سرنوشت دارو در بدن چه می شود؟!
این سوال برای بسیاری از افراد پیش می آید که سرنوست دارو در بدن چه می شود و یا در بدن چگونه جذب می شوند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از نمناک؛ حتما برایتان پیش آمده است با برچسب داروهایی که پزشک برایتان تجویز کرده است با عنوان" دارو را با معده خالی مصرف کنید"و یا " دارو را همراه غذا مصرف کنید" مواجه شده باشید.
اکثر افراد از تداخل یک دارو یا داروی دیگر اطلاعاتی دارند اما آیا می دانید غذا نیز بر نحوه عملکرد داروها تاثیر می گذارد؟
درک این موضوع بسیار مهم است زیرا باعث می شوند تا بهترین بهره را از داروها بگیرید.
پس از بلع، دارو ابتدا به معده رفته و سپس جذب بدن می شود. برخی از داروها نباید همراه غذا مصرف شوند زیرا مواد غذایی می توانند جذب دارو را کاهش و یا به تاخیر اندازند.
با این وجود چنانچه در بخش سلامت اشاره کرده ایم بعضی دیگر از داروها باید همراه مواد غذایی مصرف شوند تا عملکرد بهتری داشته و عوارض جانبی کم تری از خود نشان دهند.
برخی دیگر از داروها نیز در صورتی که غذایی در معده تان باشد به خوبی جذب نمی شوند و این امر باعث می شود تا دارو بطور موثر عمل نکند.
نحوه مصرف دارو ها
روش مصرف و میزان حلالیت دارو بر زمان جذب آن موثر هستند. به طور کلی معمولاً 30 دقیقه طول می کشد تا بیشتر دارو ها حل و جذب بدن شوند. هنگامی که یک دارو در قالب یک پوشش ویژه باشد که ممکن است به محافظت دارو از اسیدهای معده کمک کند غالباً زمان رسیدن آن به جریان خون بیشتر است.
باید ها و نباید های مصرف دارو
به عنوان مثال ، آسپرین ممکن است در عرض چند دقیقه حل شود در حالی که برخی داروها به دلیل روکش ژلاتینی زمان طولانی تری برای جذب نیاز خواهند داشت.
بهتر است این داروها را با معده خالی مصرف کنید
داروهای کم کاری یا جایگزینی تیروئید مانند:
لووتیروکسین (سینتروئید)
داروهای درمان پوکی استخوان مانند:
آلندرونات (فوزاماکس)، ایباندرونات( بونیوا)، رسیدورانت( ویموو ).
دارو پوکی استخوان
داروهای مهارکننده پمپ پروتون که برای مشکلات معده استفاده می شود مانند:
امپرازول (پریلوسک) ، پنتوپرازول (پروتونیکس) ، استومومپرازول ( نکسیوم ویموو) و لاتسوپرازول ( پریواسید).
داروهایی که باید همراه غذا مصرف شوند
عارضه جانبی رایج مصرف برخی از داروها ناراحتی معده می باشد.
دارو های ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین نمونه هایی از دارو هستند که ممکن است مصرف آن ها سبب ناراحتی معده شود پس باید همراه غذا مصرف شوند تا عارضه جانبی کم تری داشته باشند.
اما اگر نسخه پزشک به شما توصیه کرده است تا همراه غذا مصرف نشود از طرفی نیز ناراحتی معده دارید با پزشک تان مشورت داشته باشید.
غذاهای رایجی که ممکن است بر مصرف دارو تاثیر بگذارند:
محصولات لبنی کلسیم
سایر غذاهایی که دارای مقادیر بالایی از کلسیم هستند می توانند باعث کاهش جذب دارو شوند بنابراین اثربخشی داروهای چون:
برخی آنتی بیوتیک ها مانند سیپروفلوکساسین ، لووفلوکساسین ( لاواکوین) ، داکسی سایکلین (ویبرامایسین) و مینوسیکلین (مینوسین) را کاهش می دهند . این داروها باید 2ساعت قبل و یا 6 ساعت پس از غذاهای حاوی کلسیم مصرف شوند.
سبزیجات دارای برگ سبز که حاوی ویتامینK بیشتری هستند
مانند اسفناج، کلم و کاهو سالادی می توانند بر داروی وارفارین ( کوادمینین) که رقیق کننده خون می باشد تاثیر بگذارند.
