موکاپات چیه و چطور باهاش قهوه درست می کنن؟

طریقه دم کردن قهوه حرفه ای با موکاپات

به گزارش اقتصاد آنلاین، اما قبل از هرچیز باید این نکته را روشن کنیم که قهوه‌ای که با این دستگاه تهیه می‌شود قهوه اسپرسو است. پس به خاطر واژه‌ قهوه جوش روگازی آن را با قهوه جوش روگازی ترک اشتباه نگیرید. حال در این آموزش می خواهیم با هم بررسی کنیم که موکاپات چیست. به همین منظور ابتدا شما را با قسمت‌های مختلف یک موکاپات آشنا می‌‌کنیم و سپس درست کردن قهوه با موکاپات را آموزش می‌دهیم.

اما بد نیست اگر قبل از شروع آموزش، کمی هم درباره تاریخچه این وسیله صحبت کنیم.

تاریخچه موکاپات؛ مشکل یک مهندس قهوه خور

در یکی از روزهای عادی و آفتابی در ایتالیا ، آلفونسو با فنجان اسپرسویی در دست که از قهوه فروشی سر راهش خریده بود، دائما به این فکر می کرد که چه خوب می شد اگر این نوشیدنی خاص را می توانستیم در خانه و بدون داشتن دستگاه های بزرگ برای خودمان درست کنیم.

او که در میانه دهه پنجم زندگی اش قرار داشت و مهندس قابلی هم بود، این فکر را رها نکرد و به آزمون خطا پرداخت. تا اینکه در سال ۱۹۳۳ و در بحبوحه جنگ جهانی دوم توانست نخستین موکاپات جهان را بسازد. چیزی که یکی از محبوب ترین وسایل دم آوری قهوه و جز لاینفک آشپزخانه های مردم ایتالیا شد.

آلفونسو بیالتی پس از آن برند این دستگاه را به نام خودش ثبت کرد. برندی که با گذشت نزدیک به ۹۰ سال، هنوز بهترین موکاپات های جهان را دارد.

اما چرا او نام موکاپات (Moka Pot) را برای دستگاهش انتخاب کرد؟ پاسخ اینجاست که آلفونسو شاید می خواست ادای احترامی به یکی از بهترین قهوه های جهان داشته باشد. یعنی قهوه یمنی و بندری به نام (مخا) در این کشور که تا به امروز هم بهترین قهوه های جهان را دارد. برای همین نام دستگاهش را موکاپات گذاشت تا بگوید این دستگاه، ظرفی (پات) است برای موکا.

اگر شما نیز علاقه دارید طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش روگازی موکاپات را بصورت حرفه‌ای فرا بگیرید با ما همراه باشید.

اجزای تشکیل دهنده قهوه جوش موکاپات:

همانطور که در تصویر فوق مشاهده می‌‌کنید به طور کلی یک موکاپات از ۵ قسمت تشکیل می‌شود.

نکات استفاده و نگهداری :

قبل و بعد از درست کردن قهوه با موکاپات باید به نکاتی توجه داشت. نکاتی که باعث می شود هم وسیله عمر مفیدی داشته باشد و هم بهترین بهره‌وری را از آن بگیریم. در زیر به بررسی نکات مربوط به موکاپات ها که تاثیر فراوانی در کیفیت قهوه خروجی و عمر دستگاه دارند می‌پردازیم‌.

سوپاپ کنترل فشار :

عملکرد این سوپاپ مانند سوپاپ زودپز است. یعنی زمانی کاربرد دارد که آب جوش به هر دلیلی نمی‌تواند وارد محفظه‌ خروجی قهوه شود. در این زمان جهت جلوگیری از افزایش فشار در محفظه آب، این سوپاپ بیرون آمده و بخار را خارج می‌کند. چراکه اگر این روند انجام نگیرد، احتمال ترکیدن دستگاه وجود دارد. حال به این نکته توجه کنید که این سوپاپ در حالت عادی باید بسته باشد.

محفظه آب :

این قسمت از موکاپات که پایین ترین قسمت آن است، با توجه به سایز موکاپات کوچک و بزرگ می شود. این محفظه همچنین دارای یک سوپاپ کنترل فشار است که هیچگاه نباید زیر آب قرار بگیرد. اما در مورد محفظه آب دستگاه توجه به دو نکته ضروری است. اول اینکه اگر شما زمان زیادی برای تهیه‌ قهوه ندارید، می‌توانید از آب ۵۰ درجه استفاده کنید. ولی اگر طعمی مطلوب‌تر مد نظرتان است از آب سرد استفاده کنید. نکته‌ دوم اینکه شعله‌ مورد نظرتان را به اندازه‌ کف محفظه‌ آب انتخاب کنید. همچنین این شعله نباید زیاد باشد.

