الزام پلتفرم های دیجیتال به اعلام ادغام ها در آفریقای جنوبی

طبق قانون رقابت (مصوب 1998 با اصلاحات بعدی) و هم­چنین سایر دستورالعمل­‌های مربوطه، ادغام­‌ها بر اساس ارزش دارایی و گردش مالی پلتفرم­‌های طرف ادغام، به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. بزرگ: بیشتر از آستانه بالا

2. متوسط: بین آستانه بالاو پایین

3. کوچک: کمتر از آستانه پایین

با توجه به جدول زیر، در هر مورد، می‌­توان نوع ادغام را تعیین کرد:

* R علامت واحد پول کشور آفریقای جنوبی، یعنی رَند است.

تعیین نوع ادغام از آن جهت حائز اهمیت است که تمامی ادغام‌­های بزرگ و متوسط باید الزاماً، پیش از انجام، به کمیسیون رقابت اعلام شده و کمیسیون پس از بررسی، آن را تایید یا رد خواهد کرد. اما ادغام‌­های کوچک، صرفاً در صورتی که طرفین ادغام، به دلیل ارتکاب اقدامات غیرقانونی (مانند رویه­های ضدرقابتی)، به نوعی تحت تعقیب یا تحقیق باشند، باید به کمیسیون رقابت اعلام شوند.

البته سایر ادغام‌­های کوچک نیز در صورت درخواست خود کمیسیون ظرف 6 ماه پس از ادغام، باید به اطلاع این کمیسیون برسند و تا زمان اعلام نظر کمیسیون، نباید اقدامات بیشتری در جهت اجرای این ادغام، صورت گیرد. اما این مرجع تنها در صورتی امکان طرح چنین درخواستی را دارد که معتقد باشد آن ادغام، به طور قابل ملاحظه­ای از رقابت در بازار جلوگیری کرده یا سطح آن را کاهش می­دهد؛ یا در راستای منفعت عمومی نیست.

بنابراین در حال حاضر، در غیر از موارد مذکور، نیازی به اعلام ادغا­های کوچک و کسب تایید کمیسیون رقابت وجود ندارد.

این مسئله موجب می­شود تا بسیاری از ادغام‌­ها در بازارهای دیجیتال، بدون بررسی و نظارت رقابتی صورت گیرند. زیرا این آستانه­‌ها بسیار بالا بوده و الزامی به اعلام ادغام‌­هایی که به آن آستانه­‌ها نمی‌رسند، وجود ندارد. در نتیجه، بسیاری از پلتفرم­‌های دارای قدرت بازاری، می­توانند پلتفرم­های کوچک و نوپای متعددی را در خود ادغام نمایند و نیازی به اعلام این مسئله به کمیسیون نیز وجود ندارد. این عمل که اصطلاحاً، "ادغام­ نامحسوس و تدریجی^[1]" نامیده می­شود، به سادگی می­تواند منجر به تسلط و انحصارگری یک پلتفرم در بازارهای دیجیتال شود.

برای حل این مشکل، کمیسیون رقابت آفریقای جنوبی، در 7 مه 2021 ، پیش­نویس اصلاحیة "دستورالعمل اعلام ادغام‌­های کوچک" را منتشر کرد. بر اساس این اصلاحیه، دامنة ادغام‌­های کوچکی که الزاماً باید به اطلاع این کمیسیون رسیده و تایید این مرجع را کسب نمایند، گسترش یافته است.

با تصویب اصلاحیة "دستورالعمل اعلام ادغام­‌های کوچک" ، کدام ادغام­‌ها باید اعلام شوند؟

طبق این اصلاحیه، علاوه بر مواردی که در گذشته اعلام آن­ها الزامی بود، ادغام‌­های کوچکی که یک طرف ادغام، "در یک یا چند بازار دیجیتال" فعالیت می­‌کند و یکی از آستانه های ذیل را برآورده کند، باید به اطلاع کمیسیون رقابت آفریقای جنوبی برسد:

• مبلغ خرید بیش از 190 میلیون رند باشد و پلتفرم موردنظر برای ادغام، در آفریقای جنوبی فعالیت داشته باشد.
• مبلغ خرید، کمتر از 190 میلیون رند است (مثلاً تملک 25٪ سهام)، اما ارزش پلتفرم موردنظر برای ادغام (100٪ سهام آن)، بیش از 190 میلیون رند باشد و پلتفرم موردنظر برای ادغام، در آفریقای جنوبی فعالیت داشته باشد. هم­چنین تملک منجر به ادغام شود (تغییر کنترل).
• حداقل یکی از طرفین معاملة ادغام، حداقل در یک بازار دیجیتال، دارای سهم بازاری 35٪ یا بیشتر  باشد.
• این ادغام منجر به "موقعیت مسلط" در بازار دیجیتال شود. (موقعیت مسلط در قانون رقابت تعریف شده است).

نحوة اعلام این ادغام‌­های کوچک به چه صورت است؟

این ادغام‌­ها، باید از طریق یک نامه و به صورت مکتوب به کمیسیون رقابت آفریقای جنوبی اطلاع داده شوند و فرم از پیش آماده­ای برای اعلام این ادغام‌­ها وجود ندارد. اما این نامه باید دربردارندة جزئیات کافی در مورد: طرفین ادغام، معاملة ادغام موردنظر و بازارهایی که طرفین، در آن فعالیت می­‌کنند، باشد.

در پایان، لازم به ذکر است که در ایران، تنظیم­گری رقابت، اصولاً به صورت پسینی و بعد از ارتکاب اعمال ضدرقابتی صورت می­گیرد؛ اما با توجه به رشد روزافزون پلتفرم­های دیجیتال در کشور، شایسته است اقدامات پیشگیرانه­ای مانند الزام این پلتفرم­ها به اعلام برخی ادغام‌­ها به مرجع تنظیم­گر صورت گیرد تا زمینة بهبود رقابت اقتصادی در بازارهای دیجیتال فراهم شود.

منابع:

• https://www.gov.za/sites/default/files/gcis_document/201409/321283860.pdf
• https://www.compcom.co.za/merger-thresholds/
• https://www.competitionchronicle.com/2021/05/south-african-competition-commission-draft-small-merger-regulations-digital-markets-in-the-spotlight/
• https://www.concurrences.com/en/bulletin/news-issues/june-2021-en/the-south-african-competition-authority-publishes-guidelines-that-will-require

https://iclg.com/practice-areas/merger-control-laws-and-regulations/south-africa