اهمیت استفاده از کلر برای ضدعفونی آب استخر

کلر (Chlorine) عنصر شیمی با عدد اتمی ۱۷ و نماد Cl است. کلر بسیار واکنش پذیر است و اغلب با عناصر دیگر ترکیب شده و ترکیباتی را تشکیل می دهد. یکی از شناخته شده ترین ترکیبات حاوی کلر، نمک معمولی یا کلرید سدیم است. دانشمندان بیش از 2000 ترکیب طبیعی حاوی کلر را کشف کرده اند. کلر به دلیل فراوانی  برای مصارف متعددی از جمله ضد عفونی آب استخرها و اسپاها مورد استفاده قرار می گیرد.

کلر به طور موثر طیف وسیعی از پاتوژن های میکروبی را که می توانند باعث تب حصبه، اسهال خونی، وبا و بیماری لژیونر شوند، از بین می برد.

راه های مختلفی وجود دارد که آب استخر می تواند آلوده شود. بیشتر آلاینده ها محیطی هستند یا توسط انسان ایجاد می شوند. آلاینده های محیطی شامل گرد و غبار و زباله ها، باران حاوی هاگ های میکروسکوپی جلبک و آب ورودی از منابع غیربهداشتی هستند. البته بدیهی است که احتمال این آلودگی های محیطی در استخرهای سرپوشیده کمتر است. آب همچنین می تواند توسط انسان از طریق تعریق، مواد آرایشی، بزاق، ادرار و ... آلوده شود.

ضدعفونی آب استخر با کلر

بسیار مهم است که آب استخر به طور منظم تصفیه شده و سطح بالایی از بهداشت در مورد آن رعایت شود. برای انجام این کار، فرآیندی به نام «کلرزنی آب» انجام می شود. در این فرآیند کلر استخر به آب اضافه می شود و سپس به ترکیبات شیمیایی شامل اسید هیپوکلروس (HOCl) و یون های هیپوکلریت تجزیه می شود. برای به حداکثر رساندن پتانسیل پاکسازی کلر، مهم است که PH آب استخر نه خیلی زیاد و نه خیلی کم باشد.

اهمیت کلر استخر در مورد برخی واکنش های شیمیایی بسیار اساسی است. کلر به شکل هیپوکلرو اسید یا یون های هیپوکلریت با حمله به لیپیدهای دیواره سلولی باکتری ها و سایر میکروارگانیسم ها آب را تمیز می کند. علاوه بر این، کلر به و آنزیم‌های داخل سلول‌های باکتریایی حمله می‌کند و در نتیجه آنها را بی ‌ضرر می‌ کند. از آنجایی که میکروارگانیسم‌ها و میکروب‌ها تهدید قابل توجهی در آب استخرها محسوب می‌ شوند، نقش کلر در پاک کردن آن‌ها و قابل قبول کردن آب برای استفاده انسان‌ ها بسیار مهم و قابل توجه است.

انواع کلر

قرص کلر یک انتخاب مناسب در مقایسه با محلول های گاز کلر یا هیپوکلریت کلسیم است زیرا شکل خشکی از کلر است که مزایای متعددی را ارایه می دهد. قرص کلر معمولا حاوی تقریبا 90٪ کلر در مقایسه با 70٪ موجود در هیپوکلریت کلسیم است. انواع قرص کلر به دو صورت قرص کلر آنزیم دار و قرص کلر ساده با خلوص ۹۰ درصد، در وزن های ۲۰ و ۲۰۰ گرمی با حلالیت ۱۰۰ % در آب و بدون ته نشینی در بازار خرید مواد شیمیایی قابل تهیه است. از هر یک عدد قرص کلر، می توان برای تصفیه ۱۰ هزار لیتر آب در یک هفته استفاده نمود. برای استفاده از قرص کلر در آب استخرها از کلرزن شناور، سبد اسکیمر و یا کلرزن های خطی استفاده می شود.

