بیش از ۱۴ هزار کودک بر اثر کرونا بی سرپرست شدند

به گزارش اقتصاد آنلاین، روزنامه همشهری نوشت: بررسی‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نشان می‌دهد در دوران کرونا، ۱۴هزار و۶۱۳کودک زیر ۱۸سال، به‌دلیل ابتلا به کرونا، سرپرست خود را از دست داده‌اند که نیمی از آنها دختر و نیم دیگر، پسر هستند. در این میان، ۶۸هزار و۳۶۰زن هم با فوت سرپرست خانواده به‌دلیل ابتلا به کرونا، سرپرست خانواده شده‌اند. همچنین از اسفند۹۸ تا شهریور۱۴۰۰، ۴۳هزار و۶۲۱خانواده‌ زن سرپرست، حداقل یکی از اعضای خود را به‌دلیل کرونا از دست داده و آسیب‌دیده شده‌اند که از میان آنها، یک هزار و ۳۷۰خانواده دارای عضو معلول هستند. آمار بی‌سرپرست شدن این تعداد کودک در حالی اعلام می‌شود که پیش از این در شهریور امسال، حبیب‌الله فرید، معاون وقت سازمان بهزیستی اعلام کرده بود براساس برآوردهای انجام شده، ۵۱هزار کودک در کشور به‌دلیل ابتلا به کرونا پدر یا مادر خود را از دست داده‌اند.

حالا در گزارشی که وزارت رفاه از وضعیت اقتصادی - اجتماعی خانواده‌هایی که از کرونا آسیب دیده‌اند، تهیه و منتشر کرده، به جزئیات دیگری هم اشاره شده است. به استناد اطلاعات این گزارش، نیمی از خانواده‌های دارای کودک با فوت سرپرست خانوار و نیمی از خانوارهای زن سرپرست آسیب‌دیده از کرونا، در ۳ دهک پایین اقتصادی قرار دارند و تنها یک‌سوم خانواده‌های ۳دهک پایین درآمدی دارای کودک یا دارای زن سرپرست خانوار جدید، تحت پوشش نهادهای حمایتی (کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی کشور) قرار دارند.

بررسی‌های این وزارتخانه همچنین نشان می‌دهد، بیشترین تعداد خانواده‌های آسیب‌دیده از کرونا (زن سرپرست و دارای کودک) در استان‌های تهران، آذربایجان شرقی، خوزستان، خراسان رضوی و اصفهان قرار دارند. همچنین، تنها ۴۳درصد از زنان سرپرست خانواده دارای کودک، بیمه ‌اجتماعی دارند و ۵۷درصد از کل خانواده‌های زن سرپرست جدید، تحت پوشش بیمه سلامت قرار دارند. همچنین ۳۲درصد زنان سرپرست جدید جزو ۳دهک پایین درآمدی‌اند و هیچ بیمه‌ای ندارند، نیمی از این زنان، بالای ۶۵سال دارند. دوسوم از این خانواده‌ها یارانه می‌گیرند، اما تنها یک سوم تحت پوشش بیمه اجتماعی‌اند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد، تنها ۲۷درصد خانوارهای ۳دهک پایین درآمدی، تحت پوشش نهادهای حمایتی کمیته امداد امام‌خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کشور قرار دارند. همچنین مشخص شده که از مجموع ۹۹۸۹خانوار آسیب‌دیده از کرونا با کودک زیر ۱۸سال، ۹۲۰۳مرد سرپرست و ۷۸۶زن سرپرست فوت ‌شده است.

