اگر به دنبال انتخاب شغل مناسب هستید، بخوانید
انتخاب شغل مناسب یکی از مهمترین دغدغههای افراد برای ورود به دوره بزگسالی و استقلال است. ملاکهای زیادی برای انتخاب شغل مناسب وجود دارند.
چطور شغل انتخاب کنم؟ راهنمای کامل و ساده
به گزارش اقتصاد آنلاین، در نظر گرفتن ویژگیهای شخصیتی در انتخاب شغل مناسب و سازگاری با محیط و شرایط کاری اهمیت بسیار زیادی دارد. ملاکهایی مانند علایق شخص، درآمد، ویژگیهای جسمی، سبکهای شخصیتی، تواناییهای هوشی و استعداد شخص در این انتخاب حائز اهمیت است. انتخاب نادرست مسیر شغلی میتواند در تمام ابعاد زندگی اثر گذاشته و کارکردهای زندگی فرد را مختل کند.
مبانی انتخاب شغل مناسب
اولین قدم در انتخاب شغل مناسب خودشناسی است. فرد لازم است با آگاهی کامل از علایق و سلایق خود در مسیر انتخاب شغل قدم بردارد. عدم توجه به مبناهای انتخاب شغل مناسب، تبعات مختلفی مثل فرسودگی جسمی و روانی، دل زدگی از محیط، افسردگی، بی هدفی، اختلال در کارکردهای اجتماعی فرد و فرسودگی شغلی را در پی خواهد داشت.
بیشترین زمان روز شما در محیط کار خواهد گذشت، بنابراین شناخت کامل از خود و شرایط محیط کاری میتواند بسیار مؤثر باشد. ممکن است در اکثر موارد شغلی که مناسب شماست، درآمد زیادی نداشته باشید اما نگرش مثبت به شغل، باعث ثبات، پیشرفت و خلاقیت شما شده و به تبع آن افزایش درآمد اتفاق خواهد افتاد.
علایق فرد جهت انتخاب شغل مناسب
یکی از پیشبینهای مهم برای ثبات و رضایت شغلی و انتخاب شغل مناسب همخوانی شغل با ارزشها و ترجیحات درونی فرد است. شغلی که با ترجیحات فرد همخوانی نداشته باشد به مرور زمان موجب فرسایش ذهنی و جسمی فرد شده و به همان نسبت بازدهی پایین میآید. علاقه یکی از عوامل مهم در رضایت شغلی است که با نگاه دقیق به تجارب موفق و غیرموفق گذشته، مشاوره و راهنمایی از روان شناسان و آگاهی از سبک شخصیتی خود میتوانید به آن دست یابید.
تیپهای شخصیتی جهت انتخاب شغل مناسب
هر تیپ شخصیتی متناسب با مجموعهای از مشاغل خاص است و باید برای انتخاب شغل مناسب به این مسائل دقت کند. در آزمونهای بین المللی تعیین رغبت شغلی، شش تیپ شخصیتی مختلف ارزیابی شد که آنها را در ادامه توضیح دادهایم:
1. تیپ واقع گرا
معمولا از مشاغلی که نیازمند ارتباطات اجتماعی است دوری میکنند و سعی میکنند مشاغلی که نیازمند تواناییهای فیزیکی و مکانیکی است را انجام دهند. برای اشیا و خصوصیات قابل لمس و عینی مثل پول، دستگاههای خاص یا قدرت و مقام ارزش قائلند. ویژگیهای این تیپ غیراجتماعی، رک، مادی، خود محور، صرفه جو، سرسخت، تلاشگر و انعطاف ناپذیرند.
2. شغل مناسب | تیپ جستجوگر
معمولا مشاغلی را ترجیح میدهند که نیاز به فعالیتهای آرام و منطقی دارد. فاقد توانایی رهبری هستند و خود را فردی محقق، روشنفکر و دارای تواناییهای ریاضی و علمی میدانند. ویژگیهای این شخصیت ها؛ مستقل، تحلیل گر، منطقی، روشنفکر، هوشیار، منتقد، خود دار، کناره گیر، فروتن، کنجکاو، دقیق و پیچیده است. این افراد معمولا به دنبال مشاغلی هستند که نیاز به دید دقیق و جستجو گرانه دارد.
