وعده‌عجیبی‌که با‌اوج‌اختلالات‌موبایل رسانه‌ای‌شد

محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در همایش سیاست‌های علم و فناوری در برنامه ششم توسعه کشور استفاده از ماهواره و فضا را بسیار مهم دانست و ابراز امیدواری کرد که تا پایان دولت یازدهم موبایل نسل سوم و چهارم در سراسر کشور نهایی شود. وی همچنین با بیان اینکه تاکنون در 220 شهر نسل سوم و در 40 شهر نسل چهارم راه‌اندازی شده است، گفت: امیدواریم تا پایان برنامه ششم نسل پنجم را نیز اجرایی کنیم. راه‌اندازی نسل پنجم در حضور اختلالات گسترده شبکه موبایل 3G و 4G که اکنون شاهد آن در سراسر کشور هستیم، بیشتر به شوخی می‌نماید تا واقعیت و از طرفی "LTE" پرچمدار فناوری مخابرات سیار در دنیاست و نهایت اقدامی که کشورهای سرآمد تکنولوژی نظیر کره جنوبی و ژاپن انجام داده‌اند، نیم‌گامی به سمت 5G که اصطلاحا به LTE-A (نسل چهارم پیشرفته) شناخته می‌شود، است. نسل پنجم ارتباطات سیار که همچنان با گذشت چندین سال در مرحله تحقیقاتی قرار دارد، به منظور مرتفع ‌کردن مشکلات مرتبط با شبکه‌های ارتباطی نسل‌های گذشته پیشنهاد شده است و معدود کشورهایی نظیر کره جنوبی، آلمان، ژاپن و انگلیس تحقیقات خود در این عرصه را استارت زده‌اند. تجربه مخابراتی دنیا اینگونه است که هر ده سال نسل جدیدی از شبکه‌های ارتباطی ظهور می‌کند. اولین نسل از مخابرات بی‌سیم که ارتباطات آنالوگ را مدیریت می‌کرد، در دهه 1970 توسعه یافت و نسل دوم نیز در دهه 1990 با امکان انتقال اطلاعات به صورت دیجیتال، سر برآورد. هم‌زمان با آغاز قرن بیست و یکم، نیم گامی به سمت نسل سوم ارتباطی برداشته و استاندارد 2.5 موبایل رونمایی شد که نرخ انتقال اطلاعات را از نهایتا 14.4 در نسل دوم به 15 تا 40 کیلوبیت بر ثانیه رساند. پنج سال بعد ابتدایی‌ترین مفاهیم نسل سوم ارتباطی مطرح و الزامات آن تشریح شد اما یک سالی بیشتر نگذشت که نسل 3.5 به منصه ظهور رسید و گذر به سمت 4G را تسهیل کرد. نرخ اطلاعات نسل 3.5 حدودا 2 تا 14 مگابیت بر ثانیه بود. این نرخ بعد از گذشت چهار سال یعنی در سال 2010 با روی کار آمدن استاندارد ارتباطی 4G به بالاتر از 100 مگابیت بر ثانیه رسید. این شبکه همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد و در رویه تکاملی آن سقفی دیده نشده است. افق توسعه ارتباطی همچنان نسل جدیدی را تا سال 2020 متصور نشده و الزامی بر حضور استانداردی که نهایتا تفاوت چشم‌گیری با 4G ندارد، ندیده است. اما این به منزله توقف فعالیت‌های تحقیقاتی نیست. تعیین پارامترها و استانداردهای نسل پنجم قطعا بر محور دسترسی به نرخ ارسال و دریافت اطلاعات بالاتر از نرخ‌های کنونی تأکید خواهد داشت زیرا تنها نقطه تمایز و تفکیک بین نسلی به شمار می‌رود و از طرفی مفاهیم جدیدی نظیر اینترنت اشیا مطرح شده که باید توان پاسخگویی به اتصال بی‌شماری از دستگاه‌های ریز و درشت دنیای کنونی به شبکه جهانی را داشته باشد. نسل پنجم ارتباطی علاوه بر افزایش در سرعت انتقال اطلاعات باید قادر به کاهش چشم‌گیر هزینه خدمات مخابراتی نیز باشد. بسیج دانشگاه‌های آلمان و انگلیس بر سر استانداردسنجی نسل پنجم را باید اولین اقدام اجرایی کشورهای اروپایی در راستای توسعه خدمات نسل پنجم و به منظور افزایش ظرفیت شبکه‌های همراه برای تبادل ترافیک دانست که رویه مشابهی نیز در بین کشورهای آسیایی چین، کره جنوبی و ژاپن برای استانداردسازی خدمات این نسل داشته است. کره جنوبی و ژاپن به ترتیب چشم‌انداز المپیک زمستانی 2018 و المپیک تابستانی 2020 را برای راه‌اندازی خدمات نسل پنجم ارتباطی در نظر گرفته‌اند. اقدام جدی اتحادیه اروپا با سرمایه‌گذاری 900 میلیون دلاری در زمینه تحقیقات نسل پنجم ارتباطی نیز گویای این مهم است که دولت‌ها برای دستیابی هرچه سریع‌تر به استانداردسازی نیز با یکدیگر رقابت می‌کنند که این نشان از جایگاه فناوری در دید کلان دارد. مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌بینی کرده که اولین نمونه شبکه‌های نسل پنجم در سال 2020 میلادی اجرایی شود که با توجه به زمان 6 ساله باقی مانده لازم است سیاست‌گذاری انجام گیرد. لذا باید گفت دولت تنها یک سال و نیم از عمر برنامه ششم توسعه را خواهد دید و قطعا اجرای عمده این برنامه بر دوش دولت دوازدهم خواهد بود؛ با این حساب کمی غیرمعقول است اجرای پروژه‌ای که هنوز در مرحله تحقیقاتی به سر می‌برد، اینگونه با قطعیت وعده داده شود. اجرای برنامه ششم توسعه عملا باید از سال 95 به مدت 5 سال آغاز شود و با توجه به اینکه وزیر ارتباطات وعده راه‌اندازی 5G تا پایان این برنامه را داده بنابراین با استناد به صحبت‌های واعظی باید گفت که این تکنولوژی شش سال دیگر وارد کشور می‌شود. اما باید این نکته را هم در نظر گرفت که کشورهای پیشرفته دنیا هم قرار است دقیقا شش سال دیگر بهره‌برداری از 5G را تجاری کنند که باز هم اگر عقب‌ماندگی ایران در زمینه خدمات ارتباطی را در نظر بگیریم، معقولانه نیست که هم‌پای کره جنوبی، ژاپن و کشورهای اروپایی بخواهیم استارت 5G را بزنیم. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، ایران در زمینه راه‌اندازی خدمات نسل سوم ارتباطی (3G) بالغ بر هشت سال از دنیا عقب افتاد و اکنون که تمامی کشورها به سمت LTE-A حرکت می‌کنند، مسئولان ما از اپراتورهای ارتباطی وعده رفع اختلال در زمینه 3G می‌خواهند. بهتر است به جای این همه آینده‌نگری که سرگیجه‌آور است کمی منطقی‌‌تر فکر و به این ضرب‌المثل بیشتر توجه کرد "فعلا همینی را که آوردی بزرگ کن".