نیلی: دارویی برای رشد اقتصادی نیست

دکتر مسعود نیلی در نشست خبری صبح امروز در ساختمان ریاست جمهوری در پاسخ به سوالی درباره مصوبه کمیسیون تلفیق برای حذف خانوارها با درآمد بالای 2.5 میلیون تومان گفت: با توجه به کاهش قیمت نفت، درآمدهای یارانه ها هم کاهش می یابد بنابراین ما برای پرداخت یارانه با کسری مواجه هستیم و مجلس هم به این موضوع توجه کرده است براساس این مصوبه خانوارهایی که بیش از 2.5 میلیون تومان درآمد دارند یارانه نمی گیرند و کسانی که درآمدشان کمتر از این است یارانه می گیرند، اما مثلا اگر درآمد خانواری دو میلیون و 470 هزار تومان بود به او یارانه نمی دهیم و به کسی که درآمدش دو میلیون و 510 هزار تومان بود یارانه می دهیم؟‌ این موضوع نیاز به بررسی و کار کارشناسی دارد.

نیلی گفت: سیاستی در کشور اعمال شده است که تغییر آن مشکل است، اگر از اول یارانه‌ای پرداخت نشده بود می شد کاری کرد، اما در حال حاضر باید به ملاحظات و مسائل زیادی توجه کرد. حدس من این است که تا زمان تصویب نهایی بودجه در مجلس ، مجلس با دولت توافقی بر سر کار کارشناسی در این زمینه می کند.

وی تاکید کرد: بودجه هدفمندی یارانه‌ها باید متوازن باشد چون دولت نمی خواهد از بانک مرکزی برای پرداخت یارانه استقراض کند و نمی خواهد یارانه را با کسری اداره کند.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، مشاور اقتصادی رییس جمهور همچنین در پاسخ به سوالی درباره چشم انداز سال آینده برای کاهش وابستگی بودجه به نفت گفت: مهمترین ضرورت جامعه ما رشد اقتصادی پایدار و اشتغال است. آنچه که در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی هم بر آن تاکید شده درون زا و برون گرا بودن رشد اقتصادی است یعنی ما بتوانیم از تغییرات قیمت نفت کمتر متاثر شویم و وابستگی بودجه به نفت کاهش یابد.

وی گفت: اگر درآمدهای نفتی فقط صرف سرمایه‌گذاری شود و مالیات ها هزینه شود این نوع نگاه به بودجه مناسب است، اما نباید این رویکرد فقط در زمانی که قیمت نفت پایین است مورد توجه قرار گیرد ما باید روی سیاست های دوران وفور کار کنیم. چون معمولا در دوران وفور تحمل ما در کم خرج کردن پایین است. اگر بتوانیم پول نفت که به بودجه می آید صرف راه و بندر کنیم این شکل می تواند مطلوب باشد.

نیلی همچنین درباره اظهارنظر طیب نیا برای رسیدن به رشد هشت درصدی در صورت برداشتن تحریم ها گفت: تحریم ها از چهار جهت به ما فشاور وارد می کند تحریم نفتی، تحریم های مالی، تحریم های تجاری و عدم قطعیت در شرایط اقتصادی. البته پتانسیل ما پتانسیل برای رشد است اما برای این که پیش بینی دقیقی با عدد و رقم داشته باشیم کمی زود است.ممکن است با سرمایه‌گذاری خارجی در نفت و گاز که به نظر می رسد تمایل زیادی هم در این زمینه وجود دارد ما بتوانیم به حداکثر رشد اقتصادی برسیم، اما این رشد یکباره رخ نمی دهد و باید فرایند گذار را طی کنیم اقتصاد ظرفیت رسیدن به رشد هشت درصد را دارد.

این اقتصاددان همچنین در پاسخ به سوالی درباره محسوس نبودن سیاست های ضد رکود دولت هم گفت: سیاست های مدیریت منابع در دوران وفور در ایران، روسیه و ونزوئلا کاملا مشابه بود، اما در حال حاضر وضعیت اقتصادی ونزوئلا بسیار‌ آشفته است و تورم به سه رقمی شدن نزدیک است. اما اقتصاد ما شبیه ونزوئلا نشد چون در این 15 ماه گذشته تورم کنترل شد ، سود بانکی مثبت شد و با وجود کاهش قیمت نفت ما مسیر آرام و رو به رشدی را طی می کنیم، چون کاهش تورم از 40 درصد به 15 درصد رشد اقتصادی مثبتی را ایجاد کرد. اما اگر تورم ما به طور متوسط در 35 درصد باقی می ماند امسال تورم بزرگی را تجربه می کردیم. آرامش در وضعیت اقتصادی رشد اقتصادی را فراهم آورده است اما رکود اقتصادی با دشواری های زیادی مواجه است اقتصاد ما رشد نامتوازن مثبت دارد که باید با تسری این رشد به بخش های دیگر به رشد متوازن مثبت برسد و برای این کار موانع بسیاری وجود دارد و برای رشد اقتصادی دارویی وجود ندارد که یک شبه بتوان به رشد اقتصادی بالا رسید اما دولت برای از بین بردن هر مانع کوچک تلاش می کند.

