صفر تا صد تربیت فرزند پسر در هر دوره سنی
برای تربیت فرزند پسر ممکن است با چالش های زیادی مواجه شوید. بعد از به دنیا آمدن فرزندتان مسلما نگرانی های زیادی در رابطه با نحوه تربیت و رفتار صحیح با او دارید.
اشتباه اکثر والدین امروزی در تربیت فرزند پسر
به گزارش اقتصاد آنلاین، اگر اولین تجربه پدر یا مادر شدن را داشته باشید پس کار برای شما سخت تر خواهد شد. مسلما خلقیات و اخلاق هر کسی منحصر به فرد است. پسران نیز هر کدام ویژگی ها و خصوصیات منحصر به فرد خود را دارند. برخی از پسرها برای بدست آوردن روابط اجتماعی مناسب با دیگران کند هستند و برخی دیگر پرهیاهو و شوق و ذوق هستند و همیشه باید مراقب آنها بود تا خرابکاری نکنند.
نحوه رفتار با پسر بچه ها تعیین کننده این است که آنها در بزرگسالی چگونه انسان هایی می شوند. اگر شما نیز جز آن دسته از والدین نگران هستید که نمی دانید چگونه باید پسر بچه خود را تربیت کنید و یا چه رفتاری با او داشته باشید که مناسب باشد؟ پس با ما همراه باشید. در این مقاله توضیحات مختصری در رابطه با تربیت فرزند پسر از بدو تولد تا بزرگسالی داده ایم. هر کدام از مراحل زندگی فرزند شما را به صورت جداگانه بررسی کرده و نحوه صحیح رفتار با فرزندتان را به شما آموزش داده ایم.
به شما پیشنهاد می کنم که خواندن این مقاله جامع و تخصصی را از دست ندهید. شما با خواندن این مقاله یاد خواهید گرفت چگونه پسر مهربان، خوش برخورد، منظم و با ادب و … را تربیت کنید. با ما همراه باشید.
تاثیر باور و فرهنگ های غلط بر روی تربیت پسران
به طور کلی، اکثر مردم بر این باوراند که روحیات و خلقیات پسران در مقابل دختران سخت تر، خشن تر و به دور از احساسات است. اما باید گفت که اینطور نیست. کارشناسان می گویند: رفتارهای پسران بیشتر فرهنگی است تا بیولوژیکی. امیلی دبیلوکین، جامعه شناس، می گوید:« والدین، بستگان، همسالان، معلمان و رسانه ها و … دائم برای پسرها این پیام را دارند که باید سرسخت، بی احساس، رقابت پذیر، قوی و قدرتمند باشند.» به طور کلی، این ما هستیم که به فرزند خود یاد می دهیم چگونه رفتار کند و چه احساساتی داشته باشد. حتی برخی از خانواده ها به فرزند خود می آموزند که باید از زنان و دختران انتظار احترام داشته باشند. در نتیجه آنها پسرانی سلطه جو، خشن و بی احساس می شوند. اینگونه افراد در بزرگسالی دوست دارند مردسالاری بر خانواده آنها حاکم باشد.
گاهی فرهنگ سازی های غلط به پسران یاد می دهد که بالاتر و ارزشمندتر از دختران هستند. در صورتیکه در واقعیت این گونه نیست. این حرف ها و رفتارها باعث می شود که فرزند پسر شما یک پسر بی احساس، سلطه جو، خشن و خودخواه و … شود. پس هرگز باورهای غلط در رابطه با برتر بودن مردان نسبت به زنان و یا قدرتمند و حاکم بودن آنها را در تربیت فرزند پسر خود بکار نبرید. این باورها و فرهنگ های غلط فقط باعث می شود پسر شما تربیت صحیحی نداشته باشد. خوشبختانه بسیاری از رفتارهای پسر بچه ها از آموزش های شما نشات می گیرد. کارها و رفتارهایی وجود دارد که شما والدین با انجام دادنشان می توانید پسران خود را به سمت تبدیل شدن به مردان خوب هدایت کنید. شما می توانید در رابطه با رفتارهای صحیح تربیت فرزند پسر از مشاوره خانواده راهنمایی بگیرید.
تربیت فرزند پسر در سنین مختلف
مسلما تربیت صحیح فرزند، چه دختر و چه پسر، نیاز به تمرین و تلاش از بدو تولد دارد. اگر شما می خواهید که فرزند پسر شما خوب تربیت شود باید از همان ابتدای نوزادی حواستان را جمع کنید. هر مرحله از زندگی پسر بچه شما نیاز به توجه خاصی دارد. باید متناسب با ملزمات سن و مرحله زندگی پسرتان، نحوه رفتار و تربیت فرزند خود را انتخاب کنید. به همین دلیل ما در این قسمت در رابطه با نحوه رفتار درست و تربیت صحیح فرزند پسر در هر مرحله از زندگی، چند نکته کوتاه و مفید را بیان کرده ایم که ممکن است والدین توجه کمتری نسبت به آنها داشته باشند. پسر بچه ها در هر سنی رفتارها و هنجارشکنی های مخصوص آن سن را دارند. پس نیاز است که در هر سن و مرحله زندگی پاسخ مناسبی به نیازها و رفتارهای آنان داده شود.
