آمریکا: نگران توسعه برنامه هسته ای ایران هستیم

به گزارش اقتصادانلاین به نقل از ایرنا، یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در مورد پیشنهاد توافق موقت میان آمریکا و ایران که از سوی اکسیوس گزارش شده بود به فاکس نیوز گفت: ما در تماس دائمی با متحدان و شرکای خود از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان هستیم، اما قصد نداریم جزییات گفتگوهای دیپلماتیک را بیان کنیم یا به شایعات پاسخ دهیم.

این سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا که نامش بیان نشده است، با تکرار ادعاها افزود: برجام از ماه سپتامبر، زمانی که ایران به توافقی که روی میز بود پشت کرد، در دستور کار ما قرار نداشته است، اما ما همچنان از دیپلماسی استقبال می کنیم.

وی اضافه کرد: همانطور که جو بایدن، رییس جمهور آمریکا تصریح کرده، ایالات متحده متعهد است که هرگز به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته ای را ندهد. ما هیچ گزینه‌ای را حذف نکرده‌ ایم.

این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مورد گزارشی مبنی بر انجام مذاکرات محرمانه دیپلمات های فرانسه، آلمان و انگلیس با ایران در ماه گذشته در نروژ نیز گفت: ما در تماس دائمی با متحدان و شرکای خود از جمله سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در مورد ایران هستیم. اما قرار نیست به جزئیات گفتگوهای دیپلماتیک بپردازیم یا به شایعاتی که بسیاری از آنها دروغ هستند پاسخ دهیم. به عنوان مثال، از ماه اوت تاکنون هیچ نشستی بین گروه ۵+۱ و ایران برگزار نشده است.

این سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا درعین حال ادعا کرد: البته ما همچنان نگران گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران از جمله فعالیت سانتریفیوژهای پیشرفته و انباشت اورانیوم غنی سازی شده در سطح بالا هستیم. ایران هیچ هدف مسالمت‌آمیز معتبری از انجام این فعالیت‌ها ندارد.

به گزارش ایرنا، تارنمای آکسیوس ۱۴ فروردین ماه گزارش داد دولت آمریکا در هفته‌های اخیر با شرکای اروپایی و اسرائیلی خود در مورد طرحی برای توافق موقت با ایران که شامل رفع برخی از تحریم‌ها در ازای مسدود کردن بخش‌هایی از برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران می‌شود، بحث کرده است.

تارنمای اکسیوس در مطلبی نوشت که به گفته  ۱۰ مقام اسرائیلی، دیپلمات‌های غربی و کارشناسان آمریکایی، دولت جو بایدن در هفته‌های اخیر با شرکای اروپایی و اسرائیلی خود درباره پیشنهادی برای توافق موقت با ایران بحث کرده است که شامل رفع  برخی از تحریم‌ها در ازای توقف بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای ایران می‌شود.

به  گفته این ۱۰ مقام، دولت بایدن در ژانویه بحث درباره رویکرد جدید را آغاز کرد و در ماه فوریه  اسرائیل و متحدان اروپایی خود - فرانسه، آلمان و انگلیس را در مورد آن مطلع ساخت.

آکسیوس به نقل از چهار تن از مقامات اسرائیلی، دیپلمات‌های غربی و کارشناسان آمریکایی نوشت که  پیشنهاد موردنظر شامل  رفع برخی از تحریم‌ها در مقابل توقف بخشی از فعالیت هسته ای ایران عمدتاً غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد می شود.

این رسانه آمریکایی ادامه داد که یک مقام اسرائیلی و یک دیپلمات غربی ادعا کردند که ایرانی ها از مذاکرات آمریکا آگاه هستند اما تاکنون این ایده را رد کرده اند.

آکسیوس مدعی شد این رویکرد شبیه رویکردی است که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و بیل (ویلیام) برنز، رییس فعلی سیا در هنگام فعالیت در دولت باراک اوباما در سال ۲۰۱۳، آن را دنبال کردند. رویکرد آمریکا در سال ۲۰۱۳ شامل  توقف کوتاه مدت بخش هایی از برنامه هسته ای ایران در ازای رفع بخشی از  تحریم ها بود. توافق موقت اولیه برای یک دوره شش ماهه بود و چندین بار تمدید شد تا اینکه در جولای ۲۰۱۵ برجام امضا شد.

تارنمای امواج مدیا (Amwaj.media) نیز چندی پیش گزارش داد این رسانه اطلاعاتی را کسب کرده که نشان می‌دهد دیپلمات‌های ایرانی و اروپایی در نروژ برای مذاکراتی با هدف احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران، دیدار کرده اند.

به گزارش ایرنا، این رسانه افزود: منابع متعدد مطلع از تعامل اخیر بین دیپلمات های ایرانی و اروپایی تایید کرده اند که این مذاکرات هفته پیش در اسلو انجام شده است.

یک منبع ارشد در تهران که خواست نامش فاش نشود در گفتگو با این رسانه، گفت علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران که همچنین معاون وزیر خارجه نیز هست، با مدیران سیاسی وزارت خارجه سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان موسوم به E۳ دیدار کرده است.

این گزارش خاطرنشان کرد که انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در این دیدار شرکت داشته و یادآوری کرده که رابرت مالی فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران به اسلو سفر نکرده است.

همچنین جزییات دستور کار این دیدار مشخص نشده است. یک منبع آگاه ارشد ایرانی به این رسانه گفت «قرار بود این یک جلسه طوفان فکری باشد. برای این که معلوم شود دیپلماسی کار می کند به پیام های مثبت بیشتری نیاز هست». یک مقام سیاسی دیگر نیز به طور جداگانه این مذاکرات را «بحث محرمانه» توصیف کرده که نشان می دهد موانع همچنان وجود دارند.

به گزارش ایرنا،  ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از آن در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریم‌های ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.

اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.

ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت گرفت.

دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد اما همچنان سیاست های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته و به بهانه حقوق بشری در حمایت از ناآرامی ها در ایران  و نیز قدرت پهپادی ایران و ادعای بکارگیری این پهپادها از سوی روسیه در جنگ علیه اوکراین تحریم هایی را وضع کرده است.

دولت بایدن  که همواره شعار رویکرد دیپلماسی را سر داده است، همگام با متحدان غربی خود از هیچ اقدامی فروگذار نکرده اما مدعی است در پی تغییر رژیم در ایران نیست. آمریکا این روزها همچنین در پی تعمیق روابط تهران - مسکو، ایران را به ارسال سلاح به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین متهم می کند که مقامات جمهوری اسلامی ایران بشدت این ادعا را رد کرده‌اند.

جمهوری اسلامی ایران تاکید دارد که اگر طرف آمریکایی واقع‌بینانه عمل کند، امکان دستیابی به توافق در وین وجود دارد. توافق مد نظر ایران، سندی است که تحریم‌ها به صورت حداکثری رفع و منطقه‌ هم از اجرای آن بهره‌مند شود.

 حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در گفتگو با شبکه الجزیره قطر از طرحی در مجلس شورای اسلامی برای تعیین سقف مذاکرات هسته‌ای خبر داده  و خطاب به اروپایی‌ها گفته است: درهای مذاکره برای همیشه باز نخواهد ماند.