هویت ما در متاورس چگونه خواهد بود؟

اقتصاد آنلاین – حسین قطبی ؛ دو کلمه «متاورس» و «وب 3» واژه‌های رایج در حال حاضر هستند، مفاهیمی که در سراسر دنیای فین‌تک، بلاکچین و حتی رسانه‌های اصلی نفوذ کرده‌اند. با توجه به اینکه تمرکز زدایی در هسته وب 3 و متاورس قرار دارد، وعده تجربه کاربری بهتر، امنیت و کنترل برای مصرف کنندگان عامل رشد آن است. اما با توجه به هویت کاربران در قلب دنیای متاورس، همراه با مقادیر بی‌سابقه داده‌های آنلاین، نگرانی‌هایی در مورد امنیت داده‌ها، حریم خصوصی و قابلیت همکاری وجود دارد. همین امر پتانسیل مانع از توسعه متاورس را دارد، اما هویت‌های تنظیم‌شده و مستقل می‌توانند نقش مهمی در حصول اطمینان از مالکیت واقعی هویت و داده‌های خود در این فضای جدید داشته باشند. برای بیشتر روشن شدن این مسیر، در ادامه به تعریف کلی از متاورس می‌پردازیم.

متاورس چیست؟

اگرچه مفهوم متاورس مدتی است که مطرح شده و می‌توان گفت تقریباً امروزه بر کسی که کاربر اینترنت باشد، پوشیده نیست. به ویژه از زمانی که مارک زاکربرگ تصمیم گرفت نام شرکت خود را به "متا" تغییر دهد، مورد توجه عمومی قرار گرفت. اما به طور کلی این نوآوری، با دیجیتالی شدن بسیاری از جنبه‌های زندگی ما در حال حاضر، رو نمایی می‌شود و بسیاری استدلال می‌کنند که متاورس آینده همه را تحت تاثیر قرار خواهد داد و قرار است به طور قابل توجهی نحوه تعامل ما با فناوری را تغییر دهد.

در مورد اینکه متاورس به چه شکل خواهد بود و از چه چیزی تشکیل می‌شود، بحث گسترده‌ای وجود دارد، اما تصور می‌شود که برای بسیاری از تفاسیر که در آن متاورس جهان فیزیکی را در یک زمینه دیجیتالی تکرار می‌کند و تعاملات مشابهی را با آنچه ما در زندگی خود تجربه می‌کنیم، امکان پذیر می‌کند، با اهمیت باشد. زندگی روزمره در تئوری، واقعیت افزوده، اقتصاد دیجیتال و وب 3 را در بر می‌گیرد.

شمول و هویت

متاورس تعداد بی‌نهایت فرصت را برای افراد و مشاغل از بخش‌های مختلف و نیازهای متفاوت ارائه می‌دهد. اخیراً اعلام شد که یکی از بزرگترین تغییرات در متاورس، گنجاندن است، به این معنی که هر کسی که به اینترنت دسترسی داشته باشد، می‌تواند از مزایای آن استفاده کند. این شامل 1 میلیارد نفر در سراسر جهان می‌شود که در حال حاضر بدون بانک هستند و در نهایت می‌توانند از طریق متاورس به اقتصاد جهانی دسترسی داشته باشند. در نمودار زیر گزارشی از پیش بینی حجم بازار متاورس تا سال 2025 و 2030 آورده شده است. برآورد می‌شود که ارزش بازار فناوری متاورس که در سال 2021 تقریباً 150 میلیارد دلار بود، به تقریباً 1 تریلیون و 543 میلیارد دلار در سال 2030 رشد کند.

لازم به ذکر است که هویت‌های دیجیتال از جمله یک آواتار دیجیتال، سفارشی‌سازی با استفاده از واقعیت افزوده و امکان رزرو خودکار رستوران به صورت آنلاین، در هسته متاورس قرار دارند. این فضا به افراد با هر جنسیت، سن و پیشینه این فرصت را می‌دهد تا خود را به روش‌های جدید بیان کنند و به انواع جدیدی از تعاملات و جوامع اجازه می‌دهد تا به صورت آنلاین شکل بگیرند. در این رابطه، برخی استدلال می‌کنند که تصور می‌شود، فضای امن‌تری برای هر شخصی در مقایسه با دنیای واقعی است. با این حال، با ذخیره داده‌های بیشتر از همیشه و به صورت آنلاین، نگرانی‌هایی در مورد اعتماد و حفظ حریم خصوصی آن ایجاد می‎شود.

عدم تمرکز قدرت و کنترل

فناوری بلاکچین با استفاده از یک مدل غیر متمرکز، زیربنای وب 3 و متاورس خواهد بود، پیش‌بینی می‌شود سطوح جدیدی از باز بودن را ارائه دهد. وب 2 معمولاً به عنوان چند شرکت فناوری متمرکز در نظر گرفته می‌شود که داده‌های کاربران را جمع‌آوری می‌کنند و این عمل به دلیل نظارت و تبلیغات استثمارگرانه مورد انتقاد قرار گرفته است. در مقابل، وب 3 برعکس خواهد بود، به طوری که به همه افراد درگیر، قدرت می‌دهد و کاربران دارایی‌های دیجیتال، داده‌های شخصی و هویت خود را در اختیار دارند.

