سایه جنگ اوکراین بر پرونده هسته ای ایران
روزنامه فرانسوی لوُ سوُلِی چهارشنبه در گزارشی به قلم « آن بوآد » و « کَریم اَبو مِرحی » با عنوان نوشت: مذاکره کنندگان هسته‌ای ایران، در حبابی منزوی از دنیا و به دور از جنجال جهانی در پی حمله روسیه به اوکراین، با آهنگی پیوسته به مذاکرات در وین ادامه می دهند.
اقتصاد آنلاین – پرستو بهرامی راد؛ به گزارش لو سولی به گفته کارشناسان، تاکنون مذاکرات هسته‌ای همچنان در برابر تنش‌های ژئوپلیتیک مختلف مقاومت کرده است و رسماً ارتباطی بین این دو پرونده (جنگ اوکراین و برنامه هسته ای ایران) وجود ندارد.
در سال 2014، پیوستن شبه جزیره کریمه به روسیه نیز مانع توافق برجام در سال پس از آن نشد. اما در آن زمان چنین فضای «جنگ سردی» حاکم نبود.
در گفتگوهایی که از چند ماه گذشته برای نجات این توافق در حال انجام است، روسیه در کنار چین، فرانسه، انگلیس و آلمان، یک چرخ دنده اساسی به شمار می‌آید. این پنج کشور به همراه ایران بر سر میز مذاکره نشسته‌اند و آمریکا نیز حضور غیرمستقیم دارد.
آیا جبهه نسبتاً متحدی که این کشورها در مرحله نهایی برای رسیدن به نتیجه در برابر تهران دارند، با تزلزل روبروست؟
فیاض زاهد کارشناس ایرانی در این باره معتقد است: «در این بحران (بحران اوکراین) جامعه بین المللی طبیعتا ایران را متحد روسیه می‌داند.»
این کارشناس ایرانی به خبرگزاری فرانسه گفت: «جنگ اوکراین بر توافق بین طرف‌ها تاثیر می‌گذارد و بنابراین اوضاع را بسیار شکننده می‌کند.»
خبرگزاری ایسنا به نقل از رضا نصری، تحلیلگر ایرانی دیگر، گزارش داد به ویژه با توجه به اینکه اوضاع هر روز پرتنش‌تر می‌شود « چنانچه این بحران به یک فاجعه انسانی و درگیری نظامی بین غرب و نیروهای روسیه تبدیل شود، همکاری در وین با تهدید روبروست.»
توقف موج افزایش بهای نفت
موضوع گیج کننده دیگر تاثیر افزایش بهای نفت بر این مذاکرات است.
جنگ اوکراین و تهدید تشدید تدابیر تلافی جویانه غرب در برابر مسکو، سبب شد تا روز گذشته (سه شنبه) بهای هر بشکه نفت از 100 دلار بالاتر برود.
آنری روُم، کارشناس گروه آمریکایی اوراسیا گفت: « افزایش بهای نفت، دولت‌های غربی و به ویژه آمریکا را تحت فشار قرار می‌دهد تا سریع‌تر به توافق برسند.» زیرا چنانچه واشنگتن به برجام بازگردد، تحریم‌های بین‌المللی اعمال شده علیه تهران حذف و صادرات نفت ایران آزاد می‌شود.
آمریکا سال 2018 و در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای ایران خارج شد.
با لغو تحریم‌ها و عرضه نفت ایران، معادلات بازار نفت به کلی سمت و سویی دیگر می‌گیرد و به شکل قابل توجهی جلوی افزایش بهای نفت گرفته می‌شود.
افزایش بهای نفت نگرانی شدید کاخ سفید را در پی داشت.
این کارشناس گفت: «برعکس ایران، که درآمدهای نفتی فزاینده‌ای از فروش به چین به دست آورده، ممکن است برای رسیدن به نتیجه عجله کمتری داشته باشد.»
به هر حال، جمهوری اسلامی تعجیل نمی‌کند و چندین روز است بر «خطوط قرمز خود»، از جمله وسعت تحریم‌هایی که قرار است لغو شوند و موضوع اصلی تضمین‌ها، پافشاری می‌کند.
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران دوشنبه گفت: «آمریکا پیش از این، یک بار، به برجام پشت کرد. ما باید مطمئن باشیم که چنین چیزی دیگر اتفاق نمی‌افتد.»
آخرین دور (مذاکرات)
ایران همچنین خواهان بسته شدن پرونده آژانس بین المللی انرژی اتمی (ژاندارم هسته‌ای سازمان ملل متحد) است. این پرونده چهار تاسیسات هسته‌ای اعلام نشده در ایران را که در آنها تجهیزات هسته‌ای شناسایی شد دربرمی‌گیرد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بارها تکرار کرده توضیحات تهران درباره این مراکز، وی را قانع نکرده است.
فیلیپ اِرِرا مذاکره کننده فرانسه در توئیتی نوشت: «ایران با آتش بازی می‌کند.» وی هشدار داد: «باید دانست تا کجا می‌توان پیش رفت.»
از زمان از سرگیری مذاکرات هسته‌ای ایران در اواخر نوامبر، که پس از وقفه چندین ماهه صورت گرفت، غربی‌ها با اشاره به پیشروی برنامه هسته‌ای ایران، بر «ضرورت» دستیابی به نتیجه تأکید دارند و به نظر می‌رسد صبر آنها سرآمده است.
وزارت امور خارجه فرانسه تأکید کرد: «ضروری است در این هفته به توافق برسیم.»
آمریکا نیز همین عقیده را دارد. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: «چنانچه ایران قصد ناسازگاری داشته باشد، آمریکا آماده ترک میز مذاکره است.»
بنابراین واشنگتن برای جلوگیری ایران از دستیابی به بمب اتمی، طرح B را به اجرا می‌گذارد. ایران همواره دستیابی به بمب اتمی را تکذیب می‌کند.
در پرونده هسته‌ای ایران، به ندرت مهلت‌های تعیین شده برای به نتیجه رسیدن، رعایت شده است. باربارا سالوین از اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» بر این باور است که «احتمال دستیابی به توافق نزدیک است.»
وی گفت: «ایران تمام منافع خود را در کاهش وابستگی به روسیه، که به کشوری منفور تبدیل شده است، و برقراری روابط اقتصادی با اروپا می‌بیند.»
