چرا نمی توانم روی هیچ چیز تمرکز کنم؟ + راه حل

تمرکز نداشتن این روزهات، دلیل داره

به گزارش اقتصاد آنلاین، از جمله درمان عدم تمرکز در بزرگسالان، درمان عدم تمرکز در نوجوانان و درمان گیجی و حواس پرتی که در مقاله زیر به آن ها و موارد مربوط به دلایل ناتوانی تمرکز می پردازیم.

طبق پژوهش‌هایی که از دانشکده پزشکی هاروارد به دست آمده است، تعداد افرادی که از جوانی، به بیماری عدم تمرکز دچار می‌شوند در حال افزایش است. مواردی مانند فعالیت در چند شغل مختلف، مسئولیت‌های خانه و خانواده، وظایف شخصی و مشکلات دیگر باعث شده است افراد تمرکز کافی برای انجام کارهای خود نداشته باشند.

اگر شما نیز به دنبال دلایل ناتوانی تمرکز حواس هستید در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

تمرکز در لغت به معنی تراکم، چکیده، فشردگی مجموعه و در اصطلاح به معنی حفظ و نگهداری توجه و تمرکز حواس، بر روی یک موضوع مشخص است. در نتیجه تمام افراد آن را به صورت نسبی دارند.

تمرکز حواس یعنی دلایل حواس پرتی را به حداقل برسانید. تمرکز امری اکتسابی است و باید آن را پرورش داد.

حواس پرتی دو منشاء بیرونی و درونی دارد.

حواس پرتی درونی:

یعنی اشکالات فکری انسان که موانعی بر راه تمرکز حواس ایجاد می کنند. و شامل مواردی مانند: رنج، درد، غم و غصه ، نگرانی، سردرد، گرسنگی و تشنگی ، سردی و گرمی و … می شود.

حواس پرتی بیرونی:

چیزی که به محیط پیرامون افراد ارتباط دارد از قبیل: نور، صدا، روشن بودن رسانه های صوتی و تصویری و … .

دلایل ناتوانی در تمرکز حواس

شاید تا به حال برایتان این سوال پیش آمده باشد که علت عدم تمرکز حواس در بزرگسالان چیست؟ در ادامه به بررسی این عوامل می پردازیم.

خواب ناکافی:

بهتر است بدانید که خواب ناکافی و اختلالات خواب موجب کاهش در تمرکز حواس در طول روز می‌شود. خواب شبانه باید بین ۷ تا ۹ ساعت خوب و مفید باشد. البته این نکته نیز قابل تامل است که این ساعات از خواب برای بسیاری از افراد در مشاغل مختلف کار راحتی نیست و این امر یکی از دلایل ناتوانی در تمرکز حواس در حین انجام وظایف و کارهای روزمره محسوب می شود.

در نتایج یکی از پژوهش ها در انجمن مرکزی روانشناسی و عصب‌شناسی آمریکا مشخص شد که بدخوابی باعث عدم تمرکز انتخابی می‌شود.

یعنی زمانی که شما می‌خواهید بر روی موضوعی تمرکز کنید، تمرکز خود را بر روی موضوع دیگر از دست می‌دهید، به این معنی که نمی توانید هم زمان به دو موضوع مختلف تمرکز کنید. پس توصیه می شود برای خواب خود در شب اهمیت کافی را قائل شوید و سعی کنید در شب خواب کافی را داشته باشید. همچنی یکی از راه های درمان گیجی و حواس پرتی به حساب می آید.

عدم اولویت‌بندی:

از دیگر دلایلی که باعث می‌شود با عدم تمرکز مواجه شوید، عدم اولویت بندی شما در کارهای روزانه است و این که نمی‌دانید ابتدا باید به کدام‌ یک از کارهای خود بپردازید. اکثر افراد به طور معمول در یک زمان مشخص، وظایف مختلفی را به عهده ‌دارند.

اگر وظایفتان را ترتیب بندی نکنید به طور مداوم از یک شاخه به شاخه‌ی دیگری می‌پرید، در نتیجه کارهایتان را نیمه‌ رها می کنید و تمرکزتان را از دست می دهید که این علت عدم تمرکز حواس در بزرگسالان به حساب می آید. پس به شما پیشنهاد می کنیم سیستم اولویت بندی خود را قوی تر کنید.

استرس و اضطراب:

استرس و اضطراب با تمرکز اثر متقابلی دارند و با هم رابطه معناداری دارند. هرچقدر استرس و اضطراب بیشتری داشته باشید، تمرکز کردن برای شما دشوارتر خواهد شد و بیقراری و عدم تمرکز در شما شروع می شود. اضطراب در تقابل با بخش هایی از مغز که وظیفه‌ی فکر کردن دقیق و سریع دارند، عمل می‌کند.

