لوله داربستی و انواع آن را بشناسیم

لوله داربستی، لوله سیاه فلزی به طول 6 یا 3 متر است که از ورق سیاه (به روش نورد گرم) ساخته شده و همچنین این لوله ها دارای اتصالات مخصوص به خود هستند و معمولاً به صورت قالب و بست ساختار را تشکیل می دهند.

لوله های داربستی از جنس فولادی و گالوانیزه ساخته می شوند که خود دو مدل درزدار و بدون درز دارند. لوله های بدون درز دارای ایمنی بالاتری بوده و  طبیعتاً هزینه تولید لوله بدون درز نیز بالاتر از لوله درزا دار می باشد. اما لوله های درزدار برای ساخت لوله های داربستی نیز مناسب  و قابل استفاده هستند. در  لوله داربستی هم از لوله های سنگین و هم از لوله های سبک می توان استفاده  نمود که درباره ضخامت، طول و قطر لوله ها توضیح می دهیم.

ضخامت های مورد استفاده در این سایز لوله داربستی 2، 2/5، 3و 4 میلیمتر می باشد که ضخامت های  2و 2/5 میلیمتر پر کاربردتر می باشند.

مزایای داربست فلزی

 لوله داربست فلزی از استحکام و دوام بالایی برخوردار است. در عین حال خاصیت ارتجاعی خاصی دارد.

فولاد می تواند از بارهای بسیار سنگین پشتیبانی کند و کارگران می توانند از آن برای حمل تجهیزات و مصالح سنگین استفاده کنند. برای سازه های بلند ، فولاد یک ضرورت است زیرا وزن داربست به خودی خود نیاز به استحکام ساختاری دارد که فقط فولاد می تواند آن را تأمین کند.

برای شرایط کمتر خطر، داربست آلومینیومی می تواند جایگزین مناسبی باشد.

با استفاده از داربست فلزی، کارگران قادر به دسترسی ایمن به مکان های مرتفع و مرتفع هستند. با ترکیب مهاربندی مورب، می توان ساختارهایی با پایداری عالی ایجاد کرد.به طور کلی میتوان موارد زیر را جز مزایای داربست های فلزی و لوله ای نام برد.

1. استفاده از این داربست ها بسیار آسان می باشد زیرا به لوله داربست، پایه، کوپلر زاویه ای و چرخان نیاز دارد.

2. این نوع داربست ها از دوام و مقاومت بسیار بالایی برخوردار هستند.

3. این نوع داربست ها به راحتی مونتاژ میشوند.

4. این نوع داربست ها سبک می باشند و به راحتی قابل جاجا شدن و انتقال را دارند.

5. این نوع داربست ها مقرون به صرفه و می باشند.

6. داربست های لوله ای و فلزی از انعطاف پذیر ترین نوع داربست ها می باشند و انعطاف پذیری بالای آنها مزیت مهمی می باشد.

7. داربست های فلزی و لوله ای ماندگاری بیشتری نسبت به سایر داربست ها دارند و طول عمر بیشتری نسبت به سایر داربست ها دارند.

انواع داربست

ساخت و نصب داربست، اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چرا که مستقیماً با ایمنی افراد سروکار دارد. لوله‌ی داربستی‌، به وسیله‌ی بست‌های چهارپیچ، بست دو پیچ، آهنگیر، اتصال و غیره به هم متصل می‌شوند. داربست‌ها به طور کلی به دو دسته‌ی چوبی و فلزی تقسیم می‌شوند؛ اما چون در این مقاله می‌خواهیم با لوله‌ی داربستی فولادی بیشتر آشنا شویم، تنها نمونه‌هایی از داربست‌های فلزی را بررسی می‌کنیم.

این نوع داربست به طور کلی دارای مهارهای افقی به علاوه‌ی پایه‌های قائم است (طول پایه‌ها: 3، 2.5 ، 1.5 ، 1 و 0.5 متر) که مهارهای افقی در آن به راحتی و با استفاده از چکش، روی پایه‌های داربست، سوار می‌شود.

مزایای استفاده از داربست چکشی ستاره:

- عدم نیاز به آچار برای بستن اتصالات

- سبک‌بودن قطعات

- قابل استفاده در نمای ساختمان‌ها و یا تأسیسات پالایشگاهی

- عدم نیاز به مهاربندی در ارتفاعات

- قابل استفاده در کفراژ‌بندی سقف‌های قوسی

اجزای این نوع داربست، مثلث‌شکل است و اصطلاحاً به صورت نر و ماده به یکدیگر متصل می‌شوند. سه نوع فریم در تیپ‌های 0.5 ،0.75  و 1 متری با عرض 120 سانتی‌متری دارد و مقاطع آن معمولاً مثلثی و یا مربعی‌شکل است. این نوع داربست را بیشتر در پل‌ها و کفراژبندی دال و تیرها استفاده می‌کنند.

