بود. به طور کلی در تمام بازارهای مالی، صعودهای آهسته، پیوسته و ملایم دلگرم‌کننده‌تر از صعودهای دفعه‌ای و هیجانی هستند. در صعودهای آهسته و پیوسته زمان لازم برای دست به دست شدن سهام، شناسایی سود کوتاه‌مدت و اصلاح پرتفوها وجود دارد. اما رشدهای شدید عموما در زمانی که دست نامرئی بازار تصمیم به شناسایی سود می‌گیرد، افت‌های شدید قیمتی را در پی دارد. بنابراین به نظر می‌رسد کاهش سرعت رشد قیمت‌ها در بورس نه تنها نگران‌کننده نیست بلکه برای ادامه مسیر صعودی لازم و ضروری است. رشد سریع بورس در یک ماه گذشته باعث ایجاد پتانسیل بروز رفتارهای هیجانی منفی در مواجهه با اخبار منفی نه چندان تأثیرگذار شده بود. از این رو کارشناسان بر این باور هستند که افت امروز بورس می‌تواند نشانه مثبتی از احتمال ادامه‌دار شدن رشد بازار سهام باشد.
ورود غیرحرفه‌ای‌ها به بازار
بنا بر اعلام شرکت سپرده‌گذاری و تسویه وجود در ۶ ماهه ابتدای امسال بیش از ۵۰۰هزار کد جدید بورسی صادر شده است. این موضوع نشانگر ورود احتمالی اشخاص کم‌تجربه و غیرحرفه‌ای به بازار سهام است. عموما با ورود غیرحرفه‌ها به هر بازاری، باید منتظر نوسان‌های هیجانی بود. درست مانند آنچه در بازار ارز رخ داد. همانطور که حضور غیرحرفه‌ها باعث رشد نرخ ارز از محدوده‌های بالاتر از ۱۰هزار تومان و رسیدن آن به سطح ۱۹هزار تومان شد و خروج آنها روند معکوس را رقم زد، به نظر می‌رسد غیرحرفه‌ای‌های بازار که هنوز با هیجان ذاتی بازار سهام آشنا نیستند، به تشدید نوسان منفی امروز در بازار سهام دامن زدند.
در حال حاضر عمده کارشناسان بر این باور هستند که زمان ورود بازار سهام به دوره رکود هنوز فرانرسیده است و افت هیجانی امروز شاخص بورس چندان دوام نخواهد داشت.
