عید ایرانی با هفت‌سین چینی

از کیلومترها آن طرف‌تر بازار کشورهای دیگر را رصد می‌کنند تا سر موقع نیاز آنها را تامین کنند. هر چه که باشد. از کالاهای با تکنولوژی بالا تا کالاهای سنتی که هیچ دخلی به چین ندارد و به کار خودشان نمی‌آید، تولید می‌کنند. امسال هم برای عید نوروز ایران در کنار تمام لوازم و مایحتاج سفره هفت‌سین برای ساخت سبزه عید هم دست به کار شدند. یک جوراب نازک زنانه از کاه پر شد تا تبدیل شود به سر عروسکی که با یک قیافه کج و معوج قرار است روی سرش چمن سبز شود. این سبزه، تحفه چینی‌هاست بر سفره هفت‌سین ایرانی. پیشتر هم لوازم نوروز چینی به بازار آمده بود. از ظروف هفت‌سین تا تخم‌مرغ‌های آماده رنگی یا حتی هفت‌سین آماده اما چند سالی است چشم بازار به سبزه چینی روشن شده است. از یکی از شرقی‌ترین کشورهای دنیا تا اینجا راه زیادی است. به همین دلیل فیتیله این عروسک وقتی به ایران رسید درون آب گذاشته می‌شود تا تخم چمنی که لابلای کاه‌ها گذاشته شده؛ سبز شود. قیمت‌ها هم از پنج هزار تومان شروع می‌شود و به سبزه‌های پرپشت‌تر و بزرگ‌تر که می‌رسیم قیمت هم درشت‌تر می‌شود. برای آنهایی که کار را راحت‌تر می‌گیرند، سفره‌های آماده وجود دارد. از ٢٠ هزار تومان تا ٨٠ هزار تومان. اغلب مواد داخل آن از جمله سیر، مصنوعی است تا ماندگاری این سفره را به چند سال افزایش دهند. سفره‌های آماده جمع و جور و کوچک است و معمولا از ظروف کم حجم و کوچک استفاده می‌شود. حتی آینه و شمعدان‌های آن هم ریز و ظریف است و آدم را به یاد آینه‌های دستی می‌اندازد. ولی برای افرادی که می‌خواهند سفره هفت‌سین را خودشان به پا کنند هم هر کدام از اعضای سفره جداگانه فروخته می‌شود. کالایی که بیش از باقی در بازار خودنمایی می‌کند ظروفی است که قرار است هفت‌سین معروف را درون خود نگه دارند. امسال بیش از سال‌های گذشته ظرف‌های سفالی رنگی با طرح‌های سنتی به بازار آمده است. اغلب با بته جقه‌های سنتی در رنگ‌های آبی لاجوردی و آبی فیروزه‌ای. برای سلیقه‌های متفاوت از رنگ کرم هم استفاده شده است و گاهی به جای بته جقه از دور رنگ طلایی و آبی ظروفی ساخته شده است. همه این‌ها آینه و شمعدان ست هم دارند. قیمت این ظروف از دستی ٤٠ هزار تومان شروع می‌شود و تا ١٢٠ هزار تومان هم قیمت خورده است. از دیگر مایحتاج سفره همان سفره است که اگر بخواهید نقش سنتی و قلمکار آن را داشته باشید باید هزینه زیادی بین ١٥٠ تا ٣٠٠ هزار تومان را در نظر بگیرید. اما اغلب افراد ترجیح می‌دهند کار را با کمی خلاقیت با پارچه ساتن و تورهای رنگی، هم ارزان‌تر و هم فانتزی‌تر انجام دهند. قشنگی دیگر سفره هفت‌سین به سنبل است که بنفش، سفید و قرمزش حسابی سفره را نوروزی می‌کند. برخی هم به جای سنبل ترجیح می‌دهند لاله کنار سفره بگذارند. کف قیمت پنج هزار تومان و سقف آن ١٥ هزار تومان است. ماهی قرمز هم که جزیی از سفره هفت‌سین است، این روزها خوب فروخته می‌شود. قیمت ماهی قرمز با توجه به اندازه آن از دو هزار تومان شروع می‌شود و تا شش هزار تومان ادامه دارد. در بازار فروش ماهی قرمز، نرخ ماهی‌های قرمز تایلندی به دلیل زیبایی خاص آن از پنج هزار تومان به بالاست. یکی از مد شده‌های دو سال اخیر هم حوضچه‌های سنتی است که برای ماهی‌های عید در قطع کوچک طراحی شده است. تنگ ماهی نیز از جمله اقلامی است که به وفور فروخته می‌شود. قیمت یک تنگ ماهی بسته به شفافیت شیشه یا نوع طراحی‌ آن بین پنج تا ٢٠ هزار تومان است. سمنو دیگر عضو سفره هفت‌سین است. قیمت یک کیلو سمنوی اعلا در بازار بین ١٠ تا ٢٠ هزار تومان است. سبزه‌های کوچک و بزرگ هم از پنج تا ١٠ هزار تومان قیمت دارند. همچنین قیمت هر کیلو سنجد حدود ١٠ هزار تومان برآورد می‌شود. هر بته سیر خشک‌شده تزیینی هم بین دو تا چهار هزار تومان فروخته می‌شود. هر کیلو سیب قرمز که جزو دیگری از سفره هفت‌سین است نیز به طور متوسط سه هزار تومان قیمت‌ دارد. هر سال، سال یک حیوان است. یکی از رسوم نه‌چندان قدیمی هم این است که نمادی از حیوان مربوط به آن سال را در کنار سفره هفت سین قرار می‌دهند. این نماد می‌تواند یک عروسک باشد یا مجسمه یا هر چیزی که حیوان سال را نشان می‌دهد. چینی‌ها در صنعت عروسک‌سازی ید طولایی دارند و از یکی، دو ماه پیش از عید، عروسک‌ها به بازار می‌آیند. امسال هم انواع بز و گوسفند آن هم از نوع چینی به بازار وارد شده است. در این بین بازار مجسمه‌ها هم داغ است. برخی هم در اینترنت ساخت مجسمه‌های خمیری نماد سال را آموزش می‌دهند. به نظر می‌رسد این کار اگرچه کمی وقت گیر است و حوصله می‌خواهد اما به نسبت خرید کالای آماده مقرون به صرفه‌تر است. چینی‌ها البته ساخت مجسمه را هم در دستور کار خود داشته‌اند. تصویر برجسته نماد سال روی لوح‌های چوبی، سفالی و کاشی هم می‌تواند جایگزین عروسک و مجسمه شود. خریدهای اینترنتی به سفره هفت‌سین هم رسید. خرید و فروش اینترنتی مدتی است در کشور پرتقاضا شده است. اما برای فروش‌های فصلی شاید چندان مقرون به صرفه نباشد که معاملات اینترنتی انجام شود اما این ذهنیت را بسیاری از فعالان مجاز ندارند و به این ترتیب برای فروش اینترنتی آستین‌ها را بالا زده‌اند. هفت سین‌ها چه از نوع آماده و چه سفارشی از طریق اینترنت به فروش می‌رسد و البته خریداران باید مراقب جرایمی که به طور کلی در فعالیت‌های مجازی وجود دارد، باشند.