آیا خاورمیانه برای کاخ سفید بی اهمیت شده است؟
جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا در نخستین سفر آسیایی خود به کره جنوبی و ژاپن رفت. با اینکه انتظار میرفت بعد از سفر به آسیا، رییس جمهوری ایالات متحده دیداری هم از خاورمیانه داشته، اما عملا این اتفاق رخ نداد. همین موضوع تحلیلها را به این سمت برد که اهمیت خاورمیانه برای کاخ سفید کاهش پیدا کرده است.
اقتصادآنلاین – پرستو بهرامی راد؛ رییس جمهوری آمریکا بدون اینکه به خاورمیانه بیاید از آسیا به واشنگتن بازگشت. این در حالی است که خبر احتمال سفر بایدن به اسرائیل هفتهها مورد توجه رسانهها بود. از سوی دیگر بن سلمان نیز انتظار داشت با سفر جو بایدن به عربستان تا حدودی روابط تیره واشنگتن و ریاض را سامان بخشد.
در حالی که جهان با جنگ اوکراین درگیر است و شرایط تا حدودی دستخوش تغییرات عمیقی شده و عدهای از دو قطبی شدن جهان صحبت میکنند؛ سفر بایدن به آسیا اهداف جدی را دنبال میکرد. این سفر پیامدهایی به همراه دارد که مهمترین آن مشخص شدن اولویتهای امروز سیاست خارجی کاخ سفید است.
از زمانی که بایدن وارد کاخ سفید شده، به سرعت شاهد تغییراتی در حیطه سیاست خارجی ایالات متحده هستیم. با خروج آمریکاییها از افغانستان و عراق و همچنین به سرانجام نرسیدن پرونده احیای برجام تا امروز به خوبی میتوان درک کرد که دیگر خاورمیانه اولویت کاخ سفید محسوب نمیشود.
حتی در ماههای اخیر شاهد این بودهایم که رویه بایدن با عربستان سعودی کاملاً برخلاف سلف وی دونالد ترامپ، رییسجمهوری سابق آمریکا است. در حضور اخیر بایدن به آسیا و دیدار نکردن با اصلیترین متحد این کشور یعنی اسرائیل به خوبی میتوان تغییراتی را در روند سیاست خارجی کاخ سفید دنبال کرد. در واقع به دلیل ثبات سیاسی در اسرائیل عدم سفر او به تلآویو وجهه خوبی برای اسرائیل نداشته است. از این رویداد فقط میتوان بیتوجهی کم سابقه کاخ سفید به خاورمیانه را برداشت کرد.
اما جو بایدن از سفر به آسیا به دنبال چه بود؟ این سوالی که شاید پاسخ به آن، نقشه راه سیاست خارجی آمریکا را روشنتر کند.
اهداف سفر بایدن به آسیا
جو بایدن در سفر خود به آسیا با یون سوک یول، همتای خود در کره جنوبی و فومیو کیشیدا، نخستوزیر ژاپن دیدار کرده است. در واقع به نظر میرسد جو بایدن به دنبال تقویت هر چه بیشتر روابط خود با قدرتهای متوسطه همسایه چین است تا بتواند در مقابل سیاستهای پکن ایستادگی کند.
کاخ سفید از قدرت چین واهمه دارد. از سوی دیگر نگران حرکت مشابه روسیه در اوکراین از سوی چین در تایوان است. بایدن تاکنون سیاست تعرفهای ترامپ بر کالاهای چینی را حفظ کرده زیرا او نیز این ابرقدرت آسیایی را بزرگترین تهدید برای ایالات متحده میداند. برهمین اساس برآورد کاخ سفید این است که بدون متحدانش قادر به مهار چین نیست.
با این حال کاخ سفید از این سفر اهداف مختلفی را دنبال میکند. همچنین مهار کردن کره شمالی از اولویتهای دیگر سفر رییس جمهوری آمریکا بوده است.
با دنبال کردن همه این نشانهها که سفر اخیر بایدن بیانگر آن بوده است، به خوبی میتوان راه جدید سیاست خارجی پیش روی کاخ سفید را دید. بدون شک آسیا اولویت بایدن و دولت او است و اهمیت خاورمیانه نیز برای ساکنان فعلی کاخ سفید کاهش پیدا کرده است روندی که شاید خبر چندان مثبتی برای پرونده احیای برجام هم تلقی نشود.