کالاهای فروخته شده در جمعه سیاه اغلب همانند آزمون تورنسل برای وضعیت کلی اقتصادی کشور به حساب می‌آید و روشی را در اختیار اقتصاددانان قرار می‌دهد تا اعتماد افراد عادی آمریکایی را نسبت به خرج کردن اختیاری پول اندازه گیری کنند. کسانی که با این فرض کینزی موافقند که مخارج باعث چرخش چرخ فعالیت اقتصادی می شود، قیمت‌های فروش پایین‌تر جمعه سیاه را به عنوان منادی رشد کندتر در نظر می‌گیرند.
نکات کلیدی
فروشگاه ها تخفیف های بزرگی را برای وسایل الکترونیکی، اسباب بازی ها و سایر هدایا ارائه می دهند.
همچنین روز مهم دیگر برای خرده فروشان: دوشنبه سایبری است یعنی اولین روز بازگشت به کار بسیاری از مصرف کنندگان پس از تعطیلات آخر هفته طولانی مدت که در آن خرده فروشان آنلاین تخفیف های بزرگی را ارائه می دهند.
درک جمعه سیاه
خرده فروشان معمولاً در روز جمعه سیاه تبلیغات ویژه را به صورت آنلاین و درون فروشگاهی ارائه می دهند. بسیاری از آنها برای جذب مشتری در ساعات پیش از سحر جمعه سیاه درهای خود را باز می کنند. برخی از خرده فروشان برای عقب نماندن از رقابت تا آنجا پیش رفته اند که به طور یکسره به فعالیت های خود در تعطیلات شکرگزاری تا روز جمعه سیاه ادامه می دهند، در حالی که برخی خرده‌فروشان دیگر تخفیف‌های خود را در اواسط ماه نوامبر و پیش از روز شکرگزاری آغاز می‌کنند.
مهم
بلک فرایدی همچنین به فاجعه ای در بازار سهام اشاره دارد که در 24 سپتامبر 1869 رخ داد. در آن روز، پس از یک دوره سفته‌بازی بی رویه قیمت طلا به شدت سقوط کرد و بازارها سقوط کردند.
جمعه سیاه و مخارج خرده فروشی
خرده فروشان ممکن است یک سال تمام را صرف برنامه ریزی فروش خود در روز جمعه سیاه کنند. آنها از این روز به عنوان فرصتی برای ارائه موجودی مازاد انبار خود به قیمت‌های کف بازار استفاده می‌کنند و برای اقلام فصلی، مانند تزئینات تعطیلات و هدایای معمولی تعطیلات تخفیف‌های عادی و ویژه را ارائه می‌کنند..
خرده‌فروشان همچنین تخفیف‌های قابل‌توجهی را بر روی اقلام گران‌قیمت و برندهای پرفروش تلویزیون، دستگاه‌های هوشمند و سایر لوازم الکترونیکی ارائه می‌کنند و مشتریان را به این امید که با ورود به مغازه‌ی آنها می‌توانند کالاهایی با تخفیف‌های بیشتر خریداری کنند به خود جذب می‌کنند. محتوای آگهی‌های جمعه سیاه اغلب آنقدر پیش‌بینی شونده است که خرده‌فروشان تمام تلاش خود را می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که محتوای آنها پیش از روز اعلام به بیرون درز نکند.
مصرف کنندگان اغلب در جمعه سیاه برای خرید داغ ترین اقلام پرطرفدار به خرید می‌روند که در غیاب مسئولان امنیت کافی ممکن است منجر به ازدحام و خشونت شود. به عنوان مثال، در روز جمعه سیاه سال 1983 مشتریان برای خرید عروسک‌های Cabbage Patch Kids، اسباب‌بازی‌های پرطرفدار و محبوب آن زمان که همچنین گمان می‌رفت که عرضه‌ی آن با کمبود مواجه است ازدحام شدیدی در فروشگاه‌های سراسر ایالات متحده ایجاد کردند و به درگیری و زد و خورد با یکدیگر پرداختند. حتی یکی از کارگران یک فروشگاه بزرگ در جمعه سیاه سال 2008 تا حد مرگ لگدمال شد زیرا انبوهی از خریداران با باز شدن درها وارد به داخل فروشگاه هجوم بردند.
ریشه های شگفت انگیز جمعه سیاه
مفهوم فروش با تخفیف خرده‌فروشان پس از روز بوقلمون‌خوران مدت‌ها قبل از ابداع «جمعه سیاه» وجود داشت. فروشگاه‌ها ده‌ها بود که در تلاش برای شروع انفجاری فصل خرید تعطیلات و جذب انبوهی از خریداران تخفیفات بزرگی را برای روز پس از عید شکرگزاری تبلیغ می‌کردند و بر روی این واقعیت حساب می‌کردند که بسیاری از شرکت‌ها و کسب‌وکارها آن جمعه را به کارمندان خود مرخصی می‌دهند.