سال های نوزادی و نوپا بودن
در سال هایی که کودک شما به تازگی راه رفتن و بازی کردن با اشیا و اسباب بازی های متناسب با سن خود را یاد گرفته است شما باید به نکات مهمی توجه کنید از جمله:
از کلیشه های جنسیتی و جدا دانستن جنسیت دختر و پسر دوری کنید
برای تربیت موفق کودک پسر شما باید سعی کنید که کلیشه های جنسیتی را از زندگی فرزند خود حذف کنید. چه کسی تعیین کرده که رنگ آبی برای پسرهاست و صورتی مخصوص دخترها؟ چرا دختران باید با عروسک ها بازی کنند و پسرها با ماشین های اسباب بازی؟ تلاش کنید تا کودک خود را به دور از کلیشه های جنسیتی بزرگ کنید. برای فرزند خود انواع اسباب بازی ها و فعالیت ها را متناسب با آنچه که دوست دارد ارائه دهید. اگر فرزند پسرتان می خواست با عروسک های خواهرش بازی کند او را مسخره یا سرزنش نکنید. پرهیز از کلیشه های جنسیتی در دراز مدت جواب می دهد. مطالعات نشان می دهد مردانی که کلیشه های جنسیتی کمتری دارند، ازدواج های شادتر و روابط عاشقانه مثبت تری دارند.
مرزها را به فرزند پسر خود آموزش دهید
در این مرحله از زندگی پسر خود نیاز نیست وارد مرزهای جنسیتی شوید. فقط کافی است که حد و حدود را برای فرزند خود تعیین کنید. مثلا به او یاد دهید که این حق را دارد تعیین کند چه کسی او را ببوسد و چه کسی نبوسد. یعنی همه، از جمله مادربزرگ، قبل از بوسیدن یا در آغوش کشیدن او باید از اجازه بگیرند. اگر پسر بچه نظر منفی داشت، به نظرش احترام بگذارند. سپس به او بیاموزید که دیگران نیز حقوق مشابهی دارند و نباید بدون اجازه آنها به وسایلشان دست بزند. تعیین مرزهای اجتماعی و فردی برای فرزند باعث می شود که او یاد بگیرد به حق و حقوق دیگران نیز احترام بگذارد.
سال های شروع مدرسه رفتن کودک (دبستان)
دبستان اولین مکان تحصیلی فرزند شما است. فرزند شما با رسیدن به سن 7 سالگی مدرسه رفتن را شروع می کند. تربیت پسر بچه 7 ساله که تازه وارد محیط اجتماعی جدید شده است احتمالا در ابتدا چالش برانگیز باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با روانشناسی تربیت کودک 7 ساله، پیشنهاد می کنم حتما مقاله تربیت کودک هفت ساله را مطالعه بفرمایید.
دو نکته مهم که در این مرحله از زندگی پسرتان باید در نظر بگیرید عبارتند از:
از بوجود آمدن احساس برتری در پسر خود جلوگیری کنید
طبق مطالعات انجام شده، تقریبا 40 درصد از پسران کلاس چهارمی این گونه فکر می کنند که پسران باهوش تر از دختران هستند. پسران در این سن احساس برتری حتی نسبت به هم جنس های خود دارند. آنها خود را باهوش ترین، زیباترین و بهترین دانش آموز می دانند. این احساس بالایی و برتر بودن می تواند آنها را به یک پسر بچه مغرور و خودخواه تبدیل کند. این موضوع اصلا خوب نیست. برای جلوگیری از این طرز فکر، پسرتان را به پیدا کردن دوست و رفیق هم جنس و جنس مخالف تشویق کنید. هنگامی که پسر شما در تیم ها و گروه های مختلف ورزشی، تحصیلی و یا دوستانه قرار بگیرد، بیشتر یاد می گیرد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند و دست از خودخواهی و خودپسندی بردارد.
به پسر بچه خود بیاموزید که باید با مردم بدون در نظر گرفتن نژاد، جنسیت، مذهب، وضعیت اجتماعی – اقتصادی و … با احترام رفتار کند. هرگز بیش از اندازه از پسر بچه خود تعریف نکنید. این کار باعث ایجاد احساس مغرور بودن و بالاتر بودن کاذب در پسر شما می شود. البته حواستان باشد که این موضوع به معنای آن نیست که پسر خود را تحقیر کنید و یا کارهای ارزشمند و مثبت او را نادیده گرفته و تشویقش نکنید. شما باید متناسب با شرایط و رفتارهای فرزند خود گاهی او را به درستی تشویق کنید.
