بیت کوین (Bitcoin) چیست؟
بیت‌کوین، مشهورترین و محبوب‌ترین ارز دیجیتال بازار، به عنوان اولین کوین در سال۲۰۰۹ راه‌اندازی شد. این رمزارز در طول بیش از یک دهه، فراز و نشیب‌های بسیاری را تجربه کرده و هنوز هم طرفداران بسیاری در تمام نقاط جهان دارد.
اقتصادآنلاین - مهسا نجاتی؛ بیت‌کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که در ژانویه ۲۰۰۹ ایجاد شد. این رمزارز از ایده‌های تنظیم شده در وایت پیپر آن توسط ساتوشی ناکوموتوی مرموز پیروی می‌کند. هویت فرد یا افرادی که این فناوری را ایجاد کرده‌اند هنوز یک راز است. بیت‌کوین نسبت به مکانیزم‌های پرداخت آنلاین سنتی نوید کارمزد تراکنش‌های کمتری را می‌دهد و برخلاف ارزهای دولتی، توسط یک مرجع غیرمتمرکز اداره می‌شود.
بیت‌کوین به عنوان یک نوع ارز دیجیتال شناخته می‌شود زیرا از رمزنگاری برای حفظ امنیت آن استفاده می‌کند. تمام تراکنش‌های بیت‌کوین توسط حجم عظیمی از قدرت محاسباتی از طریق فرآیندی به نام «ماینینگ» تایید می‌شوند.
بیت‌کوین توسط هیچ بانک یا دولتی صادر یا پشتیبانی نمی‌شود و همچنین به خودی خود به عنوان یک کالا ارزشمند نیست. علی‌رغم اینکه بیت‌کوین در اکثر نقاط جهان پول قانونی نیست، بسیار محبوب بوده و باعث راه‌اندازی صدها ارز دیجیتال دیگر شده که در مجموع به آنها آلت کوین گفته می‌شود. نام بیت‌کوین به صورت اختصاری BTC است.
سیستم بیت‌کوین مجموعه‌ای از کامپیوترها است (به آنها «گره‌ها» یا «ماینرها» نیز گفته می‌شود) که همگی کد بیت‌کوین را اجرا می‌کنند و زنجیره بلوکی آن را ذخیره می‌کنند. بلاک‌چین را می‌توان مجموعه‌ای از بلاک‌ها در نظر گرفت. در هر بلاک مجموعه‌ای از تراکنش‌ها وجود دارد.
از آنجا که همه کامپیوترهایی که بلاک‌چین را اجرا می‌کنند، فهرست بلاک‌ها و تراکنش‌های یکسانی دارند و می‌توانند این بلاک‌های جدید را در حالی که با تراکنش‌های جدید بیت‌کوین پر می‌شوند، به وضوح ببینند، هیچ‌کس نمی‌تواند در این سیستم تقلب کند.
هر کسی - چه یک "گره" بیت‌کوین را اجرا کند یا نه - می‌تواند این تراکنش‌ها را همیشه مشاهده کند. موجودی توکن‌های بیت‌کوین با استفاده از کلیدهای عمومی و خصوصی نگهداری می‌شوند که رشته‌های طولانی اعداد و حروف هستند که از طریق الگوریتم رمزگذاری ریاضی که آنها را ایجاد می‌کند به هم مرتبط شده‌اند.
کلید عمومی (قابل مقایسه با شماره حساب بانکی) به عنوان آدرسی است که در جهان منتشر می‌شود و دیگران ممکن است بیت‌کوین را به آن ارسال کنند. کلید خصوصی (قابل مقایسه با رمز دستگاه خودپرداز) یک رمز محافظت شده است و فقط برای مجاز کردن انتقال بیت‌کوین استفاده می‌شود.
کلیدهای بیت‌کوین را نباید با کیف پول بیت‌کوین که یک وسیله فیزیکی یا دیجیتالی است که تجارت بیت‌کوین را تسهیل می‌کند و به کاربران امکان می‌دهد مالکیت سکه‌ها را ردیابی کنند، اشتباه گرفته شود.
اصطلاح "کیف پول" کمی گمراه‌کننده است زیرا ماهیت غیرمتمرکز بیت‌کوین به این معنی است که هرگز در کیف پول ذخیره نمی‌شود، بلکه در یک بلاک‌چین توزیع می‌شود.