به همین دلیل مضطرب بودن و عصبانیت تمرکز را دشوارتر می‌کند. به منظور افزایش تمرکز بهتر است زمانی را به آرام کردن ذهنتان اختصاص دهید و از مدیتیشن کمک بگیرید، همچنین قادر هستید از تکنیک های کاهش استرس و مدیریت استرس استفاده کنید.

ورزش نکردن:

پژوهش ها مشخص کرده اند که ورزش منظم می تواند باعث آگاه و فعال نگهداشتن ذهن شود و قدرت حافظه را افزایش می دهد. مهم ترین علت عدم تمرکز حواس در بزرگسالان را می توان عدم توجه به ورزش منظم دانست. توجه داشته باشید که ورزش منظم سبب مصرف انرژی مضاعفی که منجر به بی‌قراری شده، می شود.

رسانه های اجتماعی:

در ارتباطات رسانه های ارتباط جمعی و شبکه های اجتماعی ممکن است در روز شما کارتان را چند بار قطع کنید و به آسانی با دوستانتان با این رسانه ها ارتباط بر قرار کنید و هنگامی که بر کار خود باز می گردید مجبور می شوید کمی از عقب تر شروع کنید تا ذهنتان قادر باشد دوباره بر آن کار متمرکز شود.

به خاطر بسپارید برای بررسی این شبکه ها از زمان های استراحت خود استفاده کنید تا مجبور نباشید تمرکز ذهنیتان را به هم بزنید. حتی اگر شما نمی توانید در برابر چک کردن گوشی و لپ تاپ خود مقاومت کنید، آن ها را از دسترس خود خارج کنید.

گرسنگی:

مغز باید سوخت داشته باشد تا بتواند تمرکز کند، در نتیجه حذف کردن وعده های غذایی مخصوصا صبحانه یک دلیل نداشتن تمرکز است که همین امر بیقراری و عدم تمرکز را به دنبال دارد. شما باید در رفع گرسنگی با رساندن غذا به مغز بکوشید.

دارو ها:

بعضی از داروهای درمان افسردگی می تواند علائم عدم تمرکز را نشان دهد. مشورت با پزشک درباره ی عوارض داروها و زمان استفاده از آن ها می تواند به شما در این موضوع کمک کند.

افسردگی:

بسیاری از افراد تصور می‌کنند افسردگی تنها باعث غمگین شدن افراد می‌شود، در صورتی که افسردگی علاوه بر احساس غمگینی و ناامیدی باعث اختلال در تمرکز افراد نیز می‌شود. گاهی‌اوقات داروهایی که برای درمان افسردگی استفاده می‌شوند نیز باعث ایجاد اختلال در تمرکز افراد می‌شوند که در این شرایط بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

علت عدم تمرکز در حرف زدن:

امروزه یکی از مشکلاتی که خیلی از افراد با آن رو به رو می شوند عدم تمرکز در حرف زدن است. عدم تمرکز در حرف زدن به طور کلی به  دلیل آشفتگی ذهن اتفاق می افتد که دو منشا درونی یا ذهنی و بیرونی یا محیطی دارد.

که این عوامل شامل: خستگی، بی‌حوصلگی، افسردگی، کمبود خواب، سبک زندگی، محیط شلوغ و نامنظم و … می شوند.

خستگی یا کمبود انرژی:

از مهم ترین علائم عدم تمرکز حواس خستگی است. اگر احساس کمبود انرژی کردید و مدام خسته شدید و انگیزه ای نداشتید یعنی دچار علائم شدید. ممکن است بگویید این موارد با تمرکز ارتباطی ندارد. اما زمانی که بی‌انرژی، خسته و بی‌انگیزه هستید، به درگیری‌های ذهنی دچار شده‌اید.

اگر احساس خستگی می کنید، یک فنجان قهوه میل کنید زیرا می تواند به شما کمک کند تا تمرکز خود را تقویت کنید. اما توجه داشته باشید به صورت اعتدال قهوه بنوشید و در آن زیاده روی نکنید.

سردرگمی:

از دیگر علائم عدم تمرکز حواس می توان به سردرگمی اشاره کرد. به این معنا که به طور مداوم بین احساسات متفاوت، مخصوصا احساسات منفی در جنگ هستید؟ بعضی وقت ها احساس یاس و نا امیدی دارید؟ گاهی برای گذشته متاسف می شوید؟ این ها نشانه سردرگمی در شما است.

