چرا انسان ها تا این اندازه گوشت می خورند؟

دانشمندان مدت هاست که نگرانی‌های خود را در مورد تاثیرات زیست محیطی علاقه انسان به گوشت به ویژه در مورد حیوانات پرورش داده شده به شیوه صنعتی مطرح کرده اند و آن را یک منبع غذایی "ناکارآمد" می‌دانند بر اساس این استدلال که برای تولید آن به انرژی، آب و زمین بیش تری نسبت به سایر چیز‌هایی که می‌خوریم نیاز داریم.

به عنوان مثال، پژوهشی صورت گرفته بر روی تاثیر کشاورزی نشان داد که تولید گوشت گاو مسئول انتشار گاز‌های گلخانه‌ای شش برابر بیش‌تر است و در مقایسه با تولید پروتئین گیاهی مانند نخود به ۳۶ برابر زمین بیش‌تر نیاز دارد.

این پژوهش نتیجه می‌گیرد که اجتناب از گوشت و محصولات لبنی بزرگترین راه برای کاهش اثرات زیست محیطی ما بر روی کره زمین است. بدون مصرف گوشت و لبنیات استفاده از زمین‌های کشاورزی جهانی می‌تواند بیش از ۷۵ درصد کاهش یابد. علاوه بر این، طبق منابع صندوق جهانی حیات وحش (WWF) ۶۰ درصد از دست رفتن تنوع زیستی جهانی به دلیل رژیم‌های غذایی مبتنی بر گوشت است.

روانشناسی پس پرده خوردن گوشت

با این وجود، بسیاری از ما بدون توجه به این مضرات به خوردن گوشت ادامه می‌دهیم. "بنجامین باتلار" روانشناس اجتماعی از دانشگاه تریر آلمان این موضوع را به عادت، فرهنگ و نیاز‌های درک شده نسبت می‌دهد. او می‌گوید:"فکر می‌کنم بسیاری از مردم تنها از طعم گوشت لذت می‌برند و نکته دیگر هویت بخشی غذا خوردن است. بسیاری از غذا‌های سنتی حول محور غذا‌های گوشتی خاصی می‌چرخند و اغلب اوقات این عادت‌ها مانع از آن می‌شوند که فکر کنیم مصرف گوشت واقعا بد است، زیرا این کاری است که ما همیشه به صورت متداول و منظم انجام داده ایم".

ما معمولا چگونگی ذبح حیوانات را نمی‌بینیم

سپس این واقعیت وجود دارد که، چون چیزی که می‌خوریم ما را به یاد یک حیوان یا رنجی که در راه رسیدن آن به بشقاب کشیده شده نمی‌اندازد می‌توانیم راحت‌تر از مضرات آن غافل شویم. باتلار می‌گوید با این وجود، زمانی که با دیدگاه متفاوتی مواجه می‌شویم خواه در صحبت با یک فرد گیاهخوار یا تماشای یک مستند در مورد وضعیت حیوانات ممکن است احساس کنیم نیاز داریم که خود را توجیه کنیم مثلا با گفتن این که انسان‌ها همیشه گوشت خورده اند.

باتلار توضیح می‌دهد:"شما این موضوع را در عادات غذایی می‌بینید. زنان جوان و مردان کمتری هستند که گیاهخوار می‌شوند، زیرا هنوز یک تصور کلیشه‌ای مردانه وجود دارد مبنی بر آن که مردان گوشت می‌خورند و این به ایده شکارچی بودن مردان قوی و باور‌های غلط تکاملی در مورد مصرف گوشت باز می‌گردد".

فرضیه "گوشت ما را انسان ساخت"

دانشمندان مدت‌ها بر این باور بودند که خوردن گوشت به اجداد ما کمک می‌کند تا اشکال بدن انسان مانند تری پیدا کنند و خوردن گوشت و مغز استخوان به انسان راست قامت (هوموارکتوس) انرژی لازم برای تشکیل و تغذیه مغز بزرگ‌تر را در حدود دو میلیون سال پیش بخشیده است. با این وجود، نتیجه پژوهشی تازه اهمیت مصرف گوشت را در تکامل ما زیر سوال برد.

نویسندگان مطالعه استدلال کردند در حالی که شواهد باستان شناسی برای مصرف گوشت همگام با ظهور انسان راست قامت افزایش می‌یابد این موضوع را می‌توان با توجه بیش‌تر به دوره زمانی توضیح داد. هر چه دیرینه شناسان بیش‌تر به دنبال یافتن شواهد باستان شناسی از استخوان‌های قصابی شده بودند بیش‌تر آن را پیدا می‌کردند.

نویسندگان مقاله پژوهش صورت گرفته نوشتند در نتیجه افزایش استخوان‌هایی که در این مدت مشاهده شده لزوما شاهدی بر رشد انفجار در خوردن گوشت نیست.

