ارزش معاملات بازار فیزیکی از ۲۷۹ هزار میلیارد ریال فراتر رفت

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از سمات، مصطفی قاسم پور جزییات تسویه معاملات کالایی در حوزه بورس های کالایی مشتمل بر عملیات فیزیکی بورس انرژی ایران و بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالا و بورس انرژی ایران در فصل بهار سال جاری را تشریح کرد.

ارزش کل معاملات بازار فیزیکی

مدیر تسویه معاملات کالایی سمات با بیان این که در پایان سه ماهه اول سال ۱۴۰۱ تعداد کل معاملات به ۲.۵۸۱ مورد و ارزش کل معاملات بازار فیزیکی به ۲۷۹هزار و ۹۳۵ میلیارد و ۱۲۹ میلیون ریال رسیده اعلام کرد: ارزش معاملات تسویه شده ۲۷۸ هزار و ۵۰۲ میلیارد و ۶۵۹ میلیون ریال و ارزش معاملات منفسخ ۵ هزار و ۸۷۲ میلیارد و ۹۸ میلیون ریال بوده و از میان معاملات منعقد شده تعداد ۲.۵۶۲ مورد تسویه شده اند. همچنین در سه ماهه اول سال ۱۴۰۱، تنوع محصولات معامله شده مربوط به ۵۹ کالا بوده است.

ارزش معاملات به تفکیک نوع تسویه و معامله

وی با معرفی انواع شیوه های تسویه معاملات در بازار فیزیکی بورس انرژی افزود: در سه ماهه اول سال جاری ارزش تسویه خارج از پایاپای ۲۰۳ هزار و ۵۷ میلیارد و ۳۷ میلیون ریال، تسویه نقدی ۶۶ هزار و ۸۸ میلیارد و ۲۸۷ میلیون ریال و تسویه با تضمین ۱۰ هزار و ۷۸۹ میلیارد و۸۰۴ میلیون ریال بوده است.

قاسم پور اضافه کرد: در بخش معاملات بورس انرژی که شرایط پرداخت و تحویل کالا در طبقه بندی خاص قرار می گیرد در دوره سه ماه ابتدای امسال در معاملات کشف پریمیوم به ۱۴۴ هزار و ۵۶۴ میلیارد و ۹۹۸ میلیون ریال، در معاملات نقد به ۱۰۹ هزار و ۴۶۴ میلیارد و ۱۶۲ میلیون ریال، در معاملات سلف به ۸ هزار و ۱۵۳ میلیارد و ۸۸ میلیون ریال و در معاملات نسیه ۱۷ هزار و ۷۵۲ میلیارد و ۸۸۱ میلیون ریال رسیده است.

معاملات اوراق بهادار مبتنی بر کالا

مدیر تسویه معاملات کالایی سمات در ادامه ضمن اشاره به پذیرش گواهی سپرده کالایی سنگ آهن در ابزار گواهی سپرده کالایی، ابراز امیدواری کرد: با افزایش تعداد کالاهای قابل عرضه در این اوراق و در نتیجه کاهش فاصله قیمت فروش درب کارخانه تا مصرف کننده نهایی می توان شاهد کاهش دامنه تأثیر شوک های قیمتی بر بازار بود.

وی درخصوص آمار معاملات اوراق بهادار مبتنی بر کالا در فصل بهار ۱۴۰۱ اظهار داشت: در دوره ۳ ماهه بهار امسال آمار معاملات اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بخش اوراق گواهی سپرده کالایی به ۵۵ هزار و ۴۳۱ میلیارد و ۷۴۰ میلیون ریال، در بخش اوراق سلف موازی استاندارد به ۳۰ هزار و ۲۶۳ میلیارد و ۹۸۳ میلیون ریال، در بخش اوراق گواهی ظرفیت به ۴ هزار و ۳۵۶ میلیارد و ۱۲۱ میلیون ریال و در بخش معاملات آتی بورس انرژی ۷۰ میلیارد و ۱۸۳ میلیون ریال دست پیدا کرده است.

