شاید تیم ایران از وین برگردد

با این حال، خبرهایی که از وین می رسد حکایت از آن دارد تیم ایرانی مذاکره کننده، به چیزی کمتر از لغو تحریم ها رضایت نداده و این دلیل تمدید مذاکرات است. مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 ، درست در آخرین ساعات پنجشنبه -که قرار بود به پایان برسد- با اتفاق عجیبی مواجه شد: گروه کشورهای غربی و به ویژه آمریکا، بخشی از آنچه توافق شده بود را زیر پا گذاشتند و توافق صورت نگرفت. هر چند به دلیل این که متن مذاکرات منتشر نشده است و جز اشخاص حاضر در هتل کوبورگ (محل مذاکرات) و افراد معدودی در پایتخت های 7 کشور، نمی دانند که آنچه طرف مقابل "دبه" کرد دقیقاً چه بوده است اما کلیات قضیه این است که " لغو تحریم ها" موضوعی است که غربی ها خواستند در آخرین ساعات مذاکره به نحوی از کنارش بگذرند و چماق تحریم را بر سر ایران نگه دارند. این اتفاقی است که عباس عراقچی از آن به عنوان "دلبستگی طرف مقابل به تحریم ها" یاد کرده است.

واقعیت این است که قصد ایران از شرکت در این گفت و گوها ، این است که بتواند در برابر اعطای امتیازاتی و چشم پوشی از برخی حقوق هسته ای خود، یک امتیاز مهم بگیرد و آن "لغو تحریم ها"ست. بنابر این، اگر قرار باشد در انتهای مذاکرات، همه چیز باشد ولی لغو تحریم نباشد، اساساً چیزی به دست نیاورده ایم. این را تیم مذاکره کننده ایرانی به خوبی می داند و به همین دلیل است که در برابر همه فشارهای 1+5 ، بر روی این موضوع کلیدی پافشاری می کند. ظریف در این باره به طرف های مذاکره گفته است که باید بین "فشار" و "توافق"، یکی را انتخاب کنند. نمی شود که هم دم از توافق زد و هم تحریم ها را نگه داشت! البته این شگرد آنها به ویژه آمریکایی هاست که با استفاده از بار روانی و مطالبه ایجاد شده ، بخواهند در لحظات آخر، برخی توافقات را تغییر دهند و امیدوار باشند طرف مقابل که یک روند فرسایشی در مذاکرات را پیموده، رضایت دهد. با این حال، خبرهایی که از وین می رسد حکایت از آن دارد تیم ایرانی مذاکره کننده، به چیزی کمتر از لغو تحریم ها رضایت نداده و این دلیل تمدید مذاکرات است. حال اگر 1+5 همچنان بخواهد برخلاف توافقات پیشین، تحریم ها را حفظ کند، ایران گزینه ای جز عدم توافق ندارد زیرا قرار نیست امتیاز بدهیم و هیچ نگیریم. حتی در صورت ادامه 1+5 بر مواضع غیر اصولی اش و زیر پا گذاشتن آنچه پیش از این مورد توافق قرار گرفته، حتی امکان فراخواندن تیم ایران از مذاکرات وجود دارد. همچنین با رویکرد حاضر که از پنجشنبه شاهدش هستیم، گروه های مخالف توافق در ایران بار دیگر لابی های خود را با برخی نمایندگان مجلس از سر گرفته اند تا در صورت شکست مذاکرات، "طرح تشدید فعالیت های هسته ای ایران" را به سرعت در دستور کار خود قرار دهند. این بار البته دولت نیز با چنین طرحی موافقت خواهد کرد چرا که رئیس جمهور نیز به صراحت گفته است که در چنان فرضی، رویکرد ایران ، شدیدتر از آنچه در مخیله 1+5 است خواهد بود. درست است که مردم ایران در آرزوی توافق هستند و درست است که توافق ناظر بر لغو تحریم ها، نیاز امروز ایران است اما توافق بدون لغو تحریم ها، اساساً نه مطلوب ایرانی هاست و نه شدنی. با اتفاقات جدید، مردم ایران می دانند که مسؤولیت هر گونه شکست احتمالی مذاکرات با 1+5 است چرا که ایران حتی حاضر شد از برخی حقوق هسته ای اش صرف نظر کند ولی این طرف مقابل بود که دلبسته تحریم ها شده بود و نمی توانست از آن دل بکند. در چنین فرضی، اگر ظریف و تیمش بدون توافق هم به وطن بازگردند، تلاش صادقانه ای که در این دو سال کردند، در خور ستایش است و مردم قدردان شان هستند چرا که آنان برای دفاع از منافع ملی ایران در این نبرد نابرابر دیپلماتیک حاضر شدند و نه برای هر گونه توافقی ولو بدون لغو تحریم ها. البته تا دوشنبه فرصت هست تا 1+5 به ویژه آمریکا ، تصمیم سیاسی درست را بگیرد و توافقی که متضمن برد - برد است را شکل دهد. ما نیز امیدواریم توافق تاریخی حاصل شود ولی طرف های مذاکره کننده بدانند که مردم ایران، خواهان توافقی هستند که متضمن حفظ حقوق آنها و لغو تحریم ها باشد و نه چیز دیگر. آنها تصور نکنند که با توجه به فضای عمومی ایران که خواهان توافق است، می توانند انتظار داشته باشند هر سندی به عنوان "توافق" مورد پذیرش تیم ایرانی قرار بگیرد؛ توافق تنها یک راه دارد: لغو تحریم و نه چیزی کمتر از آن.