منظور از اصطلاح بیماری هلندی چیست؟ بررسی چند نمونه

این وضعیت ممکن است با هجوم شدید وجه نقد خارجی برای بهره برداری از این منبع جدید شروع شود.

علائم این وضعیت شامل افزایش ارزش ارز است که به کاهش صادرات و از دست دادن مشاغل به سایر کشورها منجر می شود.

درک بیماری هلندی

بیماری هلندی دو اثر اقتصادی عمده زیر را نشان می دهد:

قدرت رقابت قیمتی کالاهای صادراتی کشور تاثیرپذیرفته را کاهش می دهد.

باعث افزایش واردات می شود.

هر دو پدیده ناشی از افزایش ارزش ارز محلی است.

این عوامل در بلندمدت ممکن است به تشدید بیکاری منجر شوند، زیرا مشاغل تولیدی به سمت کشورهای کم‌هزینه‌تر حرکت می‌کنند. در همین حال، صنایع غیرمنابع‌محور به دلیل افزایش ثروت تولید شده توسط صنایع منابع‌محور آسیب می بینند.

منشاء اصطلاح بیماری هلندی

اصطلاح بیماری هلندی توسط مجله اکونومیست در سال 1977 ابداع شد یعنی در زمانی که این نشریه مقاله‌ای را در راستای تحلیل بحران ایجاد شده در کشور هلند پس از کشف ذخایر عظیم گاز طبیعی در دریای شمال در سال 1959 منتشر کرد. ثروت جدید و صادرات عظیم نفت باعث شد ارزش گیلدر هلند به شدت افزایش یابد و قدرت رقابت تمام محصولات غیرنفتی صادراتی کشور هلند در بازار جهانی به شدت کاهش پیدا کند. بیکاری از 1.1 درصد به 5.1 درصد رسید و سرمایه گذاری در تجهیزات سرمایه‌ای در این کشور کاهش یافت.

بیماری هلندی در محافل اقتصادی به طور گسترده به عنوان روشی کوتاه برای توصیف وضعیت متناقضی استفاده می شود که در آن اخبار به ظاهر خوب مانند کشف ذخایر بزرگ نفت، بر اقتصاد گسترده یک کشور تأثیر منفی می گذارند.

نمونه هایی از بیماری هلندی

در دهه 1970، زمانی که قیمت نفت چهار برابر شد، بیماری هلندی به بریتانیای کبیر حمله کرد و حفاری نفت دریای شمال در سواحل اسکاتلند از نظر اقتصادی مقرون به صرفه شد. در اواخر دهه 1970، بریتانیا به یک صادرکننده خالص نفت تبدیل شده بود، اگرچه قبلاً یک واردکننده خالص بود. اگرچه ارزش پوند سر به فلک کشید، اما به دلیل تقاضای کارگران بریتانیایی برای دریافت دستمزد بالاتر و غیررقابتی شدن سایر صادرات بریتانیا، این کشور دچار کسادی شد.

در سال 2014، اقتصاددانان در کانادا گزارش دادند که هجوم سرمایه خارجی برای بهره برداری از شن‌های نفتی این کشور ممکن است به ارزش‌گذاری بیش از اندازه ارز این کشور و کاهش رقابت آن در بخش تولید منجر شود. همزمان، ارزش روبل روسیه به دلایل مشابه بسیار افزایش یافت. در سال 2016، قیمت نفت  به شدت کاهش یافت و دلار کانادا و روبل هر دو به سطوح پایین‌تری بازگشتند و نگرانی‌های مربوط به بیماری هلندی را در هر دو کشور کاهش دادند.