تفاوت گواهی سپرده کالایی با اوراق سلف نفتی چیست؟ / خرید نفت خام به جای سکه و دلار

به گزارش اقتصادآنلاین؛ علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی، با اشاره به پیشنهاد انتشار گواهی سپرده حامل‌های انرژی توسط شرکت ملی نفت و با همکاری بورس انرژی ایران، از تشکیل کارگروهی در این راستا خبر داد.

به گفته وی، آنچه درباره تشابه این طرح با طرح گشایش نفتی مطرح می‌شود، به هیچ وجه درست نیست و طرح فعلی برای انتشار گواهی سپرده حامل‌های انرژی، اساساً با مدل اوراق سلف نفتی تفاوت دارد.

پیش از این، محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، از ارائه مدلی جدید برای فروش نفت خبر داد و اعلام کرد که پیشنهاد جدیدی را در شرکت ملی نفت ایران ارائه کردیم که فرآیند کارشناسی آن رو به اتمام است و آن هم انتشار اوراق مربوط به گواهی سپرده کالایی است که با انتشار این اوراق، بخش داخلی کشور می‌تواند منابع در دسترس خود را در اختیار وزارت نفت به ‌منظور انجام سرمایه‌گذاری قرار دهند. همچنین تملک معادل نفت خام آن، نقدینگی را متناسب با بخشی از نفتی که عرضه می‌کنیم در اختیار این شرکت قرار خواهد داد و به صورت واقعی، بخش مهمی از منابع مالی مورد نیاز را تامین خواهیم کرد.

به گفته خجسته‌مهر، قرار است با انتشار اوراق به روش گواهی سپرده کالایی، شرکت‌های حقوقی و افراد حقیقی و البته آحاد جامعه در خرید و فروش نفت وارد شوند. اوراق سپرده کالایی، اوراق بهاداری است که موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداری است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می‌شود.

ویژگی‌های گواهی سپرده کالایی حامل‌های انرژی

طبق دستورالعمل‌های بازار سرمایه، گواهی سپرده کالایی صرفاً منجر به تحویل فیزیکی خواهد شد و تسویه نقدی ندارد. همچنین در این طرح با توجه به فروش قطعی دارایی پایه، تعهداتی برای دولت در آینده ایجاد نمی‌شود و ابزار جبران کسری بودجه نیز به حساب نمی‌آید.

گواهی سپرده کالایی حامل‌های انرژی، یک شیوه جدید برای فروش نفت و فرآورده‌های نفتی است که در عین حال، طبقه جدیدی از دارایی‌های مالی را برای سرمایه‌گذاری به وجود می‌آورد.

اوراق سلف نفتی چیست و چه تفاوتی با گواهی سپرده کالایی دارد؟

سلف نفتی، قراردادی است که بر اساس آن شرکت ملی نفت ایران یا شرکت‌های تابعه، مقدار معینی نفت خام را بر اساس مشخصات قرارداد سلف و در برابر بهای نقد به فروش می‌‌رساند تا در سررسید مشخص به خریدار تحویل دهد.

گواهی اوراق سلف نفتی، سندی مشتمل بر دارایی‌های خریدار از قراردادهای سلفی است که می‌تواند با در اختیار داشتن این گواهی در طول دوره معاملات، آن را مبنای معاملات خود قرار دهد و چنانچه به فروش نرساند، در پایان دوره‌ای که معمولا دو سال است، ‌می‌تواند آن را تسویه نقدی کند.

یکی از تفاوت‌های قرارداد سلف نفتی با گواهی سپرده کالایی حامل‌های انرژی، تحویل فیزیکی قرارداد سلف است. اوراق سلف نفتی ‌می‌تواند قبل از سررسید و بر اساس قرارداد، به مقدار معینی یا به طورکامل به خریدار جدید فروخته شود. در واقع با فروش این اوراق، تعهدات شرکت ملی نفت ایران به خریدار جدید منتقل ‌می‌شود. در این صورت خریدار یا نفت خام دریافت ‌می‌کند یا به صورت تسویه نقدی دریافت ‌می‌کند. این در حالی است که گواهی سپرده کالایی صرفاً منجر به تحویل فیزیکی خواهد شد و تسویه نقدی ندارد.