شورای امنیت اقدام خاصی نمی تواند کند و حداکثر یک بیانیه صادر خواهد کرد / هر کشوری که اقدام مخالف با نظم جهانی انجام دهد، باید هزینه آن را بپردازد
بحث حضور پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین در حالی که مقامات ایرانی بارها آن را تکذیب کردند، اما به مشکل جدید بین‌المللی برای ایران تبدیل شده است. برای بررسی تبعات این اتهام اقتصادآنلاین با یوسف مولایی، کارشناس حقوق بین‌الملل به گفت و گو پرداخته است.
اقتصادآنلاین - پرستو بهرامی راد؛ این روزها غربی‌ها با بهانه جدیدی به نام پهپاد ایرانی که در اوکراین دیده شده، دست به اقدامات جدید علیه ایران زده‌اند. کشورهای غربی با این اتهام تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کردند.
آمریکا نیز اعلام کرده این کشور با بریتانیا و فرانسه درباره نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی ایران به دلیل فروش پهپاد به روسیه موافق است. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توییتی با اشاره به تحریم‌های اعمال شده جدید این اتحادیه علیه ایران نوشت: اتحادیه اروپا تدابیر محدودکننده در جواب به ارسال و استفاده از پهپادهای ایرانی توسط ایران اتخاد کرد. اتحادیه اروپا ارسال پهپاد ایرانی به روسیه و استفاده مرگبار آن‌ها در جنگ علیه اوکراین را محکوم می‌کند.
اوکراین در دو ماه گذشته بارها روسیه را به کاربرد پهپادهای ساخت ایران و به‌ویژه شاهد ۱۳۶ متهم کرده است. هفته گذشته نیز نشست غیر رسمی شورای امنیت با این موضوع برگزار شد که به جایی نرسید.
با این که مقامات وزارت خارجه ایران بارها فروش پهپاد ایرانی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین را تکذیب کرده‌ان اما غرب بر این موضع خود اصرار دارد و بدون شک این روند تبعاتی برای روابط ایران و غرب خواهد داشت.
یوسف مولایی، کارشناس حقوق بین‌الملل در گفتگو با اقتصادآنلاین در مورد اینکه آیا امکان تصویب قطعنامه‌ای در این خصوص علیه ایران وجود دارد، گفت: شورای امنیت ساز و کار ثابتی ندارد و نتیجه این روند بستگی به پرونده تهیه شده دارد. به اضافه شورای امنیت نهادی است که باید در قالب حقوقی تصمیم بگیرد، اما ماهیتاً یک نهاد سیاسی است.
وی در ادامه توضیح داد: در هر حال نمایندگان دولت‌ها در شورای امنیت حضور دارند و این شورا تحت تاثیر مسائل سیاسی عمل می‌کند. اگر شورای امنیت ورود روسیه به اوکراین را به عنوان عمل تجاوز تعریف کند (که تا به امروز به دلیل وتو روسیه اعلام نکرده است)، آن زمان هر کشوری به کشور متجاوز کمک کند، می‌تواند علیه آن کشور قطعنامه صادر کنند. اما تا امروز این پروسه طی نشده است و نمیشود. زیرا روسیه از حق وتو برخوردار است و اجازه نمی هد به عنوان کشور متجاوز در شورای امنیت شناخته شود.
مولایی مطرح کرد: در این مرحله هر گونه موضع گیری، تبلیغی محسوب می‌شود و به لحاظ حقوقی، شورای امنیت اقدام خاصی نمیتواند انجام دهد و حداکثر یک بیانیه صادر خواهد کرد.
در ادامه این استاد دانشگاه مطرح کرد: در شورای امنیت ممکن است برای ایران پرونده تشکیل شود، ولی منجر به صدور قطعنامه خاصی نمیشود. مگر این جریان را به سمت پرونده هسته‌ای ببرند و در قالب قطعنامه ۲۲۳۱ از مکانیزم ماشه استفاده بکنند. در این صورت میتوانند ایران را به شرایط قبل از برجام برگردانند و قطعنامه ۲۲۳۱ برای ایران اجرا شود و کشورهای اتحادیه اروپا و غیره به صورت جمعی نه در قالب شورای امنیت تحریم‌هایی را به اجرا درآورند.
یوسف مولایی در مورد تاثیرات این روند غرب در مقابل ایران بر مذاکرات برجامی گفت: برجام را دیگر پروژه فعالی نمی‌دانم. در این شرایط خیلی سخت خواهد بود که بار دیگر فعال شود. وقت احیای این پرونده گذشته و به احتمال زیاد غربی‌ها به دنبال مکانیزم ماشه هستند و به نوعی این شرایط برای اعمال فشار بیشتر بر ایران محسوب می‌شود.
این کارشناس در پایان بیان کرد: هر کشوری کاری انجام دهد که نظم جهانی با آن موافق نباشد، هزینه‌ای باید بپردازد که ممکن است شامل هزینه سیاسی، اعتباری، اقتصادی و غیره باشد.