اما چرا این روز را به این نام نامگذاری کرده‌اند؟
برخی می گویند این روز به عنوان ادای احترام به اصطلاح «سیاه» که به سودآوری اشاره دارد به این نام نامیده شده است که از رویه قدیمی حسابداری ثبت سود با جوهر سیاه و زیان با جوهر قرمز ناشی می شود. ایده‌ی اصلی این است که کسب‌وکارهای خرده‌فروشی در این جمعه (و تعطیلات آخر هفته‌ی به دنبال آن) به اندازه‌ای فروش داشته باشند که خود را برای مابقی سال «در سیاه» یا سود قرار دهند.
با این حال، این اصطلاح مدت‌ها قبل از اینکه در تبلیغات و آگهی‌های بازرگانی ظاهر شود در واقع توسط افسران پلیس فیلادلفیا که تا دیروقت مجبور به اضافه کاری می‌شدند ابداع شده بود. در دهه 1950، انبوهی از خریداران و بازدیدکنندگان روز بعد از روز شکرگزاری به شهر عشق برادرانه هجوم می‌آوردند. نه تنها فروشگاه‌های فیلادلفیا با صدای بلند تخفیفات ویژه‌ای را اعلام و از تزئینات تعطیلات را در این روز خاص رونمایی کردند، بلکه این شهر میزبان بازی فوتبال ارتش و نیروی دریایی در روز شنبه همان تعطیلات آخر هفته بود.
در نتیجه، پلیس راهنمایی و رانندگی موظف شد برای رسیدگی ازدحام رانندگان و عابران پیاده در شیفت های 12 ساعته کار کند و آنها اجازه نداشتند در آن روز مرخصی بگیرند. با گذشت زمان، افسران آزرده‌خاطر با استفاده از توصیفی که دیگر قابل قبول نیست به تدریج این روز کاری مخوف را به عنوان جمعه سیاه نامیدند.
این اصطلاح سپس در میان فروشندگان فروشگاه‌ها گسترش پیدا کرد که از «جمعه سیاه» برای توصیف صف های طولانی و هرج و مرج عمومی که در آن روز بایستی با آن با دست و پنجه نرم کنند استفاده می‌کردند. این اصطلاح برای چند دهه به عنوان یکی از اصطلاحات عامیانه اهالی فیلادلفیا باقی ماند و در چند شهر مجاور، مانند ترنتون، نیوجرسی گسترش پیدا کرد.
سرانجام، در اواسط دهه 1990 – با جشن گرفتن مفهوم مثبت جوهر سیاه – اصطلاح «جمعه سیاه» کشور را فرا گرفت و به تدریج در کمپین های تبلیغاتی چاپی و تلویزیونی در سراسر ایالات متحده ظاهر شد.
سیر تکامل جمعه سیاه
مفهوم جمعه سیاه در نقطه‌ای از تاریخچه این اصطلاح با جهشی بزرگ از خیابان‌های پرازدخام و فروشگاه‌های شلوغ به خریداران در تب و تابی که بر سر جای پارک با هم دعوا می‌کردند و بر سر خرید جدیدترین اسباب‌بازی محبوب با یکدیگر در حال کشمکش بودند تغییر کرد. چه زمانی بلک فرایدی به رویداد خرید دیوانه‌وار و فوق‌العاده امروزی تبدیل شد؟
این مسئله در دهه 2000 روی داد که در طی آن جمعه سیاه رسماً بزرگترین روز خرید سال نامگذاری شد. تا آن زمان، این عنوان به شنبه قبل از کریسمس اطلاق می‌شد. با این حال، از آنجا که خرده‌فروشان بیشتری شروع به تبلیغ فرصت‌های خرید «نمی‌توان از دست داد» پس از روز شکرگزاری کردند و تخفیف‌های جمعه سیاه بیشتر و بیشتر شدند مصرف‌کنندگان آمریکایی دیگر توانایی مقاومت در برابر کشش این روز خرید بزرگ را نداشتند.
در سال 2011، والمارت اعلام کرد که به جای باز کردن درهای خود در صبح جمعه فروش خود را در عصر روز شکرگزاری آغاز خواهد کرد. این امر جنونی در میان سایر خرده فروشان بزرگ ایجاد کرد که به سرعت از آن پیروی کردند. امروز جمعه سیاه یک رویداد طولانی‌تر است و به یک آخر هفته سیاه تبدیل شده است.
