فرار ایران خودرو از قبول تقصیر/ چرا ایربگ‌ ها باز نشدند؟

به گزارش اقتصادآنلاین؛ 20 دی ماه امسال، در محور بهبهان دو تصادف زنجیره‌ای، باعث برخورد تعداد زیادی خودرو به یکدیگر شد. این حادثه به فوت چند نفر از سرنشینان در صحنه، مصدومیت تعدادی دیگر و البته خسارات گسترده به خودروهای حاضر در محل تصادف منجر شد.

در پی این اتفاق، مسئولان پلیس راهور اعلام کردند که با توجه به استانداردسازی علایم جاده، احتمالا خطای انسانی عامل اصلی این تصادف بوده اما در عین حال اظهارنظری از سوی پلیس مشخص کرد که بار دیگر بحث کیفیت خودروهای تولیدی در این حادثه نیز نقش داشته است تا جایی که رییس پلیس، خودروهای تولید داخل را به ارابه‌های مرگ تشبیه کرد.

موضوع کیفیت خودروهای داخلی در سال‌های گذشته بارها مورد بحث بوده است. در حالی که ایران خودرو به عنوان بزرگترین تولیدکننده خودرو داخلی در ایران، بخش قابل توجهی از بازار را در اختیار گرفته و با ممنوعیت واردات، بازار را به شکلی انحصاری در اختیار گرفته، نه تنها در این سال‌ها توضیح دقیقی درباره کیفیت خودروهای تولیدی خود ارائه نمی‌کند که حتی در حوادثی مانند تصادف بهبهان نیز از پذیرش مسئولیت شانه خالی می‌کند.

آنچه که در حادثه بهبهان به بحثی جدی بدل شد، موضوع باز نشدن ایربگ خودروها بود، تجهیزاتی که به عنوان یکی از آپشن‌های خودروهای داخلی به مشتریان عرضه می‌شود اما در حادثه‌ای مانند تصادف اخیر که منجر به فوت چند نفر از سرنشینان شده، در بسیاری از خودروها اساسا ایربگ عمل نکرده است.

بر خلاف تجربه بسیاری از کشورهای جهان که اگر محصول یک شرکت به درستی کار نکند، موجب بازخواست مسئولان، جبران خسارت و لااقل یک عذرخواهی رسمی می‌شود، ایران خودرو نه تنها درگیر هیچ یک از این فرایندها نشده که حتی در توضیحاتی عجیب، تقصیر را به گردن نوع تصادف انداخته است.

با گذشت 10 روز از تصادف بهبهان، ایران خودرو رسما اعلام کرد: از مجموع ۵۹ خودروی حادثه دیده ۱۵ دستگاه خودرو متعلق به گروه صنعتی ایران خودرو است. ایربگ سورن به دلیل شرایط برخورد و حادثه عمل کرده و باز شده است، پنج خودرو نیز از مدل های قدیمی و فاقد ایربگ بوده است. در هفت دستگاه از ۹ دستگاه باقی مانده نیز با توجه به بررسی‌های کارشناسی به عمل آمده و تحلیل اطلاعات موجود، به طور قطع بازنشدن ایربگ مورد تایید و مطابق با استاندارد است. نتایج بررسی های دو دستگاه دیگر نیز با تکمیل اطلاعات کارشناسی مشخص خواهد شد.

مشخص نیست استاندارد اعلامی ایران خودرو چگونه تایید می‌‌کند که در تصادفی این چنینی ایربگ باز نشده و اشکالی نیز در عملکرد خودروساز وجود نداشته باشد. این شرکت در تشریح دلیل عملکرد ضعیف خودروهایش در تصادف اخیر اضافه کرده که در تصادفات زنجیره ای که ضربه از قسمت عقب و جلوی خودرو است،‌ ایربگ در صورتی عمل می کند که زمان ضرب دیدگی قسمت جلویی نسبت به عقب زودتر اتفاق افتاده باشد. حتی در توضیحات آمده که باز شدن بی‌دلیل ایربگ می‌تواند منجر به حادثه دیدن سرنشین شود و به این ترتیب این اشکال فنی از سوی ایران خودرو به نوعی لطف در حق سرنشینان تفسیر شده است.

اینکه تجهیزات ایمنی خودرو فقط در شرایط خاصی عمل کند و اگر نوع تصادف مدنظر شرکت نباشد، ایربگ‌ها باز نشوند، قطعا بحثی است که باید نهادهای ناظر به آن ورود کنند و در نهایت با هر رویکردی، شرکت خودروساز نیز بخشی از تقصیر را باید بر عهده بگیرد.

اظهارات عجیب معاون کیفیت ایران خودرو با واکنش پلیس راهور نیز مواجه شد. پلیس در جوابیه‌ای به این اظهارات اعلام کرده: ایشان توضیح دهند، سرعت خودروها در این تصادف چه قدر بوده است؟ ثانیاً، زاویه تصادف و نوع برخورد را در این حادثه چگونه تعیین می‌کنند و از کجا و به وسیله کدام فرمول به این نتیجه رسیده‌اند؟آیا بیان این مطلب از سوی ایشان برای فرار از مسئولیت در این حادثه نیست!؟ ایشان باید تست تصادفی که برای این خودروها صورت گرفته و مدارک آن را به سازمان ملی استاندارد ارائه و به صورت شفاف اعلام کنند تا مالکان خودرو بدانند سوار بر ارابه مرگ نشده‌اند. پلیس راهنمایی و رانندگی ضمن حمایت از تولید داخل اعلام می‌دارد، سازندگان خودرو موظف به رعایت استانداردهای ابلاغی در امور کیفیت و سلامت سرنشینان خودرو هستند.

با وجود آنکه به نظر می‌رسد ایران خودرو خود را آماده کرده تا مانند دیگر حوادث از پذیرش مسئولیت فرار کند اما پیگیری وزیر صمت این امید را ایجاد کرده شاید تکلیف کیفیت خودروهای داخلی لااقل در حوزه ایمنی مشخص شود. رضا فاطمی‌امین وزیر صنعت در نامه‌ای به محسن صالحی‌نیا رییس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع، ایدرو خواستار ارائه گزارش دقیق و بررسی فرآیند ارزیابی کیفی قطعات ایمنی خودروها در همه شرکت‌های خودروسازی، همچنین کیفیت قطعات استفاده شده در خودروهای حادثه دیده و علل نقص فنی کار گروه قطعات ایمنی و مجروحان حادثه دیده به ویژه کیسه هوا شد.

خودروسازان در حالی وعده افزایش تولید محصول در سال آینده را می‌دهند که در ماه‌های گذشته با معضل خودروهای ناقص باقی مانده در خطوط تولید مواجه هستند و با توجه به این رویکرد ایران خودرو، این نگرانی در میان مشتریان به وجود آمده که خودروهای ناقص با تجهیزات ایمنی بی کیفیت تکمیل شده و به بازار بیایند و در حوادثی مانند تصادف بهبهان، جان سرنشینان را تهدید کنند.