با این حال با وجود این تعداد زیاد بازیگر درگیر در متاورس، در ایجاد و نگهداری این فضا از افرادی که فناوری‌های زیربنایی آن را ایجاد می‌کنند تا سازندگان NFT و تولیدکنندگان واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، همچنین حجم عظیم اطلاعات حساس آنلاین نگرانی‌هایی وجود دارد. نگرانی‌هایی به اینکه آیا کاربران واقعاً کنترل کاملی بر اعتبار خود خواهند داشت یا خیر؟ چند سال پیش احتمال آسیب و سواستفاده از اطلاعات کاربران را از طریق فیس بوک دیده بودیم، از این رو کوین تلگراف اخیراً این افشاگری فیس بوک را برجسته کرده و مطرح کرده است که قبلاً نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی اطلاعات کاربران به اشتراک گذاشته شده با متا در متاورس وجود داشته است.

اهمیت هویت‌های خودمختار

با این حال، شرکت‌های فناوری آینده ‌نگر یک گام جلوتر از این بازی هستند. تعداد کمی از آنها مشکل بالقوه کنترل و حریم خصوصی را تشخیص داده‌اند و شروع به توسعه راه حل‌های تغییر بازی برای اطمینان از کنترل غیر متمرکز و حفاظت از اطلاعات کاربران کرده‌اند. آنها بر این باورند که متاورس باید بر اساس استانداردهای باز طراحی شود و هویت‌های خودمختار (SSI) گلوله نقره‌ای در پرداختن به اعتماد درون متاورس باشد.

SSIها هویت‌های دیجیتالی هستند که بر اعتبارنامه‌های تایید شده و معتبر، مرتبط با داده‌های راستی‌آزمایی دنیای واقعی مانند بیومتریک، متمرکز شده‌اند و به روشی غیرمتمرکز مدیریت می‌شوند. با استفاده از فناوری بلاکچین و شواهد دانش صفر (zero-knowledge proofs)، کاربران می‌توانند هویت دیجیتالی خود را بدون وابستگی به اشخاص ثالث برای ذخیره و مدیریت متمرکز داده‌های خود مدیریت کنند. مهمتر از همه، این اطلاعات به طور دائم در یک کیف پول غیرقانونی ذخیره می‌شود که توسط کاربر کنترل می‌شود و زمانی که مالک تصمیم می‌گیرد، به طور موقت در متاورس به آن دسترسی پیدا می‌کند. این داده‌های تأیید شده، به کاربران امکان دسترسی و مالکیت بر دارایی‌هایشان را به سادگی با خودشان می‌دهد و تصور می‌شود که این امر اساساً نحوه مالکیت و کنترل داده‌ها توسط آن کاربر را تغییر می‌دهد.

مقررات چه نقشی در این امر ایفا خواهد کرد؟

بسیاری استدلال می‌کنند که مقررات نیز باید نقش مهمی را در متاورس ایفا کند تا به مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها اطمینان داده شود که در آن کار کنند و اطمینان حاصل شود که داده‌ها و هویت آنها محافظت می‌شود.

جک دورسی، یکی از بنیانگذاران توییتر، اخیراً در توییتی نوشت که چگونه معتقد است که وب 3  لزوماً قدرت کاربران را آنطور که بسیاری پیش‌بینی می‌کنند، افزایش نمی‌دهد. زیرا به سادگی قدرت را از دولت‌ها سلب می‌کند و آن را در دست سرمایه‌گذاران خطرپذیر و شرکت‌های بزرگی فناوری مانند متا قرار می‌دهد که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. بنابراین به همین دلیل، این فضا نیاز به نظارت دارد.

بسیاری دیگر نیز بر این باورند که کشورها برای رقابت در حوزه‌های دیجیتال و اقتصادی جهانی باید از اقتصاد دیجیتال و متاورس استقبال کنند، اما بسیاری از مقررات موجود برای پوشش متاورس نیاز به گسترش قابل توجهی دارند. قبلاً شاهد افزایش مقررات دولتی فضای رمزنگاری شده در چند سال اخیر بوده‌ایم، از ممنوعیت کامل تراکنش‌های رمزنگاری در چین گرفته تا پذیرش بیت‌کوین در السالوادور به عنوان ارز قانونی. اما از نظر هویت و کنترل داده‌ها در متاورس، راه طولانی در پیش است. در این مسیر مقررات عمومی حفاظت از داده‌های اتحادیه اروپا (GDPR) و قانون حفاظت از داده‌های بریتانیا مطمئناً می‌توانند نقش اساسی داشته باشند. اما اگر بخواهیم به طور مؤثر از مصرف کنندگان و داده‌هایی که آنها ارائه می‌دهند محافظت کنیم، به بهبودهایی نیاز است.

کلام آخر

واضح است که متاورس منجر به تغییرات لرزه‌ای خواهد شد. با این معماری، سیستم جدید احتمالاً مردم، مکان‌ها و اقتصادها را مختل می‌کند. با امید به تجربه‌ای جدید و بهتر برای کاربران که به مسائل امروزی می‌پردازد، سطوح زیادی از عدم اطمینان در مورد استفاده از داده‌های فردی وجود دارد. با ظهور فناوری‌های جدید، آماده ‌سازی و بررسی قابل‌ توجهی مورد نیاز است تا اطمینان حاصل شود که متاورس به‌گونه‌ای توسعه می‌یابد که به نفع همه باشد و با داشتن هویت در قلب آن، این عوامل مهم‌تر از همیشه هستند.