3. تیپ هنری
معمولا از فعالیتهای خلاقانه استقبال میکنند و از شغلهای خشک و قراردادی دوری میکنند. به مسائل دید منعطف و هنری دارند. به مسائل و حل آنها با دید زیبا شناسی نگاه میکنند. افرادی مبهم، خیال پرداز، بی نظم، عاطفی، خود انگیخته، حساس، درون نگر، آرمان گرا، مستقل و آزاد منش هستند.
4. تیپ اجتماعی
این افراد برعکس تیپ واقع گرایانه هستند. خودشان را افرادی علاقه مند به درک و کمک به دیگران میدانند. دارای توانایی آموزش و تدریس هستند و خیلی به مشاغل علمی و فیزیکی علاقه مند نیستند. افرادی خوش برخورد، صبور، معاشرتی، فهمیده، صمیمی، مشوق و مهربان هستند.
5. شغل مناسب | تیپ متهور
از موقعیتهای جستجوگرانه دوری میکنند. به دنبال فعالیتهای متهورانه هستند و ریسک پذیری بالاتری دارند. شخصیتهایی بی باک، ریسک پذیر، اهل خطر، با انرژی، خوش بین، ماجراجو، هیجان طلب، جاه طلب، معاشرتی، پرحرف، برون گرا و سلطه جو هستند.
6. تیپ قراردادی
افرادی منظم، سازش پذیر و دارای روحیهای یکنواخت هستند. برای فعالیتهای اقتصادی ارزش قائلند و مشاغلی مانند کارمندی و حسابداری را مناسب خود میدانند. افراد محتاط، انعطاف ناپذیر، درون گرا، منظم، کارآمد و فاقد تخیل هستند.
ویژگیهای جسمانی جهت انتخاب شغل مناسب
پذیرفتن تمام ویژگیهای جسمانی و بدنی تاثیر مهمی در انتخاب شغل مناسب خواهند داشت. مشاغلی که نیازمند توانایی در حرکات ظریف و انگشتان قدرتمند هستند، مثل خیاطی، نقاشی و تعمیرات تخصصی باید با ویژگیهای جسمای فرد متناسب باشند. قد، وزن و حساسیتهای بدنی و محدودیتهای خاص و دیگر ویژگیهای جسمانی در انتخاب شغل حائز اهمیت هستند.
ویژگیهای درونی جهت انتخاب شغل مناسب
هوش و استعداد مهمترین ویژگیهای درونی هر فرد در انتخاب شغل مناسب است. آگاهی از میزان ضریب هوشی و توانایی خاص در ابعاد هوشی مختلف میتواند به شما در انتخاب شغل کمک کند. هیچ انسانی بدون استعداد یا به اصطلاح خنگ در جهان وجود ندارد و هر فرد حداقل یک یا دو استعداد عمده را داراست.
بنابراین آگاه شدن و تشخیص استعداد هر فرد مخصوصا در دوران کودکی، انتخاب شغل مناسب را در آینده تسهیل میکند. طبق نظریههای تخصصی هوش، 8 بعد مهم در تواناییهای هوشی وجود دارد که به شرح زیر است:
1. هوش جسمانی
افراد دارای هوش جسمانی در مهارتهای بدنی و هماهنگی چشم و بدن مهارت بالایی دارند. ظرفیت بالای ششها و عضلات و توانایی کنترل حرکات از ویژگیهای آن هاست. مشاغلی مثل ورزشهای حرفه ای و قهرمانی، مشاغل مربوط به ساختمان سازی و بازیگری را بر میگزینند.
2. هوش فضایی
افراد دارای هوش فضایی جهت یابی خوبی دارند و با نمودارها، نقشهها و تصاویر ارتباط خوبی برقرار میکنند. قدرت تشخیص تصویری و فضایی بالایی دارند و برای مشاغلی مثل نقشه برداری و طراحی، رانندگی و مجسمه سازی مناسب هستند.
3. هوش ریاضی
این افراد در تحلیل مسائل قدرت بالایی دارند و در شناسایی الگوها و فرمولها و عملیات منطقی قوی هستند. افراد دارای هوش ریاضی در مشاغل مربوط به محاسبات، حسابداری و مهندسی موفق خواهند بود.