نیلی همچنین در توضیحاتی درباره نتایج و جمع بندی نظرات در همایش اقتصاد ایران که در 14 و 15 دی ماه برگزار شد توضیح داد: همایش اقتصاد ایران از نظر جامعیت و مقطع زمانی که در آن برگزار شد ویژگی‌های منحصربه فردی داشت ما نیازمند وفاق و تحلیل مشترک هستیم و نیاز داریم که درباره ریشه مشکلات اقتصادی به جمع بندی برسیم. در این کنفرانس جمع بندی به دست آمده که به صورت یک گزارش خلاصه منتشر می شود و کتابی هم از نتایج آن به صورت مفصل چاپ می شود 21 نفر پایین این جمع بندی امضا کردند و این برای نخستین بار است که اقتصاددانان به چنین وفاقی رسیدند اقتصاددانان هر بار چیزی را با وفاق امضا کردند در اعتراض و نقد سیاست ها بوده و تا آنجا که یادم می آید ما هیچ سند ایجابی که چند نفر اقتصاددان آن را امضا کرده باشند نداریم.

مشاور اقتصادی رییس جمهور همچنین با توجه به نتایج کنفرانس اقتصاد ایران گفت: بر اساس این نتایج تاکید شده که سال های آینده سال های خاصی برای ما خواهد بود که یکی از دلایل آن وضعیت اشتغال است. خالص اشتغال ما در سال 1383 تاکنون تغییری نداشته و این یک هشدار برای آینده است. همچنین بودجه خانوارها نشان می دهد که از سال 1386 تاکنون به طور مستمر شرایط اقتصادی برای خانوارها بدتر شده و ما با یک سیر نزولی برای سطح خانوارها مواجه بودیم وضعیت مقایسه ای ما با کشورهای دیگر دلیل دیگری است. در سند چشم انداز آمده که ایران باید قدرت اول منطقه باشد. این نشان می دهد که ما باید به مقایسه منطقه ای توجه کنیم. در سال 1384 تا 1390 متوسط رشد اقتصادی کشور 4.3بوده در حالی که باید به هشت درصد می رسیده و در سال های 1392 و 1393 هم رشد اقتصادی ما منفی بوده این درحالی است که کشورهای منطقه یا با نفت و گاز توسعه پیدا کردند یا بدون نفت وگاز که هر دو رشدهای اقتصادی بالا داشتند.

وی ادامه داد: در کنار این سه عامل موضوع دیگری اهمیت دارد و آن این که این دهه پایان یک قرن است و به شاخص های اقتصادی توجه خاصی نمی شود مجموع این عوامل می گوید که ما باید روی اشتغال تمرکز کنیم حتی اگر تعداد بیکاران را ثابت نگه داریم، باید رشد اقتصادی شش درصد را تجربه کنیم و برای بهبود وضعیت باید به رشد اقتصادی هشت درصد برسیم و برای این موارد باید ضمن توجه به اصول و مبانی چون تضمین حقوق مالکیت، رقابت، تنظیم حقوق قراردادها به الزامات نهادی هم توجه کنیم که این الزامات شامل حکمروایی مقتدر، تعامل با جهان، توسعه منابع انسانی، نظام موثر مبارزه با فقر، نظام مالی کارآ، بخش خصوصی پویا و ... است.

نیلی همچنین گفت:اقتصاد ایران ظرفیت بالایی برای رشد دارد که کشورهای همسایه ما با یکی یا دو عامل رشد کرده اند عربستان با نفت، امارات با موقعیت مکانی خوب، قطر با گاز، ترکیه با توریسم و صنعت. اما ما همه این عوامل را داریم اما نتوانسته ایم به دلیل توجه نکردن به عوامل موثر بر رشد اقتصادی خوب عمل کنیم و همچنین امروز اقتصاد ما با چالش هایی مواجه است که به دلیل آثار و عواقب مدیریت در دوران وفور درآمدها است در دوران وفور درآمدها ما با افزایش شدید واردات، رشد بودجه دولت و رشد حجم نقدینگی مواجه بوده ایم همچنین اکنون با تحریم و کاهش قیمت نفت مواجه ایم که چالش کوتاه مدت ما است، بنابراین قبل از پرداختن به راه حل های اجتماعی نیاز داشتیم که مشکلات را ریشه ای بدانیم چون تفرقه در این که مشکل کشور چیست خطرناک است اگرچه تفرقه در راه حل ها اشکالی ندارد.

وی همچنین در پایان تاکید کرد: این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد که اکنون دولت، بخش خصوصی و دانشگاهیان با هم در یک نتیجه گیری به وفاق رسیده اند.