طبق پیشبینی موسسه BNP به احتمال زیاد تا پایان سال قیمت نفت برنت تا 120 دلار و نفت آمریکا تا 100 دلار افزایش خواهد یافت، این در حالی است که قیمت نفت در هفته گذشته نوسانات قابل توجهی داشت. در حالی که سازمان اطلاعات انرژی آمریکا، روند میانگین قیمت نفت این کشور را تا دسامبر 2013 در فاصله قیمتهای 89 تا 91 دلار در هر بشکه پیشبینی کرده است و در عین حال احتمال آنکه قیمت گاز نیز تا جولای سال آینده به حدود 4 دلار برسد را بعید نمیداند. همچنین پیشبینیها از افزایش شدید قیمت نفت اوپک خبر میدهند. گزارش ماهانه EIA همچنین پیشبینی میکند میزان تولید نفت ایالات متحده تا دسامبر 2013 با افزایش 600 هزار بشکهای در روز مواجه خواهد بود و تولید در این کشور به حدود 6 میلیون و 910 هزار بشکه خواهد رسید. در عین حال تولید گاز نیز در حال حاضر در حدود 65 میلیارد فوت مکعب (یک میلیارد و 840 میلیون متر مکعب) در روز است و EIA پیشبینی میکند این رقم تا دسامبر 2013 به 27/66 میلیارد فوتمکعب برسد. عوامل محیطی متعددی در ماههای اخیر به خصوص جولای و آگوست بر بازارهای جهانی نفت اثرگذار بودند؛ عواملی که تقاضا را از عرضه جلو انداختند و شاید بهتر باشد بگوییم باعث عقب ماندن عرضه شدند. پیشبینیها از آن حکایت دارند که افزایش فصلی تقاضا برای سوخت در تابستان باعث کاهش میزان ذخایر نفت به میزان یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز شده است. نتیجه این تاثیرات افزایش قیمت نفت در بازارها در دو ماه اخیر بود؛ هر چند باید گفت هنوز این افزایش قیمت در مقایسه با فصل اول سال جاری کندتر است. یک مقایسه دیگر در این بین جالب است و آن اینکه در سال گذشته درست در همین موقعیت زمانی، میزان کاهش موجودی نفت خام در حدود یک میلیون و 600 هزار بشکه در روز بود و این مساله نشان میدهد که تولید در مقایسه با سال گذشته کاهش کمتری داشته است. نمودار مبین آن است که میزان تولید و مصرف نفت و سایر سوختهای مایع در آگوست سال جاری در مقایسه با سال گذشته بالاتر است، اما اختلاف عرضه و تقاضا در مقایسه با گذشته کاهش یافته است. تجربه ماههای اخیر نشان میدهد که قیمت نفت آمریکا و برنت دریای شمال در فاصله ماههای ژوئن تا جولای کاهش یافته اما در همین دو ماه اخیر قیمتها در بازار با حدود 10 تا 15 دلار در هر بشکه افزایش مواجه بوده است. چرا؟ یکی از دلایل این اتفاق ایجاد امیدها به بهبود در اقتصاد جهانی به دنبال احتمال خروج برخی کشورهای مهم از رکود اقتصادی است. چین در حال برنامهریزی برای خروج از بحرانی است که باعث شده رشد اقتصادی آن تا حدود نیم واحد درصد نسبت به سال قبل کاهش یابد. این موضوع در کنار اقتصاد ضعیف اروپا و آمارهای بعضا ناامیدکنندهای که از اقتصاد آمریکا منتشر شده باعث روند نزولی اخیر شده است، اما اجرای سیاستهای پولی در آمریکا و اقدامات اقتصادی کشورهای جهان، امید را به بازارهای کالایی از جمله نفت برگردانده است. البته باید مسائل ژئوپلیتیک خاورمیانه را نیز که بر عرضه و تولید نفت اثر گذاشته است در نظر گرفت. کاهش صادرات نفت ایران در نتیجه تحریمهای اقتصادی غرب یکی