4. شغل مناسب | هوش موسیقی
هوش موسیقیایی و توانایی در درک ریتم و توانایی بالا در فکر کردن به الگوهای موسیقیایی است. آهنگسازی، نوازندگی و رهبری ارکستر برای آنها بهترین گزینه است.
5. هوش کلامی
به خوبی میتوانند از کلمات در نوشتن و صحبت کردن استفاده کنند. حافظه ای قوی دارند و دایره واژگان آنها گسترده است. مشاغلی مانند نویسنده، شاعر، وکیل، معلم، سیاستمدار برای آنها مناسب است.
6. هوش میان فردی
این افراد در تعامل و ارتباط با دیگران، قدرت رهبری، مدیریت و سنجش هیجانات و انگیزههای افراد توانایی بالایی دارند. مشاغل مناسب این دسته رهبر، مشاور، مدیر، سیاستمدار و فروشندگی است.
این افراد آگاهی بالایی از احساسات و انگیزههای خود دارند و از خود آزمایی، تخیل، بررسی روابط خود با دیگران و سنجش توانایی خود لذت میبرند. مشاغلی مانند نظریه پردازی، کارشناس مسائل مذهبی و الاهیات، روانشناسی، مربی و ایده پردازی برای آنها مناسب است.
8. هوش طبیعت گرا
این افراد سازگاری بیشتری با طبیعت دارند و میتوانند با طبیعت و الگوهای آن ارتباط برقرار کنند. به کشف محیط و جستجوگری در محیط اطراف علاقه زیادی دارند. مشاغلی مانند زیست شناسی، زمین شناسی، کشاورزی، باغبانی و فعالیت در زمینه محیط زیست ترجیح این دسته از افراد است.
خود ارزیابی برای انتخاب شغل مناسب
با توجه به مواردی که گفته شد بهتر است خود را پرسیدن برخی سوالات ارزیابی نمایید تا بتوانید سبک شخصیتی خود را بشناسید و با توجه به مهارت ها و علایق و غیره بهترین شغل را برای خود برگزینید. این سوالات برای ارزیابی خود به شرح زیر هستند:
_ارزش اصلی شما برای انتخاب شغل چیست؟ مثلاً حقوق بالا، استقلال طلبی و یا غیره
_بهترین مهارتی که فکر می کنید دارید چیست؟ مثلا ارتباطات، اعتماد به نفس، حل مسئله و یا غیره
_استعداد های ذاتی تان چیست؟ رهبری کردن نوشتن و غیره
_شما چگونه شخصیتی دارید؟ برون گرا هستید، اعتماد به نفس دارید و غیره
_در چه زمینه ای علاقه مند به کار کردن هستید؟ نویسندگی، کار های پزشکی، طراحی و غیره
سخن آخر
با آگاهی کامل از خود و شرایط محیط زندگی میتوانید بهترین مسیر شغلی را انتخاب کرده و به ثبات شغلی برسید. تغییر مکرر شغل و نارضایتی از محیط کاری، میتواند منجر به افسردگی، کاهش عزت نفس، وسواس و مختل شدن روابط عاطفی و اجتماعی بشود.
هم چنین با دریافت مشاوره تحصیلی نوجوانان میتوانند رشته متناسب با شخصیت خود و در نتیجه انتخاب شغل مناسب در آینده اطمینان حاصل نمایند. از آنجایی که انتخاب شغل مناسب از اهمیت بسیار زیادی در زندگی هر شخص و تأمین سلامت روان برخوردار است، مشاوره شغلی میتواند بهترین راهنمای شما باشد. مشاوران روانشناسی با انجام تستهای شخصیت و آزمونهای هوش برای اتخاذ یک شغل مناسب به افراد کمک میکنند.
همان طور که گفته شد انتخاب شغل یک مساله بسیار مهم است چرا که افراد بخش زیادی از زندگی خود را به شغل شان اختصاص می دهند پس اگر از آن رضایت نداشته باشند، با مشکلات متعددی مواجه می شود. به همین دلیل ضروری است که افراد برای انتخاب شغل مناسب از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیریند. اما با توجه به به مشکلاتی هم چون کمبود وقت و یا مسائل اقتصادی ممکن است برخی از افراد چشم بر روی این نیاز خود ببندند و از دریافت مشاوره پشیمان شوند.