نگرانی اسراییل از احیای برجام

اقتصاد آنلاین_ پرستو بهرامی‌راد: این پایگاه اینترنتی در ادامه به قلم مازل معلم نوشته است، به رغم گزارش‌ها مبنی بر اینکه آمریکا مایل است به هر قیمتی به توافق هسته‌ای با ایران دست یابد، نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل برخلاف بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر پیشین ترجیح می‌دهد از رویارویی با دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا اجتناب ورزد. 

بنت ماه گذشته در مصاحبه‌ای اعلام کرد با هیچ توافقی بین ایران و قدرت‌های بزرگ جهان مخالفت نخواهد کرد. 

وی افزود: " ما مخالفان همیشگی نیستیم. در حال اتخاذ یک رویکرد عملی هستیم و برخلاف دیگران، به دنبال جنگیدن برای جنگ نیستیم بلکه سعی می‌کنیم به نتیجه برسیم. " 

به نظر می‌رسد بنت معتقد است چنین رویکردی شانس بهتری را برای انعقاد یک توافقنامه سودمند تضمین می‌کند. وی احتمالاً از رویارویی تلخی که نتانیاهو با باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق آمریکا بر سر این مسئله داشت درس گرفته است. 

اما اکنون که رئوس کلی این توافق در حال انتشار است، تل آویو آن را برای اسرائیل بد اعلام کرده است. مسئله اینجا است که ممکن است برای انجام هر کاری دیر شده باشد. 

در داخل اسرائیل، هم بنت و هم یائیر لاپید وزیر خارجه اسرائیل که قرار است جانشین بنت به عنوان نخست وزیر شود، با بنامین نتانیاهو ، مردی که بیش از همه در سراسر جهان با مبارزه برای متوقف ساختن برنامه هسته ای ایران شناخته می شود ، روبرو هستند. نتانیاهو به مدت ۱۵ سال با موفقیت این برنامه را تهدیدی برای موجودیت اسرائیل و خود را به عنوان " آقای هسته ای " نامید. 

هم بنت و هم لاپید در چند روز اخیر این توافق را توافقی بد اعلام کرده اند. با وجود این، برخلاف نتانیاهو حداقل فعلا وارد رویارویی علنی با بایدن نمی‌شوند.

نفتالی بنت در کنفرانس رؤسای سازمان های بزرگ یهودی در آمریکا گفت توافقی که در حال شکل‌گیری با ایران است منجر به تشدید خشونت و بی ثباتی در خاورمیانه خواهد شد. ایران موادی را که می تواند برای ساخت تسلیحات هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد پنهان کرده است و همچنان پنهان می کند.

توافقی که در حال شکل‌گیری است چالش‌های جدیدی را برای امنیت اسرائیل ایجاد می کند اما اسرائیل با همه این چالش‌ها مقابله خواهد کرد. ما یک خط قرمز داریم. هنگامی که نوبت به دفاع از خود می‌رسد، اسرائیل حق آزادی عمل را برای خود محفوظ می‌دارد. بنت احساس می‌کرد تمجید از ائتلاف بین اسرائیل و آمریکا و اقدامات دو متحد برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای حائز اهمیت است. با وجود این، برخلاف نتانیاهو، وی تهدید حمله اسرائیل به ایران را مطرح نکرد. 

لاپید نیز بدون بیان مطلبی که ممکن است انتقاد از بایدن تلقی شود، از توافق جدید انتقاد کرد. وی روز دوشنبه در کنفرانس خبری هفتگی خود این توافق را توافقی "وحشتناک" خواند. لاپید خاطر نشان کرد ایران به توانایی غنی سازی اورانیوم برای ساخت سلاح ظرف مدت تنها دو سال و نیم دست خواهد یافت. وی افزود ایران به دنبال حذف نام سپاه از فهرست سازمان‌های تروریستی است.

اگر آن ها گروه تروریستی نیستند، پس چه هستند؟ گروه رقص محلی هستند؟ جهان نمی تواند با این شروط گستاخانه موافقت کند. لاپید در ادامه گفت: "اجازه دهید مسئله را روشن کنم: اسرائیل امنیت خود را به تنهایی حفظ خواهد کرد. ما یک ارتش قدرتمند داریم، ما موساد و یک دولت مصمم داریم و برای جلوگیری از دستیابی ایران به اهدافش تردید نخواهیم کرد." 

در حالی که بنت و لاپید مصمم به نظر می رسند، اصلا مشخص نیست که چه سیاستی را دنبال می کنند و چگونه می‌خواهند بر توافق هسته‌ای تاثیرگذار باشند. 

در دوره نخست وزیری نتانیاهو، اسرائیلی ها تلاش‌های دولت را برای جلوگیری از هسته ای شدن ایران به دقت زیر نظر داشتند. آن ها می دیدند که دولتشان گزینه نظامی را مطرح و حتی با اوباما برخورد می‌کند. آن ها حتی شاهد بودند که نتانیاهو خود به این توافق حمله کرد و سپس دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد و تحریم ها را ازسر گرفت. 

نتانیاهو- "آقای هسته‌ای"- کارزاری را علیه این توافق به زبان عبری و انگلیسی راه انداخت. وی در دیدار با اعضای جمهوری خواه و دموکرات کنگره آمریکا گفت اسرائیل برای جلوگیری از دستیابی عراق و سوریه به تسلیحات هسته‌ای به اقدام نظامی متوسل شد. این توافق، راهی برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای نیست. 

وی در مصاحبه‌ای، در پاسخ به این پرسش که آیا وزارتخانه های دخیل در مذاکرات باید از آن خارج شوند، با اطمینان پاسخ داد: "بله، البته، یا این که خواستار توافقی بهتر شوند، توافقی که ایران را مجبور به برچیدن زیرساخت هسته‌ای نظامی خود کند و به آن ها اجازه تولید موشک های بالستیک با قابلیت حمل سلاح (هسته‌ای) ندهد، توافقی که تولید سلاح و فعالیت های تروریستی را متوقف کند. اسرائیل برای دفاع از خود در برابر این خطر فوق العاده ای که موجودیتش را تهدید می‌کند باید هر آنچه را که لازم است انجام دهد."

این بدان معنا است که بنت و لاپید نیز باید به کارزار سیاسی نتانیاهو پاسخ دهند. بنت گفت در چند ماه اخیر متوجه شده است که نتانیاهو سیاست زمین سوخته را باقی گذاشته است که به ایران اجازه داد به دستیابی به سلاح هسته‌ای نزدیک تر شود. 

دانیل سوبلمن از گروه روابط بین الملل دانشگاه عبری اورشلیم می‌گوید اگر این توافق یک واقعیت باشد هیچ راهی برای اسرائیل وجود ندارد که بر آن تاثیر بگذارد. با توجه به توانایی ایران برای تثبیت خود به عنوان یک قدرت محلی حتی بدون تسلیحات هسته‌ای، به لاپید و بنت توصیه می کند که بر یک سیاست طولانی مدت متمرکز شوند. اسرائیل باید علیه محور مقاومت ایران اقدام کند که در چند سال اخیر به یک نیروی ژئوپلیتیک و تهدید نظامی درجه یک برای اسرائیل تبدیل شده است.