دلیل اختلاف آمار سرمایه‌گذاری خارجی چیست؟

از یک طرف آنکتاد گزارشی منتشر کرده که نشان می‌دهد میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال 2014 نسبت به سال قبل، 31 درصد کاهش یافته و از طرف دیگر سازمان سرمایه‌گذاری خارجی اعلام کرده سرمایه‌گذاری خارجی در ایران 300 درصد افزایش یافته است. دلیل اختلاف این دو آمار چیست؟ گزارشی که نشان‌دهنده افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در ایران است گزارشی است که سازمان سرمایه‌گذاری خارجی اعلام کرده و مربوط به سه ماهه اول سال 94 است. آن طور که این سازمان داخلی گزارش داده حجم سرمایه‌گذاری‌های تائید شده و مصوب توسط سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران در سه ماهه اول سال 94 به سه میلیارد دلار رسیده که این رقم، رشد سه برابری را نسبت به کل حجم سرمایه‌گذاری‌های سال قبل نشان می‌دهد.به گزارش اقتصادنیوز، اما این رشد چگونه ایجاد شده است؟ در خود گزارش دلیل این افزایش مستتر است. در گزارش عنوان شده این افزایش سه برابری مربوط به سرمایه‌گذاری‌های تائید شده و مصوب است. به گفته کارشناسان اقتصادی سرمایه‌گذاری تایید شده آن سرمایه‌گذاری‌هایی است که قطعی شده اما سرمایه‌گذاری‌های مصوب آن سرمایه‌گذاری‌هایی است که هنوز در مرحله بررسی سرمایه‌گذاری و مذاکره است. بر این اساس ممکن است این رقم سه میلیارد دلاری که در گزارش سازمان سرمایه‌گذاری به آن اشاره شده محقق شود یا ممکن است محقق نشود. اگرچه کارشناسان اقتصادی معتقدند اصولا درصد بسیار کمی از این رقم مصوب، محقق می‌شود. اما از طرف دیگر آنکتاد هم چند روز پیش گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد رقم سرمایه‌گذاری‌های خارجی در سال 2014 نسبت به 2013 کاهش 31 درصدی داشته. اما نکته قابل توجه‌ در این گزارش آن بود که این روند نزولی از زمان پایان کار دولت دهم شروع شده و قبل از آن و در فاصله سال‌های 2008 تا 2012 که اوج تحریم‌های بین‌المللی بوده، میزان سرمایه‌گذاری خارجی افزایش قابل توجهی داشته و در آخرین سال دولت دهم به 4.6 میلیارد دلار رسیده است. افزایش سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی در سال‌های اوج تحریم که کمتر سرمایه‌گذاری وارد ایران شده، قابل تامل بوده و کارشناسان اقتصادی بسیاری این اعداد را نوعی اضافه‌گویی دولت قبل در آمارها می‌دانند. اما این رویه دولت دهم در تغییر آمارها، در روزهای اخیر موجب انتقادات بسیاری تندی علیه دولت یازدهم شده که چگونه با وجود مذاکرات ژنو و پیشرفتی که در مذاکرات اعلام می‌کنند، نتوانسته‌اند سرمایه‌های خارجی را جذب کنند. در مقابل به نظر می‌رسد سازمان سرمایه‌گذاری خارجی هم در مقابله با آن آمارسازی‌های دولت قبل، خبری منتشر کرده که رقم سرمایه‌گذاری‌های خارجی ظرف سه ماه 300 برابر شده و آن را دستاورد مذاکرات هسته‌ای دانسته است. پاسخ این است که اگرچه در ماه‌های خایر هیات‌های تجاری زیادی به ایران آمده‌اند و سرمایه‌گذاران زیادی از ورود به بازار ایران و سرمایه‌گذاری‌های خارجی استقبال کرده‌اند، اما هنوز این سرمایه‌ها وارد ایران نشده است. آن طور که برخی مقامات دولتی می‌گویند فعلا بسیاری از این سرمایه‌گذاری‌ها مصوب شده اما محقق نشده است. احتمالا ایران بعد از توافق ژنو درخواست‌های زیادی از همکاری و سرمایه‌گذاری داشته اما تا زمانی که این درخواست‌ها به همکاری و ورود قطعی سرمایه‌ها منجر نشود، نمی‌توان روی آمار آن حساب کرد و آن را به عنوان افزایش قطعی سرمایه‌گذاری‌های خارجی محسوب کرد. چون در این صورت این دولت هم در آماردهی به سرنوشت همان دولت قبل دچار می‌شود که برای بالا بردن آمار و حفظ وجهه خود، اعداد مختلف را مصادره به مطلوب می‌کرد.