چرا طبقه متوسط نباید حذف شود؟

به گزارش اقتصاد آنلاین، در بخش اول این گفت‌وگو، استاد اقتصاد دانشگاه تهران، وحید محمودی، به تعریف طبقه متوسط و نقش آن در جامعه پرداخت. طبقه متوسط به عنوان یک طبقه پیشران تلقی می‌شود که نقش مهمی در اقتصاد، سیاست و جامعه ایفا می‌کند. این طبقه شامل افراد و گروه‌هایی است که از درآمد حداقلی و مکفی برای تامین معاش برخوردار هستند و دغدغه‌های اجتماعی و سیاسی هم دارند. طبقه متوسط فرهنگ‌ساز و محور تغییرات و اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است. این طبقه بیشترین مشارکت اقتصادی را دارد و بیشترین مالیات را به دولت می‌دهد. طبقه متوسط آرمان‌خواه و مطالبه‌گر است و تلاش دارد حاکمان را پاسخگو کند. دموکراسی‌خواهی خاص این طبقه است.

اگر افراد طبقه متوسط تحت فشار قرار بگیرند، جامعه از درون تهی می‌شود و روند رشد و توسعه متوقف می‌شود. تورم دشمن طبقه متوسط است و موجب زمان‌فروشی و کاهش مشارکت سیاسی و اجتماعی افراد این طبقه می‌شود.

اگر جامعه‌ای یا سیستمی دست به نابودی طبقه متوسط بزند، آن جامعه محکوم به مرگ است. در چنین جامعه‌ای روح نوآوری، خلاقیت و تغییر کشته می‌شود، نابرابری‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی افزایش پیدا می‌کند و فقر درآمدی چندبعدی تعمیق پیدا می‌کند.

یک جامعه یا کشور نرمال باید از هر سه طبقه فقیر، متوسط و ثروتمند مراقبت کند. باید طبقه پایین درآمدی را به لحاظ فقر مطلق به نزدیک صفر برساند و باید به‌نحوی از طبقه متوسط مراقبت کند که کمتر دغدغه معیشت داشته باشد و بتواند رسالت تاریخی خودش را ایفا کند.

وظیفه نظام سیاستگذاری این است که بازنگری صورت بدهد تا بتواند طبقه متوسط را نگه دارد و این طبقه از زمان، آرامش کافی و درآمد حداقلی لازم برخوردار باشد تا بتواند نقش تاریخی خود را در فرآیند توسعه ایفا کند.

در اینجا چند نکته مهم از این گفت‌وگو را می‌توان خلاصه کرد:

• طبقه متوسط نقش مهمی در اقتصاد، سیاست و جامعه ایفا می‌کند. این طبقه شامل افراد و گروه‌هایی است که از درآمد حداقلی و مکفی برای تامین معاش برخوردار هستند و دغدغه‌های اجتماعی و سیاسی هم دارند.
• اگر افراد طبقه متوسط تحت فشار قرار بگیرند، جامعه از درون تهی می‌شود و روند رشد و توسعه متوقف می‌شود.
• تورم دشمن طبقه متوسط است و موجب زمان‌فروشی و کاهش مشارکت سیاسی و اجتماعی افراد این طبقه می‌شود.
• اگر جامعه‌ای یا سیستمی دست به نابودی طبقه متوسط بزند، آن جامعه محکوم به مرگ است.
• یک جامعه یا کشور نرمال باید از هر سه طبقه فقیر، متوسط و ثروتمند مراقبت کند.
• وظیفه نظام سیاستگذاری این است که بازنگری صورت بدهد تا بتواند طبقه متوسط را نگه دارد و این طبقه از زمان، آرامش کافی و درآمد حداقلی لازم برخوردار باشد تا بتواند نقش تاریخی خود را در فرآیند توسعه ایفا کند.

با توجه به این نکات، می‌توان نتیجه گرفت که طبقه متوسط یک طبقه مهم و حیاتی در هر جامعه‌ای است. این طبقه نقش مهمی در اقتصاد، سیاست و جامعه ایفا می‌کند و از این رو، حفظ و تقویت آن برای هر جامعه‌ای ضروری است.