خشم:

خشم حالتی هیجانی است که ذهن را درگیر می‌کند و اوج خشم مدت کمی ادامه پیدا می کند، ولی بعضی اوقات در هنگام خشم مسیر زندگی تغییر خواهد کرد. خشم و عصبانیت تمرکزتان را روی هدفی که دارید از بین می‌برد. در نتیجه به منظور حفظ تمرکز خود باید بتوانید خشم خود را کنترل کنید. یکی از راه‌های موثر استفاده از تکنیک‌های کنترل خشم است.

احساس بیهودگی:

از علائم عدم تمرکز این است که احساس می‌کنید تاثیر مثبتی بر روی اطرافیانتان ندارید و همچنین احساس می کنید مانند قبل مفید نیستید و به احساس بیهودگی دچار شده‌اید. هنگامی دچار این نوع احساسات می‌شوید که ذهن شما به شدت درگیر است و تمرکزی که لازم است را ندارید.

قرص تمرکز حواس

در صورتی که مشکل عدم تمرکز به خاطر اضطراب و یا یک بیماری خاص باشد، درمان دارویی عدم تمرکز می‌تواند در این شرایط استفاده شود.ولی فراموش نکنید برای تشخیص و درمان آن و مصرف قرص تمرکز حواس باید به پزشک مراجعه کنید.

بسیاری از افراد به صورت سر خود از قرص تمرکز حواس و افزایش حافظه مانند ریتالین که قرص کودکان بیش فعال است استفاده می کنند که بسیار خطرناک است. شما می توانید از طب سنتی و سبک زندگی سالم و مواد غذایی مانند ماهی و عسل و مغزیجات که حاوی فسفر، کولین و انواع ویتامین ها هستند، استفاده کنید.

درمان عدم تمرکز در نوجوانان

برای اکثر نوجوانان تمرکز بیشتر از چند دقیقه کار دشواری است و این به خاطر طبیعت کنجکاو و پرانرژی آن‌ها عادی است. در هر حال، تمرکز برای انجام تکالیف روزانه امری واجب است. در ادامه به راه های درمان عدم تمرکز در نوجوانان می پردازیم.

برای خود جایزه و پاداش در نظر بگیرید. هنگامی که یک کار را به صورت کامل انجام دادید، می توانید به خودتان پاداش دهید. ممکن است کار شما کوچک و یا بزرگ باشد. شما متناسب با کارتان به خود جایزه بدهید. این امر در افزایش تمرکز شما بسیار تاثیرگذار است.

کاهش دادن عوامل حواس پرتی‌

برای نوجوانان دشوار است که بتوانند از حواس پرتی‌ها چشم بپوشند، به جز زمانی که در حال انجام دادن یک کاری باشند که دوستش دارند. این وظیفه شما است که محیط را طوری تغییر دهید که مناسب فعالیت نوجوانتان باشد. مثلا اگر درس می خواند، نباید اطراف او اتفاقاتی رخ دهد که حواسش پرت شود مانند صدای تلویزیون، صدای موسیقی و … .

تقسیم کردن کار‌های بزرگ به قسمت‌های کوچکتر:

از این روش به منظور انجام تکالیف مدرسه، کار‌های خانه یا یادگیری مهارت‌های جدید استفاده می شود. تقسیم کردن تکلیف بزرگ به قسمت های کوچکتر باعث می شود تا نوجوانان احساس بهتری داشته باشند و خود را قوی تر ببینند و از استرس آن ها کاسته شود در نتیجه تمرکز آن ها نیز افزایش خواهد یافت.

ورزش:

از دیگر راه های درمان عدم تمرکز در نوجوانان انجام دادن فعالیت‌های فیزیکی مانند دویدن، فوتسال و غیره است و انجام این کار در وقت استراحت و بین تکالیف به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند انرژی خود را تخلیه کنند. ورزش کردن همچنین از بیقراری و عدم تمرکز در نوجوانان جلوگیری می کند.

استراحت کافی:

استراحت کافی از جمله ضروریات برای درمان علائم عدم تمرکز است. حتما نوجوانتان خواب کافی در شب را داشته باشید.

زمان بندی:

برای رسیدن به هدفی، زمانی را مشخص کنید، مثلا ده دقیقه، نیم ساعت، یک ساعت و غیره. در این صورت نوجوان تمرکز کافی در انجام وظایف خود را دارد.