در بخش دیگری از این گزارش به آمار جهانی از دست رفتن سرپرست خانواده به‌دلیل ابتلا به کرونا اشاره شده است؛ به‌طوری که براساس پژوهشی که در سال۲۰۲۱ در ۲۱کشور جهان انجام شده و سازمان بهداشت جهانی آن را منتشر کرده، تنها در یک سال کرونا، حدود یک‌‌میلیون ‌و۴۲هزار کودک، مرگ حداقل یکی از والدین خود را تجربه کرده‌اند؛ به‌طوری‌که در هر هزار کودک، ۱۰.۲کودک در پرو، ۵.۱کودک در آفریقای جنوبی، ۳.۵کودک در مکزیک، ۲.۴کودک در برزیل، ۲.۳کودک در کلمبیا، ۱.۵کودک در ایالات‌متحده آمریکا، ۱.۱کودک در آرژانتین و یک کودک در روسیه یکی از والدین خود را در بازه زمانی ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ از دست‌ داده‌اند. این نرخ برای ایران ۱.۷کودک به ازای هر هزار کودک است. بر این اساس، ایران در میان ۲۰کشور بررسی‌شده در قاره‌های مختلف، در جایگاه ششم قرار دارد؛ یعنی، تعداد کودکان یتیم شده در دوره اعلام شده از تعداد فوت‌شده‌ها پیشی گرفته است. گفته می‌شود تعداد کودکانی که پدر خود را از دست داده‌اند بین ۲ تا ۵برابر بیشتر از کودکانی است که مادر خود را از دست داده‌اند.

در ادامه این گزارش، به پیامدهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از بی‌سرپرست شدن این خانواده‌ها اشاره و تأکید شده که خانواده‌های دارای کودک و زن سرپرست ۳دهک پایین درآمدی، دارای سرپرست خانوار سالمند، دارای عضو خانوار معلول، غیرتحت پوشش نهادهای حمایتی، غیرتحت پوشش بیمه‌های اجتماعی و سلامت، در اولویت حمایت‌ها قرار دارند. همچنین اعلام شده، فقر، ترک تحصیل و اختلالات روان از آسیب‌های احتمالی این گروه است. حبیب‌اله مسعودی فرید، معاون سابق سازمان بهزیستی کشور، با اشاره به اهمیت حمایت‌ از این افراد توضیحاتی می‌دهد. او فوت والدین در نتیجه ابتلا به کرونا و بی‌سرپرست شدن ۱۴هزار و۶۱۳کودک را عدد بالایی می‌داند، با این حال می‌گوید: «این عدد را به نسبت یک میلیون نفر باید سنجید، به‌طور کلی، این عدد آنقدر زیاد نیست که بخواهد به سیستم‌های حمایتی کشور ضربه‌ای وارد کند؛ یعنی توانایی حمایت کردن از این افراد وجود دارد، هر چند که باید منابع مالی آن به‌ویژه از سوی کمیته‌های اجتماعی ستاد ملی مقابله با کرونا برای وزارت رفاه درنظر گرفته شود.» او ادامه می‌دهد: «سازمان بهزیستی و کمیته امداد، همواره کودکانی را که با مرگ پدر یا مادر یا هر دو والدین‌شان، مواجه می‌شوند، تحت حمایت قرار داده است، این کودکان بیش از همه به مراقبت‌های روانشناسی نیاز دارند، بنابراین تنها نمی‌توان بر بحث‌های معیشتی آنها تمرکز کرد. آنها باید تحت مشاوره و مراقبت‌های روان هم قرار گیرند.» به‌گفته فرید، وضعیت روان این کودکان جدای از سایر کودکانی نیست که والدینشان را در یک حادثه از دست می‌دهند؛ هرچند که شاید حادثه به‌دلیل ناگهانی بودن آن شوک شدیدتری به کودکان وارد کند. درحالی‌که بیمار مبتلا به کرونا، به‌تدریج جانش را از دست می‌دهد: «همیشه اینطور نیست که این کودکان از دهک‌های پایین باشند، ممکن است در دهک‌های بالا نیز باشند و نیاز به حمایت روانی داشته باشند. دراین میان وزارت آموزش و پرورش می‌تواند نقش زیادی داشته باشد، چرا که اغلب این افراد در گروه دانش‌آموزان قرار دارند و باید این وزارتخانه در شناسایی آنها به وزارت رفاه و سایر سازمان‌های حمایتی کمک کند.» او تأکید می‌کند که مداخلات روان، یکی از برنامه‌های وزارت بهداشت است و آنها باید در این زمینه ورود کنند، کمیته امداد امام خمینی(ره) و بهزیستی بیشتر افراد را از نظر معیشتی حمایت می‌کنند.