مزایای استفاده از  داربست مثلثی

- عدم نیاز به آچار برای بستن اتصالات

- قابلیت باربری بسیار بالا در کفراژ‌بندی دال‌های بتنی

- عدم نیاز به کارگر ماهر

داربست چکشی کاسه‌ای، مهارهای افقی و پایه‌های قائم دارد که طول استاندارد پایه‌های آن 3، 2.4 ، 1.8، 1.2 و 0.6 متر می‌باشد. مهارهای افقی به راحتی با ضربه‌ی چکش به پایه‌ها متصل می‌شوند.

همانند داربست چکشی ستاره، سر جک‌های قابل رگلاژ در قسمت بالایی و پایه‌ی جک‌های قابل رگلاژ در قسمت پایین داربست قرار دارد و همین امر سبب شده تا در ارتفاعات مختلف، نصب آسان و راحتی داشته باشد.

- سرعت بالای باز و بسته‌شدن داربست

- عدم نیاز به آچار برای بستن اتصالات

- عدم نیاز به کارگر ماهر

- قابل استفاده در نمای ساختمان‌ها

- قابل توسعه در پلان و ارتفاع، بدون داشتن محدودیت

- سهولت در جابه‌جایی و انتقال

- قابل استفاده در کفراژبندی سقف‌های غیر همسطح 

این داربست‌ها زمانی کاربرد دارند که امکان اتصال داربست به زمین وجود نداشته باشد و داربست را بالاجبار روی دیوار نما نصب می‌کنند. 

داربست پایه دار

سرعت نصب و آماده‌سازی در داربست پایه‌دار، فوق‌العاده بالاست و به همین دلیل، بیشتر برای پروژه‌هایی کاربرد دارد که نیاز به برپایی داربست فوری دارند.

عیب این نوع داربست داشتن محدودیت در ارتفاع بالاتر از 3 متر است؛ از طرف دیگر، فاصله‌ی سکو یا همان داربست معلق از زمین، نباید بالاتر از 4.5 متر باشد. چون این داربست‌ها فوراً نصب می‌شوند، پایه‌ها را در آن ثابت نگه‌می‌دارند و بالا و پایین‌آمدن از آن به وسیله‌ی نردبان صورت می‌گیرد.

نکاتی که در هنگام اجرای داربست باید به آن توجه کرد

چنانچه ارتفاع ساختمان مذکور کم باشد در قسمت های داخلی از داربست های کوتاه و با وزن کم استفاده می گردد. حداکثر ارتفاع مجاز این داربست ها حدود 3 متر می باشد. در ساختمان های بلند از داربست هایی با ارتفاع زیاد استفاده می شود. در این سازه ها از لوله هایی فولادی با قطر 5 سانتی متر و ضخامت حدود 4 میلی متر استفاده می گردد. برای وصل کردن لوله داربست در این سازه ها از بست داربست استفاده می گردد.

یکی از نکات ایمنی که در هنگام کار با داربست لازم است رعایت شود استفاده از کفش های غیر لغزنده می باشد. همچنین در هنگام کار بایستی از کمربند ایمنی استفاده گردد. ورود و خروج به سکوی کار نیز بایستی از طریق راه های ایمن صورت گیرد. نردبان ورودی به سکوی کار نیز بایستی به طور مطمئن به سکوی کار متصل گردد.

لازم به ذکر است که حدود 20 درصد خسارات ناشی از این سازه در هنگام نصب و برداشت آن می باشد. بنایراین فراهم کردن سکوی کار مناسب برای کارگر از الزامات مهم نصب داربست می باشد.

همچنین اگر تخته های داربست به خوبی با طناب یا تسمه متصل نشوند به آسانی لیز خورده و موجب خسارات جدی در حین ساخت و ساز می گردد. بنابراین بازرسی تخته ها پیش از نصب از الزامات ایمنی این سازه ها است. بارگذاری بیش از حد بر روی داربست ها نیز موجب خمش زیاد تخته ها می گردد. بارگذاری بار زیاد بر روی این سازه در نهایت منجر به واژگونی داربست ها می گردد. عدم تنظیم سکوها و سکوهایی بدون میله های محافظ نیز از عواملی است که منجر به آسیب های جبران ناپذیر در هنگام نصب این سازه ها می گردد. همچنین باید توجه داشته باشید که در هنگام نصب داربست ها با خطوط الکتریکی بالای آن ها تماس پیدا کرده و ممکن است سبب خسارت گردند. بنابراین این مساله پیش از نصب داربست باید به خوبی بررسی گردد.

شرکت همیار فلز از تولیدکنندگان لوله آلمینیومی است که بیش از نیم قرن سابقه فعالیت در این زمینه را دارد و به علت توانای بالا در تولیدات آهن آلات توانسته جایگاه خود را به عنوان یک مجموعه قدرتمند در این حوزه تثبیت نماید. شرکت همیار فلز در سال ۱۴۰۰ بیش از  ۹۶ میلیون و ۲۶۸ هزار کیلوگرم فولاد را که معادل با ۱۳ برابر فولاد استفاده شده در برج ایفل است به فروش رسانده است.