جمعه سیاه در مقابل دوشنبه سایبری
در روز دوشنبه پس از روز شکرگزاری – دوشنبه سایبری – برای خرده فروشان آنلاین نیز سنت مشابهی به وجود آمده است. ایده اصلی دوشنبه سایبری این است که مصرف کنندگان پس از بازگشت به سر کار از تعطیلات آخر هفته شکرگزاری آماده شروع خرید باشند. خرده فروشان آنلاین اغلب تبلیغات و فروش خود را قبل از خود روز دوشنبه اعلام می کنند تا با پیشنهادات جمعه سیاه در فروشگاه های فیزیکی رقابت کنند.
در نتیجه، دوشنبه سایبری از نظر فروش در بین خریداران محبوبیتی پیدا کرده است. اگرچه دوشنبه سایبری در گذشته بزرگترین روز خرید آنلاین سال به حساب می‌آمد اما جمعه سیاه در سال 2019 از آن پیشی گرفت.
طبق گزارش فدراسیون ملی خرده فروشی (NRF) حدود 186.4 میلیون مصرف کننده ایالات متحده در تعطیلات آخر هفته پنج روزه 2020 بین روز شکرگزاری و دوشنبه سایبری خرید کرده اند که نسبت به سال 2019 اندکی کاهش یافته است، اما همچنان بالاتر از 165.9 میلیون دلار در سال 2018 است. میانگین مبلغی که در آخر هفته برای خرید اقلام تعطیلات خرج شده است 311.75 دلار بود که 13.9 درصد نسبت به میانگین 361.90 دلار در سال 2019 کاهش یافته است. از کل این مبلغ نیز 224.48 دلار برای خرید هدایا هزینه شده است.
در سال 2020، برای اولین بار بیش از 100 میلیون نفر در جمعه سیاه به صورت آنلاین خرید کردند و تعداد خریداران فقط آنلاین در کل این دوره 44 درصد افزایش یافت. با این حال، به دلیل همه‌گیری COVID-19، بسیاری از خرده‌فروشان در روز شکرگزاری 2020 بسته ماندند و به‌جای آن، معاملات جمعه سیاه را به صورت آنلاین ارائه کردند.
واقعیت سریع
همچنین بخشی از رونق خرید تعطیلات آخر هفته شکرگزاری از شنبه مشاغل کوچک ناشی شده است که برای تشویق مصرف کنندگان به خرید محلی از مشاغل کوچک ایجاد شده است.
اهمیت جمعه سیاه
برخی از سرمایه گذاران و تحلیلگران به آمار فروش جمعه سیاه به عنوان روشی برای سنجش سلامت کلی صنعت خرده فروشی نگاه می کنند. برخی دیگر تصور هرگونه سودمندی واقعی آمار جمعه سیاه را برای پیش‌بینی عملکرد کلی بازار سهام در سه ماهه چهارم تمسخر می کنند. در عوض، آنها پیشنهاد می کنند که این آمار تنها سودها یا ضررهای کوتاه‌مدتی را ایجاد می‌کنند.
با این حال، وجود روزهای تعطیل اضافی برای روز شکرگزاری یا کریسمس در حالت کلی ممکن است بازار سهام را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا در روز قبل از تعطیلات یا آخر هفته طولانی می‌توان افزایش فعالیت معاملاتی و بازدهی بالاتر بازار سهام را مشاهده کرد، پدیده ای که به عنوان اثر تعطیلات یا اثر تعطیلات آخر هفته شناخته می شود. بسیاری از معامله گران به دنبال سودجویی از این جهش‌های فصلی هستند.
جمعه سیاه چه موقعی است؟
جمعه سیاه روز بعد از روز شکرگزاری رخ می دهد. در سال 2021، جمعه سیاه در 26 نوامبر برگزار می شود.
چرا جمعه سیاه برای اقتصاددانان مهم است؟
پولی که مصرف کنندگان در جمعه سیاه خرج می کنند به عنوان معیاری برای ارزیابی اقتصاد در نظر گرفته می شود. این آمار راهی را برای سنجش اعتماد مصرف کننده و مخارج اختیاری به اقتصاددانان عرضه می‌کند.
دوشنبه سایبری چیست؟
دوشنبه سایبری در دوشنبه پس از آخر هفته شکرگزاری برگزار می شود. خرده فروشان آنلاین در این روز تخفیفاتی را ارائه می دهند و خرده فروشان متعارف نیز فرصت‌های خرید منحصر به فرد و صرفا مبتنی بر سایت ارائه می دهند.