یادداشت کردن:

بهتر است زمان مشخصی را برای فکر کردن به موارد مختلف اختصاص دهید و در آن زمان موضوعاتی را که باعث ایجاد حواس‌پرتی در شما می‌شود یادداشت کنید. گاهی‌اوقات ممکن است درس خواندن زیاد شما را خسته کند و افکار مزاحم باعث شود شما به دنبال بهانه‌ای برای فرار از آن باشید. نوشتن این افکار به شما کمک می‌کند تا کمی ذهن خود را آرام کنید و در زمان مناسب به آن‌ها فکر کنید.

درمان عدم تمرکز در بزرگسالان:

مدیریت زمان را فراموش نکنید

عوامل حواس پرتی را از ذهن و محیط اطراف خودتان دور کنید

انگیزه کافی برای انجام کارها داشته باشید

هدف مشخص داشته باشید

تمرین تمرکز را انجام دهید

در طول روز فرصتی را برای افکار مزاحم خود در نظر بگیرید و در آن زمان به افکاری که به ذهن شما خطور کرده و ذهنتان را درگیر کرده مثلا برای نیم ساعت فکر کنید، و اگر هنگام تمرکزتان بر روی کاری این افکار به سراغتان آمد به یاد داشته باشید که زمان معینی را برای آن ها در نظر گرفتید. به این ترتیت می توانید از عدم تمرکز خود جلوگیری کنید.

درمان عدم تمرکز در طب سنتی:

از خوردن مویز غافل نشوید:

مویز یک نوع کشمش است و از جمله مواد غذایی که به تقویت ‌حافظه و تمرکز کمک می کند. از گذشته برای تقویت عملکردهای مغزی خصوصاً برای کودکان، آنها را به خوردن مویز توصیه می‌کرده‌اند. در روایات زیادی از نقش مویز در تقویت حافظه و تمرکز و جلوگیری از فراموشی اشاره شده است. مویز شامل انواعی از ویتامین‌هاست و از بروز بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری می کند.

اسطوخودوس:

به منظور بهبود بیماری‌هایی مانند سرگیجه، فراموشی و عدم تمرکز و … از اسطوخودوس به صورت عرق، دمکرده یا حتی چای استفاده می شود.

کندر:

از مصرف کندر برای درمان تمرکز و تقویت حافظه غافل نشوید.

سیاهدانه:

نتایج تحقیقات نشان داد که مصرف روزانه ۵۰۰ میلی گرم از روغن سیاهدانه تمرکز و حافظه را تقویت می کند.

آویشن:

این گیاه طبیعت گرمی دارد و باعث بهبود عملکرد مغز و حافظه می‌شود. بهتر است آویشن را به صورت دم کرده یا جوشانده مصرف کنید. آویشن علاوه بر افزایش تمرکز باعث ضدعفونی مجاری تنفسی و سینوس‌ها نیز می‌شود و برای درمان بیماری‌هایی مانند آسم و برونشیت مفید است.

رزماری:

رزماری گیاهی است که خونرسانی به مغز را بیشتر می‌کند و باعث بهبود عملکرد مغز و حافظه می‌شود.

زنجبیل:

زنجبیل یکی از گیاهانی است که باعث بهبود عملکرد مغز و حافظه می‌شود. برای استفاده بهتر است مقداری زنجبیل را در یک فنجان آب بریزید و روی شعله ملایم قرار دهید تا بجوشد. می‌توانید به آن مقداری عسل اضافه کنید و میل کنید.

زعفران:

خوردن زعفران کمک می‌کند افراد تمرکز کافی برای به خاطر سپردن اطلاعات را داشته باشند. می‌توانید زعفران را به صورت شربت یا دمنوش میل کنید. همچنین می‌توانید حدود چهار گرم زعفران را با ۱۰ گرم کندر، ۱۰ گرم زنجبیل پودر‌شده  و ۱۰۰ گرم عسل طبیعی مخلوط و میل کنید.

بابونه:

بابونه باعث تقویت تمرکز و حافظه می‌شود. این گیاه به علت داشتن فلاونوئید، علاوه بر ایجاد تمرکز، باعث کاهش استرس و بهبود عملکرد مغز نیز می‌شود.

چغندر:

این گیاه به دلیل داشتن فسفر و قند زیاد به بهبود عملکرد مغز کمک زیادی می‌کند. چغندر سلول‌های مغزی را تقویت می‌کند و باعث افزایش یادگیری افراد می‌شود. پس از شستن چغندر، آن را در ظرفی قرار دهید، مقداری آب به آن اضافه کنید و آن را روی شعله ملایم قرار دهید؛ سپس آن را میل کنید. در هر ۱۰۰ گرم چغندر حدود ۵۵ میلی‌گرم فسفر وجود دارد.