"برایانا پوبینر" دیرینه انسان شناس در موزه تاریخ طبیعی اسمیتسونین در ایالات متحده و یکی از نویسندگان مقاله حاصل از نتایج آن پژوهش می‌گوید:"من قطعا از این یافته بسیار شگفت زده شدم. من یکی از افرادی بودم که برای مدت طولانی این روایت را مطرح می‌کردم که انسان راست قامت تکامل یافته، زیرا خوردن گوشت افزایش یافته است. بنابراین، این یافته‌ها چیزی است که من را وادار ساخت تا برداشت خود را از تاریخ تکامل مورد بازنگری قرار دهم".

غذای گیاهی چه نقشی در تکامل ما داشت؟

به گفته پوبینر که در مورد تکامل رژیم غذایی انسان پژوهش می‌کند خوردن گوشت ممکن است مسئول بزرگ شدن مغز ما نبوده باشد.

او می‌گوید:"ما در زمان آغاز گوشتخواری شاهد افزایش بزرگی در اندازه مغز نیستیم. اندازه مغز در عصر انسان راست قامت کاملا بزرگتر شد".

شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند انسان‌های اولیه زمانی که مغزشان بزرگ‌تر می‌شد شروع به پختن غذای خود کردند. گرم کردن غذا مواد مغذی اضافی را آزاد می‌کند و روند هضم را سرعت می‌بخشد، زیرا غذا نرم‌تر شده و جویدن آن آسان‌تر است. پوبینر هم چنین معتقد است که تکامل انسان به یک ترکیب غذایی سالم نسبت داده می‌شود.

پوبینر می‌گوید:"جالب این است که ایده‌هایی وجود دارند که نشان می‌دهند این یک نوع غذای خاص نیست که تاریخ تکامل ما را هدایت کرده بلکه نکته کلیدی این است که بتوانیم غذا‌های متنوعی بخوریم که ما را بسیار موفق کرده و راهی برای انسان سازی است".

در حال حاضر ۷۵ درصد غذای جهان تنها از ۱۲ گیاه و پنج گونه جانوری تهیه می‌شود. با این وجود، زمانی که انسان بیش از حد از یک منبع غذایی استفاده می‌کند این موضوع می‌تواند باعث مشکلات برای سلامتی اش شود.

دکتر "میلتون میلز" پزشک داخلی و مراقبت‌های ویژه در ایالات متحده به "دویچه وله" می‌گوید:"پژوهش‌های بی شماری نشان می‌دهند زمانی که انسان پروتئین حیوانی مصرف می‌کند این موضوع با ایجاد انواع سرطان‌ها مرتبط است". برخی افراد استدلال می‌کنند که گیاهخواران یا وگان‌ها معمولا پروتئین و مواد مغذی کافی را از رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کنند میلز که طرفدار رژیم‌های غذایی مبتنی بر گیاه است و وب سایت خود را برای افزایش آگاهی در مورد این موضوع راه اندازی کرده مخالف این استدلال است.

او می‌گوید:"این درست نیست. نظریه‌های دفاع از خوردن گوشت ۵۰ تا ۶۰ سال پیش مطرح شدند زمانی که مردم تصور اشتباهی داشتند مبنی بر آن که گوشت به نوعی مغذی‌تر از غذا‌های گیاهی است".

پس از این چه رخ خواهد داد؟

اگر اشتها و اشتیاق فعلی مردم جهان به گوشت تغییر نکند جمعیت جهان ممکن است تا سال ۲۰۵۰ میلادی به قدری زیاد باشد که بتواند خود را تغذیه کند زمانی که به جمعیت جهانی تقریبا ۱۰ میلیارد نفری خواهیم رسید.

با این وجود، چگونه می‌توان سطح مصرف جهانی گوشت را کاهش داد؟ باتلار روانشناس معتقد است که تغییر تدریجی با "مداخله از بالا به پایین" امکان پذیر است و راهی رو به جلو خواهد بود.

او می‌گوید:"به عنوان مثال، با گران کردن فرآورده‌های گوشتی به نفع زندگی حیوانات و هم چنین کاستن از هزینه‌های صرف شده برای پاکسازی آب و هوا عمل می‌کنیم. ارزان‌تر کردن محصولات جایگزین تولیدات گوشتی نیز راهکار مناسب دیگری خواهد بود".

به گفته باتلار آن چه اهمیت دارد این است که شرایطی ایجاد شود که مردم را قادر سازد تا ارتباط مثبتی با جایگزین‌های گیاهی برقرار کنند.

او می‌گوید:"به جای این که آنان را با گفتن "نباید گوشت بخورید" از مصرف محصولات گیاهی زده و دور کنیم احتمالا باید بگوییم "آیا این را امتحان کردید؟ این واقعا خوب است" و به محض اینکه متوجه شوند طعم غذای گیاهی یکسان یا حتی بهتر است و برای سلامتی مان و هم چنین بهبود وضعیت آب و هوا و رفاه حیوانات بهتر است تغییر به صورت خود به خود رخ خواهد داد".

تغییر نگرش در حال حاضر حتی در آلمان دوستدار گوشت آشکار شده است. طبق آمار سال ۲۰۲۱ میلادی در آلمان بازار جایگزین‌های گوشت در آن کشور با افزایش ۱۷ درصدی تولید غذا‌های گیاهی در مقایسه با سال ۲۰۲۰ میلادی با رونق همراه بوده است.