احساسات پسر بچه خود را تشویق کنید
هرگز به پسرتان نگویید: «پسران بزرگ گریه نمیکنند» یا «تو مثل یک دختر رفتار میکنی». این نوع از صحبت ها به شدت برای فرزند پسر شما مضر است. این کار علاوه بر تقویت کلیشه های جنسیتی باعث می شود که پسرها صادقانه در رابطه با احساسات خود صحبت نکنند. اگر پسرها از بیان صادقانه احساسات و مشکلات خود خودداری کنند، همیشه ناراحت و نگران هستند. چون نتوانسته اند به درستی و آنگونه که می خواهند به احساسات و مشکلات خود پاسخ بدهند. انرژی منفی و ناراحتی آنها به سادگی کاهش نمی یابد یا از بین نمی رود.
پس اگر پسر بچه ده ساله شما می خواست گریه کند او را منع نکنید. طبق گزارشات و مطالعات انجام شده، مردانی که از هنجارهای جنسی سنتی تر، از جمله پنهان کردن احساسات خود پیروی می کنند، بیشتر در معرض افسردگی، افکار خودکشی و انجام رفتارهای پر خطر هستند. پس به پسرتان اجازه بدهید که، در هر سنی، احساسات خود را بیان کند.
سنین 13 تا 15 سالگی (مدرسه راهنمایی)
می توان سال های 13 تا 15 سالگی را شروع نوجوانی دانست. برخی از پسران در این سال ها کم کم علائم بلوغ را نشان می دهند. برخی دیگر هنوز نشانی از بلوغ ندارند. در این سن فرزند شما آگاهی بیشتری در رابطه با مسائل جنسی پیدا خواهد کرد و می تواند بهتر درک کند. سه نکته مهم برای تربیت فرزند پسر خود که در این سن باید در نظر داشته باشید عبارتند از:
تعاملات سالم را تقویت کنید
تحقیقات نشان می دهد که تا پایان دوره متوسطه اول یا همان دوران راهنمایی، متاسفانه حدود 90 درصد از دختران حداقل یکبار در زندگی خود مورد آزار جنسی قرار گرفته اند. دوران راهنمایی زمان خوبی است تا به پسرتان توضیح دهید که اظهار نظرها، شوخی یا حرکات جنسی نامناسب در مقابل دختران یا حتی پسران، اصلا خوب نیست. پدر باید بتواند در این سال ها به پسر خود توضیح دهد که رابطه و تعاملات سالمی با دیگر همسالانش، چه دختر و چه پسر، برقرار کند. شما باید راه های مناسب برای ایجاد ارتباط سالم با دوستان و بزرگسالان را به پسر خود آموزش بدهید.
البته حواستان باشد که از نصیحت کردن پسرتان در این سن خودداری کنید. گاهی نیاز است که با عمل به او بیاموزید چگونه رفتار کند. مثلا شما و همسرتان باید سعی کنید ارتباط سالم خود را حفظ کنید. در مقابل پسرتان به یکدیگر احترام بگذارید، برای با هم بودن زمان و انرژی اختصاص دهید. از یکدیگر قدردانی کنید. عذرخواهی در صورت اشتباه کردن را فراموش نکنید و به نظر یکدیگر و حق و حقوق شخصی هم احترام بگذارید. مطالعه ای که سال گذشته انجام شد، نشان داد که نوجوانانی که در یک جو خانوادگی مثبت بزرگ شده اند. مهارت های حل مسئله و روابط بهتری دارند. همچنین در دوران جوانی در معرض خطر کمتری برای خشونت رابطه جنسی قرار می گیرند.
به پسر خود یاد بدهید که پرخاشگری و عصبانیت نشانه مرد بودن نیست
متاسفانه انتظارات اجتماعی می تواند باعث شود که پسران نوجوان احساس کنند باید سرسخت، پرخاشگر یا حتی خشن و سلطه جو باشند. شما باید سعی کنید که فرزند پسر خود را از این گونه جوها دور کنید. می توانید به پسر خود بگویید:« می دانم که بسیاری از پسرها می گویند باید خشن و سخت گیر و پرخاشگر باشی. اما راه های زیادی برای تو وجود دارد که ثابت کنی مرد شده ای. هرگز بداخلاقی کردن، داد زدن و پرخاشگری نشانه بزرگ شدن و مرد شدن نیست.» سپس مدل ها و الگوهای رفتاری که می دانید خوب و مناسب هستند را به پسر خود معرفی کنید. مثلا مرد موفقی که در فامیل یا خانواده خود دارید و رفتارهای خوب و مسالمت آمیز دارد می تواند الگوی مناسبی باشد. البته حواستان باشد که از مقایسه کردن فرزند خود با دیگران و سرزنش کردن او استفاده نکنید.
