سازمان ملل در وین منتظر اعلام توافق

وین و قلعه تاریخی کوبورگ ایستگاه پایانی مذاکرات هسته ای ایران و 5+1 است، هفت کشور پس از 20 ماه مذاکره سنگین به خطی رسیده اند که با ارداه سیاسی و دست کشیدن طرف غربی از زیاده خواهی و پایبندی به بیانیه لوزان می توان هر لحظه پرچم پایان را دید. اختلاف داخلی کشورهای 5+1 و نرسیدن این کشورها به یک جمع بندی باعث شده مذاکرات طولانی تر شود و طرف مقابل بیش از آنکه در مذاکرات نظر خود را اعلام کند به فضاسازی های رسانه ای بپردازد. همین موضوع هم اعلام توافقی که در دسترس است را به تاخیر انداخته است.

در مذاکرات لوزان با وجودی که تقریبا تفاهم حاصل شده بود ناگهان آمریکا مواضع خود را تغییر داد تا شاید بتواند با تحت فشار قرار دادن تیم ایرانی امتیازات بیشتری بگیرد، محمد جواد ظریف و همکارانش اما یک گام هم عقب نرفتند تا بالاخره پس از تمدید سه روزه همان موضوعی که تفاهم شده بود بدون یک کلمه پس و پیش به صورت یک بیانیه درآید.

ایالات متحده آمریکا در دقایق آخر مذاکرات وین هم دوباره همان تجربه را تکرار کرد و درحالیکه به قول عباس عراقچی فقط دو پاراگراف باقی مانده مانده با زهم مواضع خود را عوض کرد تا شاید بتواند در دقایق پایانی امتیازات جدیدتری بگیرد اما بازهم نا موفق بود و نتوانست به آنچه که می خواهد برسد. ایران در چند روز گذشته حتی یک گام از مواضع خود عقب نکشید تا دوباره طرف آمریکایی که اینبار حمایت دولت های دیگر را کمتر دارد مجبور باشد عقب بنشیند.

غرب همه تلاش خود را به کار گرفته تا با افزایش فشار بر ایران بتواند امتیازات بیشتری از کشورمان بگیرد. در این راه نه تنها از رسانه های غربی استفاده می کند بلکه در 24 ساعت گذشته برخی رسانه های عربی منطقه را هم به میدان آورده است. دیروز الجزیره در خبری کذب مدعی شد کار نگارش توافق به پایان رسید و طرفین فقط باید آن را امضا کنند. این ادعا در حالی صورت می گرفت که هر کسی اخبار مذاکرات وین را دنبال کرده باشد می داند که در پایان این مذاکرات امضایی در کار نیست و قطعنامه شورای امنیت نتیجه مذاکرات را اعلام می کند. امروز هم در ادامه این فضا سازی های رسانه ای الجزیره ادعا کرد هیات ایرانی اگر نتیجه ای در توافق حاصل نشود روز دوشنبه وین را ترک می کند. این خبر هم در حالی اعلام شد که تیم مذاکره کننده کشورمان در مقابل تهدید آمریکا مبنی بر ترک مذاکرات، چندین بار اعلام کرده که تا هر زمان لازم باشد پشت میز مذاکره می نشینند.

تا قبل از اینکه آمریکا زیر میز بزند لغو همه تحریم های اقتصادی و بانکی در روز اجرا مورد توافق قرار گرفته بود. طرف مقابل ضمن اینکه طبق قطعنامه جدید سازمان ملل ملزم به لغو تحریم ها شده بود تعهد می داد در روز اجرا همه تحریم ها را بردارد.

تحریم های تسلیحاتی و اشاعه ای اما مورد بحث بود، ایالات متحده با لغو این تحریم ها کاملا مخالف بود، برخی کشورها معتقد بودند باید تحریم لوازمی که استفاده دوگانه دارد لغو شود و لوازمی که صرفا کاربرد تسلیحاتی دارد باقی بماند. برخی دیگر از کشورها هم معتقد بودند همه تحریم های تسلیحاتی باید برداشته شوند. این اختلاف داخلی طرف مقابل در حالی بود که ایران اصرار داشت این تحریم ها هم باید در روز اجرا لغو شوند. این یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث وزرای خارجه 5+1 و ایران بود.

یک دیگر از موضوعات مورد اختلاف زمان و میزان محدویت های تحقیق توسعه بود. آمریکا در روز آخر برخلاف تفاهم لوزان اصرار داشت تعداد سانتریفیوژهای مربوط به تحقیق و توسعه باید کاهش یابد و زمان این محدویت هم افزایش پیدا کند و ایران ضمن پایبندی به تفاهم لوزان در خصوص تعداد سانتریفیوژها، اصرار داشت زمان محدودیت هم باید کاهش پیدا کند. مذاکرات دو روزه گذشته صالحی و مونیز ظاهرا باعث شده طرفین در این زمینه به تفاهماتی دست پیدا کنند.

با ورود وزرای خارجه کشورهای 5+1 به کوبورگ، از عصر امروز دقایق سرنوشت ساز مذاکرات آغاز می شود. دیپلمات های ایرانی امشب منتظر جلسه داخلی گروه 5+1 می نشینند تا ببینند بالاخره آنها به یک اجماع می رسند یا نه، به احتمال زیاد یا آخر وقت امشب و یا فردا صبح جلسه مشترک وزرای غربی و ایران برگزار خواهد شد و به نظر می رسد اگر طرف آمریکایی دست از زیاده خواهی بردارد تنها یکی، دو جلسه برای نگارش پارگراف پایانی متن توافق نامه باقی بماند و صبح روز دوشنبه در مقر سازمان ملل(در وین) بزرگترین مذاکره تاریخ بین الملل جهان و بزرگترین توافق بین المللی به سرانجام برسد.