10 واقعیت خواندنی درباره اقتصاد یونان
یونان و مسائل اقتصادی‌ـ سیاسی پیرامون آن مدتی‌است که به یکی از دغدغه‌های جدی دولتمردان اروپایی تبدیل شده، چرا که کارشناسان اقتصادی هشدار می‌دهند اعلام ورشکستگی یونان تبعات بسیاری برای این کشور، سایر کشورها و حتی اتحادیه اروپا خواهد داشت.
یونان وام‌هایی را گرفته که حالا قادر به بازپرداخت آنها نیست این در حالی است که دولت این کشور تا پایان ۳۰ ژوئن (سه‌شنبه) باید ۱.۷ میلیارد دلار از اقساط بدهی‌های خود را بپردازد. «بیزنس اینسایدر» شماری از واقعیت های اقتصاد یونان را چنین برشمرده است: سابقه استقراض یونان سابقه ای طولانی در دست و پنجه نرم کردن با بحران‌های مالی دارد. نخستین ورشکستگی این کشور 400 سال پیش از میلاد مسیح بوده است. 400سال پیش از میلاد مسیح، ۱۳ دولت‌شهر یونان از معبد دلوس پول قرض گرفته بودند. بیشتر مقروضان اما در بازپرداخت بدهی‌های خود خوشقول نبوده و معبد تقریبا ۸۰ درصد از پول خود را در آن زمان از دست داد. به عنوان یک نقطه مرجع، افلاطون، ارسطو و اسکندر کبیر در طول قرن چهارم پیش از میلاد میزیستند. در عصر معاصر یونان در مجموع شاهد پنج ورشکستگی بوده است: یعنی تقریبا نیمی از ورشکستگی‌هایی که کشورهایی چون اکوادور و ونزوئلا تجربه کرده‌اند. به عبارت دیگر، قصور یونان در بازپرداخت تعهدات خارجی خود مسبوق به سابقه بوده است. از جمله در سال‌های: ۱۸۲۶- این ورشکستگی در جریان جنگ استقلال یونان از امپراتوری عثمانی اتفاق افتاد. ۱۸۴۳- یونان از بودجه حاصل از وام سال ۱۹۸۲ برای مصارف نظامی خود و حمایت از اتو (Otto)، شاهزاده باواریا، استفاده کرد. این کشور بازپرداخت این وام را در سال ۱۸۴۳ متوقف کرد. ۱۸۶۰- پس از این ورشکستگی، یونان تا سال ۱۸۷۸ میلادی از بازارهای بین‌المللی بیرون انداخته شد. ۱۸۹۴- وقتی بازارها باز شدند، وام‌دهندگان مشتاق‌تر شده و استقراض به سطح غیرقابل تحملی افزایش یافت. دولت بازپرداخت‌های این وام‌ها را نیز به تعویق انداخت. ۱۹۳۲- این ورشکستگی در جریان «رکود بزرگ» روی داده است. ۹۰ سال بحران مالی یونان ۹۰ سال را در بحران مالی گذرانده است، تقریبا نیمی از زمان کسب استقلال از امپراتوری عثمانی تاکنون. یونان سرانجام در سال ۱۸۳۰ و پس از پادرمیانی بریتانیای کبیر، فرانسه و روسیه برای پایان دادن به جنگ استقلال یونان از امپراتوری عثمانی استقلال یافت. (نکته جالب اینکه حتی لرد بایرون، شاعر انگلیسی، نیز به جرعه حامیان یونان پیوسته بود.) یونان تقریبا ۹۰ سال از ۱۹۶ سال استقلال خود را از امپراتوری عثمانی در بحران مالی گذرانده است. فاسدترین در اتحادیه اروپا فساد حدودا معادل ۸ درصد تا ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی سالانه برای یونان هزینه دارد. موسسه مطالعاتی بروکینگز تخمین زده که فساد تقریبا چیزی معادل هشت درصد از تولید ناخالص داخلی سالانه یونان برای این کشور هزینه دارد (برخی تخمین زده‌اند که این رقم بالای ۱۰ درصد است) . قابل توجه اینکه، بخش زیادی از این فساد شامل فعالیت‌های عادی و روزانه‌ای است که شهروندان انجام می‌دهند. موسسه بروکیگنز در سال ۲۰۱۰ در گزارشی درباره یونان آورده بود: «اگر یونان کنترل بیشتری بر فساد می‌داشت (نه در حد استانداردهای سویس بلکه در سطح