از موضوعاتی است که بر قیمت نفت اثر مستقیم دارد و این مساله نشان میدهد جایگزینی نفت ایران برای کنترل قیمتها به سادگی امکان پذیر نیست. تهدید به بستن تنگه هرمز و مسائل سوریه نیز روند فزاینده قیمت را تشدید خواهد کرد. بر این اساس باید گفت احتمال افزایش قیمت نفت تا سطوحی بیش از ارقام کنونی آن بعید نیست، هر چند در حال حاضر تقاضا شکنندهتر از آن است که اجازه دهد قیمتها به سطح پیش از شروع بحران جهانی برسد. در طرف عرضه نیز به دلیل شرایط جدید کشورهای عضو سازمان کشورهای تولیدکننده نفت (اوپک) وضعیت متفاوتی حاکم است، به طوری که در مقایسه با سال قبل، تولید و عرضه کشورهایی نظیر لیبی و عراق افزایش یافته و عربستان نیز تولید خود را افزایش داده است. در کشورهای غیرعضواوپک نیز تخمین سازمان اطلاعات انرژی آمریکا از افزایش 300 هزار بشکهای تولید نفت در این کشورها در فاصله ماههای جولای تا آگوست در مقایسه با مدت مشابه سال پیش حکایت دارد. کارشناسان معتقدند آنچه در حال حاضر باید سیاستگذاران اقتصادی در اروپا، آمریکا و کشورهای نوظهور بدانند و به آن توجه کنند تنها ایجاد محرکهای اقتصادی برای خروج از بحران نیست، بلکه ایجاد شرایط مناسب برای کاهش ریسک سرمایهگذاری در حوزههای مختلف است. افزایش قیمت نفت در شرایط کنونی ریسک کسبوکار را افزایش خواهد داد و نباید با برخی اقدامات این روند را تقویت کرد. در حال حاضر در کنار تحریمهای اقتصادی غرب، هرگونه تهدید نظامی توسط رژیم صهیونیستی یا تشویش در منطقه خاورمیانه بر ناآرامیهای قیمت نفت دامن خواهد زد و رشد اقتصادی را در این کشورها تهدید خواهد کرد؛ خصوصا آنکه در شرایط اجرای سیاستهای پولی جدید، مساعد بودن فضای کسب و کار و کنترل هزینههای تولید باید کاملا مراعات شود. EIA همچنین تخمین زده است که تولید سوختهای مایع از جمله نفت در فاصله جولای تا آگوست با 4/1 میلیون بشکه در روز افزایش (در مقایسه با مدت مشابه سال پیش) مواجه شده و تا 7/88 میلیون بشکه در روز رسیده است. همین گزارش میزان مصرف را در حدود 9/89 میلیون بشکه در روز تخمین میزند که مبین 2/1 میلیون بشکه کاهش روزانه در ذخایر سوختهای مذکور است. یکی از دلایل افزایش تقاضا در مقایسه با عرضه، محرکهای اقتصادی آمریکا و افزایش میزان مصرف نفت برای تولید برق در خاورمیانه است. میزان ذخایر نفت آمریکا نیز در این مدت با 200 هزار بشکه کاهش مواجه شده است. میزان کاهش دخایر کشورهای عضو اوپک نیز 400 هزار بشکه در روز گزارش شده و تداوم این روند قیمت را با افزایش مواجه خواهد کرد. گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا همچنین میزان تولید و مصرف نفت ایران را در فاصله ماههای جولای تا آگوست به ترتیب 3/3 و 7/1 میلیون بشکه در روز برآورد کرده است. البته به گفته کارشناسان، کاهش صادرات نفت ایران اگر ادامه یابد چارهای جز کاهش تولید برای ذخیره سازی نخواهد بود و این موضوع میتواند قیمت نفت ایران را در بازارهای جهانی کاهش دهد، چرا که ممکن است دولت برای تشویق فروش نفت اقدام به تخفیف قیمت کند. نفت در نوسان سیاسی-اقتصادی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI)با