یارانهها چگونه کَشکان را خشک کردند
آب کشکان را در بالادست به ویژه در حدفاصل منطقه چگنى تا کوهدشت با پمپ میبرند براى خیار غرقابى. خشک شدن این رودخانه دایمى لُرستان فقط به برداشت بىرویه ربط دارد.
کشاورزان بىمنطق و بىاعصابى که فقط سود شخصى را مىبینند جنگلهاى بلوط را قطع کردهاند و خیار کاشتهاند. من خودم بهار رفتم با روستاییان حرف زدم. نزدیک بود دعوا شود. به هیچ صراطى مستقیم نیستند. خشک شدن کشکان یعنى فاجعه. فاجعه در سطح ملى. کشکان سرشاخه کرخه است. کشکان یکى از سه رود دایم لُرستان است (بود). الان در جنوب استان باغهاى انجیر سیاه در خطر خشک شدن هستند. جالب اینجاست که در این شرایط سخت مسئولان جهادکشاورزى دایم پز برداشت ۶٠ هزار تن زردآلو و فلان هزار تن هلو و… مىدهند. در این کم آبى همین الان اغلب دشت سیلاخور بروجرد برنج کارى است. کشاورزان حتی حالا که کشکان در پلدختر خشک شده است دست از پمپاژ آب برنمیدارند. بهار امسال کشکان در منطقه پل کشکان چنان بیرمق بود که انتظار خشک شدنش میرفت.
یک زمانی قرار بود یارانهها وضع روستاییان را بهتر کند. قرار بود که از درآمد حاصل از یارانهها معیشت روستاییان حل بشود. اتفاقی که البته نیفتاد و بد اجرا شدن یارانهها باعث شد که بخاریهای هیزمی دوباره به روستاها برگردند. یعنی آن روستایی که قبل از یارانه نفت و سوخت فسیلی میخرید حتی توان خرید نفت را هم از دست داد. بعد از آن تخریب جنگلها در این سالها رونق گرفت. مردم برای سیر کردن شکم خانواده به سراغ بلوطها رفتند. لُرستان زمین صاف و دشت زیادی ندارد و برای کشاورزی باید در دامنه کوه بلوطها را برید. در بهار امسال دستکم ۲۰ زمین تازه صاف شده را مشاهده کردم که برای اولین بار زیر کشت خیار غرقابی میرفتند. همان جا بود که با کشاورزان به طور لفظی درگیر شدم. تمام دشت را از لولهگذاری کردهاند برای پمپاژ آب کشکان. اگر خیار نکارند از گرسنگی میمیرند. البته این خیار هم برایشان سودی زیادی ندارد اما راحت است و بالاخره چیزی دستشان را میگیرد.
وضع باغداران اما بهتر است. آب چاه عمیق و رودخانه را میبرند برای باغ تا مسئولان شعار رونق کشاورزی بدهند. در کجالی دنیا آب دایم یک چشمه را در خشکسالی صرف کاشت برنج میکنند؟ در لب جاده. در سیلاخور. در سیلاخور خانههایی در روستاها هست که نمونهاش در بروجرد نیست. خانههایی بززگ و خوش ساخت. همه ماحصل سود برنج. اما به چه قیمتی؟ مگر میتوانی با آنها حرف بزنی درباره نکاشتن برنج. اصلا نمیشوند حرف را.
کشکان حالا در پلدختر خشک است. یعنی کرخه هم کم آب خواهد شد و آب کمی به سمت هورالعظیم خواهد رفت. همین حالا باید هر طور شده ولو با پلیس کشکان را به پلدختر برگردانیم. اولویت الان مشعیت یک عده کشاورز لُرستانی نیست. اولویت معیشت ایرانیهاست در لُرستان و خوزستان. باید اول فکری به حال کشکان کرد. تا دیر نشده است.