هندوانه با اقتصاد ایران چه می‌کند؟

کوهسار خالدی، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، درباره صادرات هندوانه در سطح وسیع در خارج از کشور، اظهار کرد: با توجه به اینکه در کشور با کمبود منابع آب روبه‌رو هستیم و سطح آب در سفره‌های زیر زمینی ما هم کاهش یافته است، عقلا تولید محصولات آب‌بر از توجیه اقتصادی برخوردار نیست. این کارشناس حوزه اقتصاد کشاورزی، همچنین بیان کرد: به طور کلی باید در نظر گرفت که استفاده از آب برای صادرات محصولات مختلف، در مواردی که بهره‌وری بالایی ندارد، توجیه‌پذیر نیست. وقتی محصولاتی مانند هندوانه را صادر می‌کنیم که آب بر هستند در واقع در حال صادر کردن آب هستیم. و باید برای صادر کردن آن، قیمت واقعی آب را محاسبه کنیم. این در حالی است که هندوانه با قیمتی بسیار پایین‌تر از قیمت واقعی آب صادر می‌شود و ما در واقع قیمت واقعی آب را از آنها نمی‌گیریم. خالدی افزود:‌ از سوی دیگر، اکنون به کشاورزان یارانه آب پرداخت می‌شود و در واقع تولید محصول کشاورزی با استفاده از یارانه آب، ارزان‌تر برایشان تمام می‌شود و بعد این محصول که با یارانه آب تهیه شده، با قیمت ارزان به خارج از کشور، صادر می‌شود. طبعا این صادرات به نفع کشور نیست. این کارشناس حوزه اقتصاد کشاورزی بیان کرد:‌البته من مخالف ایجاد محدودیت و قطع یارانه کشاورزان هستم. چون با توجه به پایین بودن قدرت خرید کشاورزان، ایجاد محدودیت برایشان و اخذ هزینه‌هایی مانند آب و مصرف خاک و... باعث می‌شود که آنها دست از کار کشیده و به فکر مهاجرت بیفتند که باعث بدتر شدن شرایط می‌شود. باید بتوانیم در بلندمدت سیاست‌هایی را اجرا کنیم که قیمت واقعی آب برای مصارف کشاورزی اخذ شود. خالدی در بخشی از سخنانش بیان کرد: باید بررسی شود تا ببینیم در زمین‌هایی که هندوانه کشت می‌شود چه محصولات دیگری را می‌توانیم جایگزین کنیم؟ در بسیاری از مواقع نمی‌شود محصولی را جایگزین کرد. مثلا در زمینی که برای کشت پسته مناسب است نمی‌توانیم محصول دیگری را کشت کنیم. چون خاک آن شور است و محصول دیگری برای کشت در این منطقه مناسب نیست. بنابراین باید بررسی‌های لازم از همه جانب انجام شود تا ببینیم جای هندوانه چه محصولی را می‌توانیم جایگزین کنیم که بازدهی لازم را داشته و آب‌بری کمتری هم داشته باشد. به گزارش اقتصاد نیوز، وی همچنین بیان کرد:‌ درست است که صادرات غیرنفتی برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است ولی باید به فکر توسعه تولید و صادرات محصولاتی باشیم که به آب و خاک ما کمترین آسیب را وارد می‌کند، ضمن اینکه ارزش افزوده بالایی هم داشته باشد. عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، همچنین بیان کرد: به طور کلی ما نمی‌توانیم برای کشاورزان محدودیت‌هایی ایجاد کنیم که فلان محصولات را بکارند یا فلان محصولات را نکارند ولی کشورهای توسعه یافته در بحث کشاورزی برنامه‌هایی دارند که بتوانند به کشاورزانشان خط دهند که بهتر است به سمت و سوی تولید چه محصولاتی پیش بروند. بهتر است در ایران هم به این سمت برویم تا با استفاده از روش‌های تشویقی، تنبیهی و... کشاورزان را به سمت تولید محصولاتی ببریم که آب‌بری کمتری دارند و ارزش‌افزوده بالاتری برای کشور دارند. وی یادآور شد: سوق دادن کشاوزان به سمت الگوی بهینه کشت از برنامه‌های مهمی است که باید انجام شود. البته اتفاقاتی مانند آزادسازی قیمت‌های کود، حشره‌کش و... ما را به سمت کشت بهینه سوق می‌دهد ولی دولت باید با برنامه‌های دیگری مانند قیمت‌گذاری نهاده‌ها و ... وظایف خود را در این زمینه انجام دهد.