ویتامین K اثرات وارفارین را معکوس و لخته شدن خون را افزایش می دهد . لازم نیست درخوردن این سبزیجات هنگام مصرف وارفارین خودداری کنید فقط کافیست در مصرف آن ها زیاده روی نداشته باشید.
گریپ فروت
گریپ فروت و آب آن می تواند توانایی بدن را برای پردازش برخی داروها کاهش دهند و سبب ایجاد برخی عارضه های جانبی شوند.
در صورت مصرف آتورواستاتین ( لیپیتور)، سیمواستاتین ( زوکور، ویتروین ) یا لوواستاتین (مکاوور) که برای درمان کلسترول بالا تجویز می شوند از مصرف این میوه خودداری کنید.
خوراکی هایی که حاوی مقادیر بالایی تیرامین هستند
مانند میوه خشک ، پنیر و گوشت دودی درصورتی که داروهای خاصی به نام مهار کننده مونوآمین اکسیداز مصرف می کنید عوارض جانبی به همراه خواهند داشت.
داروهایی که برای درمان افسردگی از جمله فنلزین ( ناردیل)، ترانیل سیپرومن ( پارانت) و آنتی بیوتیک لاینزولید ( زیوکس) مصرف می شوند نیز با غذاهای حاوی تیرامین ممکن است اثر منفی داشته باشند.
چگونه می توان گفت که غذاها بر داروها اثر می گذارند؟
قبل از مصرف دارو به برچسب آن ها دقت کنید و اطلاعات آن را برای خودتان بررسی کنید. همچنین می توانید در رابطه با وضعیت خود برای مصرف دارو با داروساز نیز صحبتی داشته باشید.
چگونه بدن دارو را متابولیز می کند ؟
هنگامی که بدن انسان شروع به سوخت و ساز یک دارو می کند، ارگان های مختلفی مواد اولیه آن را قبل از آزاد شدن در جریان خون پردازش می کنند.
در حالی که ممکن است این فرایند ساده به نظر برسد، داروهای مختلف با درجات مختلف، فرمول های مختلف و تجویز دوز مختلف به طور متفاوتی حل می شوند و بدن هرشخص برای متابولیز دارو منحصربفرد می باشد و به طور خاص دارو را متابولیز خواهد کرد.
چگونه دارو وارد جریان خون می شود ؟
طیف وسیعی از داروها به صورت خوراکی مصرف می شوند و در دستگاه گوارش تجزیه خواهند شد.
پس از بلع دارو ، قبل از آنکه از کبد عبور کند توسط اسید های معده شکسته شده و سپس وارد جریان خون می شود. برخی از داروها ممکن است به مدت طولانی در جریان خون باقی بمانند که این امر به میزان مصرف و داروی مصرفی تجویز شده بستگی دارد.
چه عواملی در جذب دارو تأثیر می گذارند؟
در تعیین زمان لازم برای هضم کامل دارو، عوامل مختلفی درگیر هستند که بر میزان حساسیت فرد و جذب دارو موثر هستند از جمله:
سن
وزن
جنسیت
زمان مصرف دارو
سطح فعالیت بدنی
سطح استرس
محتوای معده و سطح PH
وجود داروهای دیگر.
اسید معده ممکن است سبب کند شدن اثر برخی از داروها شود . علاوه بر این ، هنگامی که یک دارو در کبد متابولیز می شود، قبل از رسیدن به جریان خون ، قدرت و اثر آن کاهش می یابد.
نحوه جذب داروها:
برخی از اشکال دارویی جذب قوی تری دارند. به عنوان مثال، داروهای تزریق داخل وریدی ممکن است قوی تر از کپسول عمل کنند.
یک قرص زیر زبانی و داروهای تجویز رکتالی به طور معمول با سرعت بیشتری از سیستم گردش خون حرکت می کند و بنابراین به سرعت متابولیز می شود.
چگونه یک دارو تجویز می شود؟
یک قرص ، کپسول یا شربت که به صورت خوراکی مصرف می شود
قرص یا کپسول هایی که مصرف زیر زبانی دارند
داروهای استنشاقی یا قطره ای که به چشم، گوش، بینی یا گلو چکانده می شوند
تزریق داخل وریدی
تجویز رکتال
تجویز بصورت کاشت زیر پوستی