فناوری همتا به همتا
بیت‌کوین یکی از اولین ارزهای دیجیتالی است که از فناوری همتا به همتا (P۲P)برای تسهیل پرداخت‌های فوری استفاده می‌کند. افراد و شرکت‌های مستقلی که قدرت محاسباتی حاکم را در اختیار دارند و در شبکه بیت‌کوین مشارکت می‌کنند - «ماینرهای» بیت‌کوین - مسئول پردازش تراکنش‌های روی بلاک‌چین هستند و انگیزه آنها پاداش‌ها (انتشار بیت‌کوین جدید) و کارمزد تراکنش‌هایی است که به بیت‌کوین پرداخت می‌شود.
این ماینرها را می‌توان به عنوان مرجع غیرمتمرکز اعمال‌کننده اعتبار شبکه بیت‌کوین در نظر گرفت. بیت‌کوین‌های جدید با نرخ ثابت اما به صورت دوره‌ای رو به کاهش در اختیار ماینرها قرار می‌گیرد. در مجموع تنها ۲۱ میلیون بیت‌کوین قابل استخراج است. تا نوامبر ۲۰۲۱، بیش از ۱۸.۸۷۵ میلیون بیت‌کوین موجود بوده و کمتر از ۲.۱۲۵ میلیون بیت‌کوین برای استخراج باقی مانده است.
به این ترتیب، بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال متفاوت از ارزهای فیات عمل می‌کنند. در سیستم‌های بانکداری متمرکز، ارز با نرخی متناسب با رشد اقتصاد ایجاد می‌شود. این سیستم برای حفظ ثبات قیمت در نظر گرفته شده است. یک سیستم غیرمتمرکز، مانند بیت‌کوین، نرخ انتشار را زودتر از موعد و بر اساس یک الگوریتم تعیین می‌کند.
استخراج بیت‌کوین
استخراج بیت‌کوین فرآیندی است که طی آن بیت‌کوین وارد گردش می‌شود. به طور کلی، ماینینگ نیازمند حل معماهای محاسباتی دشوار برای کشف یک بلاک جدید است که به بلاک‌چین اضافه می‌شود.
استخراج بیت‌کوین سوابق تراکنش‌ها را در سراسر شبکه اضافه و تایید می‌کند. ماینرها تعدادی بیت‌کوین پاداش می‌گیرند. پاداش هر ۲۱ هزار بلاک نصف می‌شود. در سال ۲۰۰۹، پاداش این بلاک، ۵۰ بیت‌کوین بود. در تاریخ ۱۱ می ۲۰۲۰، سومین هاوینگ اتفاق افتاد که پاداش هر کشف بلاک را به ۶.۲۵ بیت‌کوین کاهش داد.
برای استخراج بیت‌کوین می‌توان از سخت‌افزارهای مختلفی استفاده کرد. با این حال، برخی از آنها پاداش بیشتری نسبت به سایرین دارند. یک بیت‌کوین به هشت رقم اعشار (۱۰۰ میلیونیم یک بیت‌کوین) قابل تقسیم است و این کوچک‌ترین واحد به عنوان ساتوشی نامیده می‌شود. در صورت لزوم و اگر ماینرهای شرکت‌کننده این تغییر را بپذیرند، بیت‌کوین در نهایت می‌تواند به ارقام اعشاری حتی بیشتر تقسیم شود.
ساتوشی ناکاموتو کیست؟
هیچ‌کس به طور قطعی نمی‌داند که چه کسی بیت‌کوین را اختراع کرده است. ساتوشی ناکاموتو نام مرتبط با شخص یا گروهی از افرادی است که وایت پیپر اصلی بیت‌کوین را در سال ۲۰۰۸ منتشر کردند و بر روی نرم‌افزار اصلی بیت‌کوین که در سال ۲۰۰۹ منتشر شد کار می‌کردند.
در سال‌های بعد، افراد بسیاری ادعا کردند که همان خالق واقعی بیت‌کوین هستند، اما این شخصیت تا کنون همچنان مبهم باقی مانده است.
چند انگیزه برای مخترع بیت‌کوین وجود دارد که هویت خود را مخفی نگه دارد. یکی از آنها حریم خصوصی است: از آنجایی که بیت‌کوین محبوبیت پیدا کرده است - به یک پدیده جهانی تبدیل شده است - احتمالا ساتوشی ناکاموتو توجه زیادی را از رسانه‌ها و دولت‌ها به خود جلب خواهد کرد.
دلیل دیگر می‌تواند پتانسیل بیت‌کوین برای ایجاد اختلال بزرگ در سیستم‌های بانکی و پولی فعلی باشد. اگر بیت‌کوین به طور انبوه پذیرفته شود، این سیستم می‌تواند از ارزهای فیات مستقل کشورها پیشی بگیرد. این تهدید برای ارز موجود می‌تواند دولت‌ها را تشویق کند که بخواهند علیه خالق بیت‌کوین اقدام قانونی انجام دهند.