استاندارد اسپانیا) بطور میانگین در پنج سال گذشته کسری بودجه کمتری می‌داشت. کسری بودجه‌ای که تنها چهار درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور بود.» بر اساس مطالعات کمیسیون اروپا در سال ۲۰۱۴، یونان فاسدترین کشور در اتحادیه اروپاست. در این گزارش فساد یونان همتراز چین اعلام شده است. مالیات، مالیات، مالیات طبقه متوسط به بالای یونان اغلب از پرداخت مالیات طفره می‌روند. سال ۲۰۱۲ یک گزارش مبالغه‌آمیز دانشگاه شیکاگو اعلام کرد که خوداشتغالان یونانی بیش از ۱۰۰ درصد از درآمد گزارش‌شده خود را برای سرویس بدهی وام‌های مصرف‌کننده پرداخت می‌کنند. تحلیل‌گران معتقد بودند این بدان معنی است که این خوداشتغالان اغلب درآمدهای خود را کمتر از واقع گزارش می‌دهند. در سال ۲۰۰۹ میلادی تنها خوداشتغالان یونان از پرداخت ۲۸ میلیارد یورو مالیات طفره رفتند. نزدیک به ۵۰ درصد جوان بیکار ۴۹ . ۷ درصد از جمعیت جوان و فعال یونان در زمره بیکاران هستند. سال گذشته بیکاری جوانان یونانی با رسیدن به سطح ۵۶. ۴ درصد رکود زد. اما بطور کلی نرخ بیکاری در یونان برای ماه مارس ۲۰۱۵، در سطح ۲۵. ۶ درصد ثابت مانده است. از سپتامبر ۲۰۱۳ میلادی نرخ بیکاری در یونان همواره بالای ۲۸ درصد بوده است. جمعیت پیر و کاهش نیروی کار تنها ۲۳. ۹ درصد از جمعیت یونان کمتر از ۲۴ سال سن دارند. در حالی که در کشوری مانند عربستان نزدیک به ۴۷ درصد از جمعیت این کشور کمتر از ۲۴ سال سن دارند. یونان جمعیت مسنی دارد. تنها ۹.۸ درصد از یونانی‌ها ۱۵ تا ۲۴ سال دارند در حالی که ۳۲.۹ درصد از جمعیت این کشور بالای ۵۵ سال دارند. نرخ تولد به ۱.۳ کودک برای هر زن کاهش یافته است. این مساله با افزایش هزینه‌های بازنشستگی که نیروی کار روبه تحلیل یونان باید بپردازند، مشکلات را دو برابر کرده است. پهناور اما ناکارآمد یونان نسبت به ایالت ماساچوست امریکا وسعت پنج برابری دارد اما تولید ناخالص داخلی ماساچوست دو برابر یونان است. تولید ناخالص داخلی یونان ۲۴۲.۲ میلیارد دلار است در حالی که تولید ناخالص داخلی ایالت ماساچوست امریکا ۴۲۰.۷۵ میلیارد دلار است. مساحت ماساچوست ۲۷.۳۳۶ کیلومتر مربع است در حالی که مساحت یونان ۱۳۱.۹۵۷ کیلومتر مربع. کابوسی بدتر از رکود بزرگ امریکا کابوس امروز اقتصادی یونان به‌مراتب بدتر از وضعیت رکود بزرگ اقتصادی امریکاست. این نمودار خط سیر تولید ناخالص داخلی امریکا را تا پیش از اینکه همه‌چیز در دهه ۱۹۲۰ فرو بریزد، و همچنین خط سیر تولید ناخالص داخلی در سال‌های اخیر یونان را نشان می‌دهد. یکی از قطب‌های روغن زیتون جهان تولید سالانه روغن زیتون یونان به اندازه وزن ۱۵۷۵ نهنگ آبی است. (نهنگ آبی یک نوع پستاندار دریایی که جرم آن تا ۲۰۰ تن می‌رسد) . با وجود اینکه یونان بعد از اسپانیا و ایتالیا، سومین بازیگر مهم صنعت روغن زیتون در جهان است سالانه تنها ۳۰۰ هزار تن روغن زیتون تولید می‌کند که ۹۰ درصد آن به اتحادیه اروپا صادر می‌شود. نکته جالب اینکه: برخی از درخت‌های زیتون که در قرن ۱۳ کاشته شده‌اند همچنان محصول می‌دهند. سیگاری‌های قهار مصرف سرانه سیگار یونان تقریبا ۲۸ برابر هند است. یونان با ۲.۷۹۵ سرانه مصرف سیگار، سومین آمار بالای جهان در مصرف سیگار را دارد. مصرف سرانه سیگار هند حدود ۹۷ است.