قیمت 5/95 دلار در 27 آگوست هفته خود را آغاز کرد و با بهای 5/96 دلار در هر بشکه در انتهای هفته (31 آگوست) به کار خود پایان داد. در عین حال نفت برنت دریای شمال نیز در بازار لندن در همین مدت دامنه قیمتی 74/113 تا 74/114دلار را تجربه کرد. نکته قابل توجه در این بین آن است که شروع توفان ایساک در خلیج مکزیک نتوانسته منجر به افزایش قیمت نفت آمریکا شود، در حالی که قیمت نفت برنت روندی صعودی را در پیش گرفته است. خبرها حکایت از آن دارند که قیمت سایر کالاها نیز روند رو به نزولی را تجربه میکنند. سهام جهانی نیز وضعیت چندان مناسبی را به خصوص در اواخر هفته نداشت و این موضوعها بر نگرانیهای جهانی برای بازارها افزوده است. در این بین اما روند افزایشی قیمت سبد نفتی اوپک نزولی بود، به طوری که قیمت در محدوده 04/112 تا 109 دلار کاهشی بود. کارشناسان معتقدند: اجلاس سران کشورهای عدم تعهد در تهران که با حضور دبیر کل سازمان ملل برگزار شده است، میتواند در اعتمادسازی طرفین پرونده هستهای ایران موثر باشد، در حالی که تنشهای منطقه نیز تا حدی آرام خواهد گرفت. میزان صادرات نفت خام ایران در ماههای اخیر کاهش یافته است و البته افزایش ظرفیتهای تولید و صادرات امارات و عربستان تا حدی سعی کرده خلأ ناشی از تولید را برطرف سازد، اما عوامل ژئوپلیتیک همچنان موثرترین عوامل در افزایش قیمت نفت اوپک به شمار میروند. پیش از این اوپک پیشبینی کرده بود که میانگین قیمت نفت در سال جاری به 22/110 دلار برسد که در مقایسه با سال گذشته 76/2 دلار بیشتر است. پیشبینی اوپک برای نفت خام آمریکا نیز برای سال جاری 63/96 دلار است و همچنین از نظر این سازمان به احتمال زیاد نفت برنت تا پایان سال به 84/111 دلار خواهد رسید. همچنین گزارش ماه جولای سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، میزان تعادل عرضه و تقاضا (مازاد عرضه) در کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه OECD در سه ماه پایانی امسال به 8/45 میلیون بشکه در روز میرسد و این میزان برای کشورهای غیرعضو این سازمان 1/44 میلیون بشکه خواهد بود. انتظار میرود در این شرایط قیمتها روند متعادلی را طی کنند. پیشبینی اوپک از رشد اقتصادی کشورهای جهان نیز از آن حکایت دارد که اروپا نسبتا اوضاع بهتری را در سال آینده تجربه خواهد کرد و این امر بر تقاضای نفتخام برای این منطقه اثرگذار است. در عین حال آمریکا نیز با اجرای QE3 احتمالا زمستان خوبی را پشت سر خواهد گذاشت؛ نتیجه این رشد، بهبود قیمت نفت در سه ماه پایانی سال و آغاز 2013 است. میانگین قیمت نفت سبک ایران در بازارهای جهانی نیز در ماه آگوست 110 دلار و 11 سنت و نفت سنگین در این مدت 108 دلار و 57 سنت بود. بهای یک بشکه نفت خام سبک و سنگین کشورمان در بازار آسیا 107 دلار و 30 سنت و 108 دلار و 24 سنت اعلام شده است. همین قیمت برای بازار آفریقا به ترتیب 109 دلار و 33 سنت و 108 دلار و 25 سنت اعلام شده است. اروپا نیز به طور میانگین نفتهای خام سبک و سنگین در ماه آگوست 109 دلار و 97 سنت و 108 دلار و 75 سنت محاسبه شده است.