محفظه پودر قهوه :

این قسمت که شکلی قیف مانند دارد، روی محفظه آب قرار گرفته و لوله پایینی آن داخل آب می رود. هنگام عصاره گیری، آب جوش از این لوله بالا می آید و از سابه قهوه رد می شود. نکته اینکه همیشه پودر قهوه را لبالب محفظه پر کنید و ترجیحا آن را نکوبید. فقط با انگشتتان پودر قهوه را صاف کنید. جدای از اینکه بهترین قهوه برای موکاپات چیست، نکته‌ مهم در مورد پودر قهوه این است که میزان آسیاب قهوه نباید زیاد ریز باشد. چون هم در فیلتر بالایی گیر می کند و عملکرد دستگاه را مختل می‌ کند و هم باعث تلخ شدن بیش از حد قهوه می‌ شود.

واشر پلاستیکی :

این واشر که همیشه جنسی پلاستیکی دارد بین محفظه آب و محفظه نگهدارنده عصاره قهوه قرار می گیرد. این واشر به نوعی، صافی (فیلتر) موکاپات را سر جایش نگه می دارد. تنها نکته درباره واشر این است که حتما پس از مشاهده‌ اولین خوردگی‌ها در آن، تعویضش کنید.

فیلتر و لوله خروجی قهوه :

فلیتر یا همان صافی موکاپات که از جنس آلومینیوم یا فلزی مشابه آن است، دارای سوراخ هایی هماهنگ است. کاربردش هم این است که فقط عصاره قهوه از آن خارج شده و به اصطلاح عصاره بدون لردی داشته باشیم. همیشه هم پس از پایان کار با دستگاه فیلتر و لوله‌ خروجی قهوه را با آب بشویید. این کار در مزه‌ نهایی قهوه بسیار تاثیرگذار است.

محفظه نگهداری قهوه و درب :

همیشه سعی کنید پس از هر بار استفاده درون درب قهوه جوش و محفظه‌ نگهدارنده قهوه را خوب بشویید. همچنین درون آن را دستمال بکشید تا قهوه به دیواره‌ ها رسوب نکند و کیفیت نهایی قهوه عالی باقی بماند.

نکات خرید یک موکاپات خوب:

قبل از اینکه سراغ طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش روگازی موکاپات برویم، چند نکته را برای تهیه آن بگوییم. نکاتی که با رعایت آن می توانید انتخاب بهتری در خرید موکاپات داشته باشید:

اولین و مهم ترین نکته در موکاپات ها جنس آلیاژ مصرفی آنهاست. جنس آنها به طور کلی از آلومینیوم یا استیل است. حال نکته اینجاست که کدام جنس بهتر است؟ پاسخ قطعا استیل خواهد بود. چراکه هم دوام بیشتری دارد و هم روی طعم قهوه اثر بدی نمی گذارد. اما آلومینیوم، دوام کمتری دارد و بر اثر استفاده زیاد، روی طعم عصاره قهوه اثر نامطلوب دارد. پس توصیه می شود کمی بیشتر خرج کنید و جنس استیل را بخرید تا قهوه بهتری داشته باشید.

نکته بعدی برند و کارخانه سازنده موکاپات است. هرچند بیالتی هنوز عمده بازار موکاپات را در دست دارد، اما برندهایی همچون جنوا نیز از کیفیت خوبی برخوردارند. هرچند اگر بتوانید بیالتی اصل بخرید، بهتر است.پس لطفا از خرید برندهای متفرقه و ناشناخته دوری کنید و اجازه ندهید ارزان بودن آنها گولتان بزند.

حجم موکاپات ها دیگر نکته مهمی است که باید در نظر بگیرید. چراکه برخی افراد مثلا شنیده اند موکاپاتی حجمش ۴ کاپ است و فکر کرده اند پس خیلی باید بزرگ باشد. اما وقتی خریده اند، دیده اند که اصلا اینگونه نیست. چراکه کاپ یا فنجان در تصور ما ایرانی ها بسیار بزرگ تر از تصور ایتالیایی هاست. برای همین این نکته را در نظر بگیرید که هر کاپ در اروپا تقریبا ۶۰ میلی لیتر در نظر گرفته می شود. برای مثال اگر می خواهید یک ماگ ۲۰۰ میلی لیتری قهوه بخورید، یک موکاپات ۶ کاپ تهیه کنید.

موکاپات چگونه کار می‌کند ؟

اگر می خواهید ببینید درست کردن قهوه با موکاپات چگونه انجام می شود، این ویدئو را تماشا کنید. در این ویدئو به صورت دقیق تر با مراحل آن آشنا می شوید.

طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش رو گازی موکاپات:

حال نوبت آن است تا طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش روگازی موکاپات را قدم به قدم بررسی کنیم:

ابتدا دستگاه را باز کرده و محفظه‌ پودر قهوه را از محفظه آب جدا کنید. سپس مقداری آب درون محفظه آب بریزید. ( درست تا زیر سوپاپ کنترل فشار ) حال محفظه پودر قهوه را برداشته و آن را پر از پودر قهوه کنید. سپس سطح آن را با انگشت صاف کنید.

فوت گوزه گری: اگر می خواهید درست کردن قهوه با موکاپات روند سریع تری داشته باشد، از آب ۵۰ درجه استفاده کنید. برای اینکار از قبل آب را گرم کنید.