هیپوکلریت کلسیم یا پودر کلر (Calcium hypochlorite) یک ترکیب معدنی است که در مقیاس تجاری از طریق واکنش گاز کلر با هیدروکسید کلسیم تولید می شود. حل شدن قرص های کلر در آب استخر به دلیل ساختار فشرده ای که دارند، در مدت زمان بیشتری انجام می شود. کاربرد پودر کلر در ضدعفونی آب استخرها به شکل غیر مستقیم است.

تفاوت هیپوکلریت کلسیم و سدیم

هیپوکلریت کلسیم یا پودر کلر و هیپو کلریت سدیم هر دو ترکیباتی هستند که حلالیت بالایی در آب دارند و از آن ها برای ضد عفونی کردن و تصفیه آب استفاده می شود. مهم ترین تفاوت این دو ترکیب در این است که به طور معمول از خواص هیپوکلریت سدیم برای کلرزنی استخرهای بزرگ استفاده می شود. اما از هیپوکلریت کلسیم یا پودر کلر برای ضد عفونی استخرهای کوچک استفاده می شود. هیپوکلریت سدیم کلر کمتری نسبت به هیپوکلریت کلسیم داراست.

یکی دیگر از انواع کلر موجود دربازار مواد شیمیایی، کلر مایع است. اما باید توجه نمود که استفاده از این ماده می تواند خطراتی را به همراه داشته باشد. به عنوان مثال در هنگام حمل کلر مایع باید حتما نکات ایمنی زیادی رعایت شوند. از تماس کلر مایع با پوست اجتناب شود. علاوه بر این، نگهداری کلر مایع بسیار سخت بوده و با قرار دادن آن در محیطی با دما و شرایط نامناسب قدرت آن کمتر می شود.

قیمت کلر

کلر گزینه گزینه ای با قیمت مناسب است که به راحتی در دسترس بوده و می تواند برای ضد عفونی آب استخر استفاده شود. انواع مختلفی از پودر کلر ساخت شرکت های مختلف در بازار ایران موجود است. این ترکیبات در خلوص های مختلفی در بازار عرضه می شوند. قیمت فروش کلر با خلوص های بیشتر از انواع با خلوص کمتر گران تر خواهد بود. همچنین انواع خارجی کلر اغلب قیمت بیشتری نسبت به نوع ایرانی دارند.

خرید کلر

در خرید کلر باید به درجه خلوص دقت شود. این میزان باید متناسب با شرایط محیط و پساب یا آب مورد تصفیه انتخاب شود. اما پودر کلر از کجا بخریم، برای تهیه انواع کلر پودری، مایع و قرص و به طور کلی مشاهده و آگاهی از لیست قیمت کلر استخر می توانید به مراکز فروش مواد شیمیایی و نگهداری استخر و تصفیه آب و همچنین وب سایت معتبر فعال در زمینه مراجعه نمایید.

نکات ایمنی استفاده از کلر

به دلیل سمی بودن کلر، هنگام استفاده از این ماده باید نکات ایمنی زیر را باید حتما رعایت نمود.

• پوشیدن لباس مخصوص
• استفاده از دستکش و ماسک
• مکانی که از کلر استفاده می شود، باید تهویه مناسب داشته باشد
• در صورت تماس این ماده با پوست، برای جلوگیری از سوختن، باید با آب فراوان به سرعت شست و شو داده شود.
• تماس کلر با چشم، پوست و ریه می تواند باعث تحریک آن ها شده و ممکن است خطرات جدی را سبب شود
• اگر فرد با استنشاق این ماده دچار مشکل شد، سریع او را به فضای آزاد و سپس به بیمارستان منتقل کنید.

سخن آخر

در این مطلب به بررسی کاربرد و خواص و نحوه مصرف کلر برای ضدعفونی آب استخر پرداختیم. استفاده آسان این ترکیبات موجب محبوبیت مصرف آن ها شده است. انواع پودر کلر و قرص کلر در بازار خرید و فروش مواد شیمیایی عرضه می شوند که محصولات با خلوص بالاتر و آنزیم دار اغلب قیمت های بیشتری دارند.