میزان خشونت و عصبانیت پسر خود را کنترل کنید
مسلما در سن نوجوانی پسران تا حدودی پرخاشگر، زود رنج و خشن می شوند. سعی کنید میزان خشونتی که پسرتان در معرض آن قرار می گیرد را محدود کنید. به او یادآوری کنید که اگرچه عصبانیت و ناامیدی احساسات عادی هستند. اما او می تواند این احساسات خود را کنترل و مدیریت کند و به شیوه ای صحیح آن را بیان کند. به او بگویید که استفاده از شیوه های تهدید آمیز یا خشونت آمیز در مقابل دیگران اصلا به او کمک نمی کند. به پسر نوجوان خود کمک کنید تا روش های مناسبی را برای مدیریت احساسات خود پیدا کند.
سنین 15 سالگی به بعد (دبیرستان و دانشگاه)
پسر شما با رسیدن به سن 16 سالگی مسلما بلوغ را تجربه کرده است. سن بلوغ برای پسران و دختران بسیار سن حساسی است. پسران هنگامی که به 18 سالگی نزدیک می شوند، احساس می کنند که دیگر بزرگ شده اند و می خواهند خودشان برای هرکاری تصمیم بگیرند. آنها دیگر دوست ندارند که تحت نظر والدین باشند و می خواهند مستقل بودن را تجربه کنند. برای تربیت پسر 15 ساله یا بزرگتر خود توجه کنید که:
در رابطه با مصرف مواد مخدر و الکل نسبت به پسر خود دقت داشته باشید
در رابطه با اینکه مصرف مواد مخدر و یا هر گونه مواد اعتیاد آور می تواند چه آسیب ها و زیان هایی به فرزند شما وارد کند. با پسر خود صحبت کنید. او را نسبت به خطراتی از جمله: مصرف مواد مخدر، الکل و مشروب، قمار، فعالیت های جنسی خارج از شرع و عرف و … که در این سن می تواند تهدیدش کنند، آگاه سازید. سعی کنید با فرزند خود ارتباط سالم و دوستانه ای برقرار کنید.
پسر شما قرار گرفتن در محیط ها و اجتماعات بزرگتر مانند دانشگاه و یا محل کار را تجربه خواهد کرد. گسترده تر شدن ارتباط اجتماعی پسر هم می تواند سودمند باشد و هم آسیب زننده. اگر پسرتان نتواند دوستان و اطرافیان خوبی را برای خود انتخاب کند. همچنین تحت تاثیر دوستان بد قرار بگیرد، به شدت آسیب می بیند. سعی کنید دوستان و همکلاسی های پسر خود را بشناسید. دورادور بدانید که او با چه کسانی رفت و آمد می کند.
برای پسر خود وقت بگذارید و با او دوست باشید
به گونه ای با فرزند پسر خود رفتار کنید که به شما به عنوان یک دوست و شریک اسرار نگاه کند. اگر شما بتوانید با پسر خود رابطه دوستانه ای برقرار کنید، او در هنگام مواجه با مشکلات و آسیب ها می تواند با شما درد و دل کند و نیازهایش را صریح با شما در میان بگذارد. در کنار فرزند خود بنشینید، برایش وقت و انرژی اختصاص دهید و با او به صحبت در رابطه با مسائل مختلف بپردازید.
حواستان باشد که پسر شما دیگر یک کودک خردسال نیست و تمام رفتار و اعمال شما را درک کرده و می فهمد. پس هرگز به او دروغ نگویید و یا از او چیزی را پنهان نکنید. با پسر خود صادق باشید. اغلب پسرها در این سن راهی برای تخلیه استرس ها، چالش ها و مشکلات پیدا خواهند کرد و چیزهایی در رابطه با دنیای درونی خود آشکار می کنند. پس سعی کنید یک ارتباط خوب و سالم با فرزند پسر خود برقرار کنید و این ارتباط را حفظ کنید. حفظ ارتباط با فرزند پسر به شما این امکان را می دهد که به پسر خود نزدیک شوید و در مواقع مشکلات و سختی ها به او کمک کنید.
سوالات متداول
سخت ترین سن برای تربیت فرزند پسر چه سنی است؟
طبق یک نظرسنجی که اخیرا انجام شده است، والدین نوجوانان 12 تا 14 ساله، سال های سخت تری را نسبت به والدین کودکان نوپا، کودکان دبستانی، دبیرستانی و بزرگسالان داشته اند.
تربیت پسر سخت تر است یا دختر؟
اجماع عمومی بر این است که بزرگ کردن پسران در سنین چهار تا هشت سالگی دشوارتر از بزرگ کردن دختران در همین سن است. سپس بزرگ کردن دختران در سنین نوجوانی مشکل تر از پسران نوجوان می شود.