سپس محفظه‌ پودر قهوه را سر جای خود قرار داده و موکاپات را محکم ببندید.

موکاپات خود را روی گاز قرار داده و منتظر شوید تا قهوه از لوله‌ خروجی خارج شده و درون محفظه قهوه بریزد.

حال قهوه‌ی شما آماده است، آن را با لذت نوش جان کنید!

فوت کوزه گری: قبل از اینکه رنگ قهوه خروجی از کرم روشن، کمرنگ تر شود، شعله را خاموش کنید. چراکه اگر حرارت زیاد از حد باشد، قهوه به اصطلاح بیش عصاره گیری (Over Extract) می شود.

نکات مهم و قابل توجه در طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش روگازی موکاپات :

طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش روگازی موکاپات

اگر به تازگی موکاپات تهیه کرده اید و برای اولین بار است که می ‌خواهید از آن استفاده کنید حتما این نکته را مد نظر داشته باشید که دستگاه‌ های قهوه ساز حتما باید قبل از استفاده برای بار اول شسته شوند. بدین منظور تمام فرایند طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش روگازی موکاپات را جهت تهیه قهوه انجام دهید. فقط این بار محفظه‌ قهوه را پر نکنید. نصف یا کمتر در آن قهوه بریزید و پس از اتمام کار حتما قهوه بدست آمده را دور بریزید. سپس شروع به تهیه قهوه و نوشیدن آن کنید.

پس از درست کردن قهوه با موکاپات و قبل از ریختن آن در فنجان، حتما فنجان را ابتدا پیش گرم کنید. بدین منظور ابتدا فنجان را با آب جوش پر کنید و بگذارید آب چند دقیقه درون آن بماند. سپس آن را خالی کنید. پس از انجام این کار قهوه را درون فنجان بریزید. این کار به منظور جلوگیری از شوک دمایی صورت می گیرد. بدین معنی که وقتی فنجان سرد باشد، قهوه داغی که وارد آن می شود، به یکباره با دمایی پایین تر برخورد می کند و احتمال اینکه طعم قهوه بد شود، وجود دارد.

یکی از نکات مهم در مراحل طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش روگازی موکاپات درجه آسیاب قهوه است. پس قبل از تهیه‌ قهوه به درجه‌ آسیاب آن دقت کنید. درجه‌ آسیاب مخصوص اسپرسو باید (Fine Grind) باشد. یعنی نه خیلی زبر (Coarse) مانند فرانسه و نه خیلی نرم (Extra Fine)مانند قهوه ترک. به طورکلی درجه‌ آسیاب قهوه برای موکاپات نسبت به اسپرسوساز برقی باید درشت تر باشد.

پس از درست کردن قهوه با موکاپات سعی کنید آن را بلافاصله مصرف کنید. زیرا بعد از سرد شدن قهوه، ترکیبات شیمیایی تغییر می‌کند و خواص اصلی آن از بین می‌رود.

اگر از گاز استفاده می کنید، شعله گاز باید خیلی ملایم باشد. اگر هم از اجاق برقی استفاده می کنید، موکاپات را در مرکز اجاق قرار ندهید. آن را در کناره های اجاق برقی بگذارید تا در مواجه مستقیم با دمای بالا نباشد. چراکه دمای بالا می تواند قهوه شما را بسوزاند و در نهایت طعم بسیار بدی داشته باشد.

پس از هر بار درست کردن قهوه با موکاپات حتما آن را بشویید تا قهوه در فیلتر آن رسوب نکند. همچنین توصیه می شود برای شستن موکاپات از مایع ظرفشویی استفاده نکنید. چراکه هم عمر دستگاه شما را پایین می آورند و هم مواد شیمیایی آن طعم قهوه را خراب می کند. برای همین حدالمقدور موکاپات را فقط با آب گرم بشویید.

حرف آخر

حال که طرز تهیه اسپرسو با قهوه جوش روگازی موکاپات را یاد گرفتیم، بگذارید حرف آخر را هم بزنیم.

هرچند به غلط موکاپات به عنوان دستگاه اسپرسوساز خانگی یا اسپرسوساز روگازی معروف شده، اما شما این اشتباه را نکنید. لطفا از این دستگاه انتظار اسپرسو با کرمای غلیظ نداشته باشید. درست است که موکاپات از شیوه دم آوری اسپرسو استفاده می کند، اما با دستگاه های اسپرسو ساز تفاوت دارد.

این تفاوت هم به خاطر اختلاف زیاد در فشار آب است که طعم و ظاهر متفاوت تری را باعث می شود. هرچند شرکت بیالتی برای کسانیکه به کرما علاقه دارند، موکاپاتی طراحی کرده تا کمی کرما در آخر عصاره گیری به قهوه اضافه شود. (به نوعی با این موکاپات می توان از قهوه خامه گیری کرد) اما باز هم نباید انتظار کرمای غلیظ و آن شدت طعمی قوی اسپرسو را از موکاپات انتظار داشته باشیم. به هر حال هر گلی یک بویی دارد و موکاپات هم در جایگاه خودش دستگاهی بسیار شگفت انگیز است.