دمنوش سنبل‌الطیب:

یکی از بهترین دمنوش‌ها برای بهبود قدرت تمرکز و حافظه، دمنوش سنبل‌الطیب است. اگر این دمنوش را مرتب مصرف کنید قدرت یادگیری شما نیز افزایش پیدا می‌کند. برای تهیه این دمنوش می‌توانید یک قاشق غذاخوری برگ خشک سنبل‌الطیب را در یک لیوان آب‌جوش بریزید و پس از گذاشتن درب آن اجازه دهید حدود ۵ دقیقه دم بکشد؛ سپس آن را میل کنید.

تست حواس پرتی:

سوالات زیر را با دقت پاسخ دهید سپس نمره گذاری را انجام داده و میزان حواس پرتی خود را متوجه شوید.

۱-آیا تا به حال برایتان پیش آمده که واردمکانی شویدوفراموش کنیدکه به چه علتی به آنجا رفته اید؟

الف-خیلی وقتها(نمره۱۰)

ب-فقط وقتی اعصابم ناراحت است(نمره۵)

ج-تا این لحظه چنین چیزی را به یاد نمی آورم.(نمره۳)

۲-آیاتاکنون موقع لباس پوشیدن،جوراب های لنگه به لنگه پوشیده اید؟

الف-چندین باربرایم پیش امده است.(نمره۵)

ب-اکثرمواقع وقتی در راه هستم،متوجه این نکته میشوم.(نمره۱۰)

ج-نمی‌دانم،به یاد نمی آورم.(نمره۳)

۳-آیا تا به حال هنگام رانندگی،مسیرتان را گم کرده اید؟

الف-نمی‌دانم بعیدبه نظر می‌رسد.(نمره۳)

ب-بسیارزیاد(نمره۱۰)

ج-مواقعی که مشغولیت فکری داشته باشم، به یکباره سر ازیک جای دیگر در می آورم.(نمره۵)

۴-آیا تا کنون برایتان پیش آمده که تاریخ قرارا ملاقاتی رافراموش کرده و به موقع به آن نرسید؟

الف-به رغم آنکه چندین جا یادداشت میکنم، ولی برخی مواقع آن را فراموش می‌کنم.(نمره۵)

ب-تا بحال برایم پیش نیامده.(نمره۳)

ج-بله،نمیدانم چندبار،ولی تعداد آن کم نبوده است.(نمره۱۰)

۵-چگونه تاریخ تولد اطرافیانتان رابه خاطر می آورید؟

الف- دردفترم یادداشت میکنم.(نمره۵)

ب-به ذهن خود اطمینان کامل دارم.(نمره۳)

ج-دردفتر،رایانه و تقویم دیواری یادداشت می‌کنم.(نمره۱۰)

۶-بدون ساعت چگونه وقت را حدس می‌زنید؟

الف-به طور مرتب ازافرادی که درکنارم هستند،ساعت رامی‌پرسم.(نمره۱۰)

ب-باتوجه به روتین بودن کارهایم، معمولاٌ تا حدودی می‌توانم زمان راحدس بزنم.(نمره۵)

ج-هیچ گاه ساعتم را فراموش نمی‌کنم.(نمره۳)

۷-آیا همیشه همه شماره تلفن ها را به خاطر می سپارید؟

الف-تقریباٌ هرشماره ای رابخواهم،درذهن خودآماده دارم.(نمره۳)

ب-خیر،امتحان کرده ام، ولی بسیارسخت است.(نمره۱۰)

ج-تعداد بسیار کمی را، بله.(نمره۵)

۸-آیا برایتان پیش آمده که شخصی رابا شخص دیگری اشتباه بگیرید؟

الف-خیر،هرگز.(نمره۳)

ب-برخی اوقات چنین مسئله ای پیش می آید.(نمره۵)

ج-بسیار زیاد،چندان غیر طبیعی نیست.(نمره۱۰)

نمره گذاری:

نمرات خود را در سوالات جمع کنید سپس اگر نمره شما:

بین۵۵تا۸۰ بود: شما به شدت حواس پرت و فراموشکار هستید.

بین۳۰تا۵۵ بود: شما حواس پرت نیستید اما کم حواس هستید. به این معنی که کاری را از یاد نمی‌برید، اما بعضی از چیزها را دیر به ذهن می آورید. به شما توصیه میکنیم تمرین را فراموش نکنید.

کمتر از۳۰ بود: در این صورت شما اصلا حواس پرت به حساب نمی آیید.