ارزش معاملات اوراق گواهی سپرده کالایی به تفکیک کالا

قاسم پور درباره جزییات ارزش معاملات اوراق گواهی سپرده کالایی به تفکیک کالا نیز اظهار کرد: در ۳ ماه ابتدایی سال جاری ارزش این معاملات برای محصول برنج ۱۴۰ میلیارد و ۵۲۶ میلیون ریال، پسته یک میلیارد و ۹۸۳میلیون ریال، زعفران ۱۵ هزار و ۳۷۶ میلیارد و ۱۰۷ میلیون ریال، سکه طلا ۳۳ هزار و ۱۱۳ میلیارد و ۳۲۲ میلیون ریال، زیره ۲۴ میلیارد و ۲۰ میلیون ریال، کشمش ۱۳۴ میلیون ریال، نخود ۳۹۱ میلیون ریال، سیمان یک هزار و ۲۰۱ میلیارد و ۱۶۰ میلیون ریال، شیشه ۵ هزار و ۴۹۴ میلیارد و ۶۴۳ میلیون ریال و میلگرد ۷۹ میلیارد و ۴۵۴ میلیون ریال رقم خورده است.

اقدامات توسعه ای

مدیر تسویه معاملات کالایی سمات در پایان در خصوص اقدامات پروژه ای واحد تسویه معاملات کالایی در سه ماهه اول ۱۴۰۱ به عنوان متولی انجام عملیات پیش و پس از معاملات اذعان کرد: اقداماتی در ۴ بخش «معاملات آتی بورس انرژی، قراردادهای اختیار معامله (آپشن)، اوراق گواهی صرفه جویی و گواهی سپرده کالایی بورس انرژی» در حال پیاده سازی و اجرایی شدن است که در ادامه ماهیت این چهار پروژه تشریح می شود.

او در ارتباط با معاملات آتی بورس انرژی افزود: به منظور توسعه صادرات فرآورده های نفتی، امکان تحویل کالا در سررسید و امکان پیش بینی نوسان قیمت کالاها، تابلوی معاملات آتی از اواخر سال ۱۴۰۰ با اتکا به محصولات نفتا و متانول آغاز بکار کرد. همانطور که از نام این ابزار مشخص است خریدار کالایی را به قیمت معین خریداری نموده و پرداخت آن نیز در تاریخ معین انجام می پذیرد. با رونمایی از این تابلو رسماً جمهوری اسلامی ایران وارد میدان مرجعیت قیمت گذاری حامل های انرژی شد.

قاسم پور با اشاره به قراردادهای اختیار معامله (آپشن) عنوان کرد: این قرارداد میان خریدار و فروشنده به صورتی منعقد می‎‌شود که دو طرف توافق می‌کنند در آینده معامله مشخصی را انجام دهند. خریدار در ازای پرداخت مبلغ مشخصی، حق خرید یا فروش دارایی ثبت شده در قرارداد را با قیمت و زمان تعیین شده به دست می‌آورد. فروشنده هم حق خرید یا فروش دارایی مذکور را به خریدار می‌دهد. تفاوت این نوع قرارداد با قرارداد آتی در این است که در قرارداد آتی، طرفین قرارداد متعهد به اجرای آن هستند اما در قرارداد اختیار معامله، تنها یک طرف قرارداد متعهد به انجام می‌شود و طرف دیگر دارای اختیار است.

او با اشاره به اوراق گواهی صرفه جویی ابراز کرد: اوراق گواهی صرفه جویی انرژی در دنیا به عنوان مشوق افزایش بهره وری، افزایش بازدهی و کاهش مصرف سوخت به کار گرفته می شود. بر این اساس شرکت یا بنگاهی که تمامی مراحل مربوطه را طی نموده و انرژی صرفه جویی کرده است، معادل انرژی صرفه جویی شده، اوراق بهاداری را با عنوان اوراق گواهی صرفه جویی دریافت می کند که می تواند این اوراق را در بورس انرژی به فروش برساند.

مدیر تسویه معاملات کالایی سمات با مدنظر قرار داد گواهی سپرده کالایی بورس انرژی گفت: گواهی سپرده کالایی موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی از کالا است؛ بر این اساس بورس انرژی ایران درصدد است که افراد حقیقی با سرمایه اندک بتوانند معاملاتی را بر روی دارایی‌های فیزیکی انجام دهند. همچنین از این گواهی می‌توان برای دریافت تسهیلات پشتوانه و تضمین تسهیلات نیز استفاده کرد.