دلیل دیگر ایمنی است. تنها در سال ۲۰۰۹، ۳۲ هزار و ۴۹۰ بیت‌کوین استخراج شد. با نرخ پاداش ۵۰ بیت‌کوین به ازای هر بلاک، کل پرداختی در سال ۲۰۰۹، ۱،۶۲۴،۵۰۰ بیت‌کوین بود. می‌توان نتیجه گرفت که تنها ساتوشی و شاید چند نفر دیگر تا سال ۲۰۰۹ ماینینگ می‌کردند و آنها اکثریت ذخیره بیت‌کوین را در اختیار دارند. کسی که این مقدار بیت‌کوین را در اختیار داشته باشد، می‌تواند هدف مجرمان قرار گیرد.
بیت‌کوین به عنوان یک روش پرداخت
بیت‌کوین می‌تواند به عنوان وسیله‌ای برای پرداخت محصولات فروخته شده یا خدمات ارائه شده پذیرفته شود. یک کسب و کار آنلاین با افزودن این گزینه پرداخت به سایر گزینه‌های پرداخت آنلاین خود: کارت‌های اعتباری، پی پال و غیره می‌تواند به راحتی بیت‌کوین را بپذیرد.
سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین
بسیاری از حامیان بیت‌کوین معتقدند که ارز دیجیتال آینده است. بسیاری از افرادی که بیت‌کوین را تایید می‌کنند معتقدند که این سیستم پرداخت بسیار سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر برای تراکنش‌ها در سراسر جهان را تسهیل می‌کند.
اگرچه توسط هیچ دولت یا بانک مرکزی پشتیبانی نمی‌شود، بیت‌کوین را می‌توان با ارزهای سنتی مبادله کرد. در واقع، نرخ مبادله آن در برابر دلار، سرمایه‌گذاران بالقوه و معامله گران علاقه‌مند به این زمینه را جذب می‌کند. در واقع، یکی از دلایل اصلی رشد ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین این است که می‌توانند به عنوان جایگزینی برای پول ملی و کالاهای سنتی مانند طلا عمل کنند.
در مارس ۲۰۱۴، خدمات درآمد داخلی (IRS) اعلام کرد که همه ارزهای مجازی از جمله بیت‌کوین، به عنوان دارایی شامل مالیات خواهند بود. فروش بیت‌کوینی که استخراج کرده‌اید یا از طرف دیگری خریداری کرده‌اید، یا استفاده از بیت‌کوین برای پرداخت برای کالاها یا خدمات، نمونه‌هایی از تراکنش‌هایی هستند که می‌توانند مشمول مالیات شوند.
ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین
پس از افزایش سریع قیمت بیت‌کوین در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاران سوداگرانه به سمت بیت‌کوین کشیده شده‌اند. بیت‌کوین در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ قیمتی معادل ۷ هزار و ۱۶۷ دلار داشت و یک سال بعد بیش از ۳۰۰ درصد افزایش یافت و به ۲۸ هزار و ۹۸۴ دلار رسید. در نیمه اول سال ۲۰۲۱ به روند صعودی خود ادامه داد و در نوامبر ۲۰۲۱ به رکورد بیش از ۶۸۰۰۰ دلار دست یافت.
بنابراین، بسیاری از مردم بیت‌کوین را به دلیل ارزش سرمایه‌گذاری آن می‌خرند تا به عنوان وسیله‌ای برای مبادله. با این حال، فقدان ارزش تضمین شده و ماهیت دیجیتالی آن به این معنی است که خرید و استفاده از آن دارای چندین خطر ذاتی است.
هشدارهای زیادی برای سرمایه‌گذاران توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC)، سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی (FINRA)، اداره حمایت مالی مصرف‌کننده (CFPB) و سایر آژانس‌ها صادر شده است.
مفهوم ارز مجازی هنوز هم بدیع است و در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌های سنتی، بیت‌کوین سابقه طولانی‌مدت یا سابقه اعتبار زیادی برای حمایت از آن ندارد.
ریسک قانون‌گذاری
سرمایه‌گذاری پول در بیت‌کوین برای افراد ریسک‌گریز نیست. بیت‌کوین رقیب ارز دولتی بوده و ممکن است برای معاملات بازارهای زیرزمینی، پول‌شویی، فعالیت‌های غیرقانونی یا فرار مالیاتی استفاده شود. در نتیجه، دولت‌ها ممکن است به دنبال قانون‌گذاری، محدود کردن یا ممنوعیت استفاده و فروش بیت‌کوین باشند.
خطر امنیتی
اکثر افرادی که بیت‌کوین دارند و از آنها استفاده می‌کنند، توکن‌های خود را از طریق عملیات استخراج به دست نیاورده‌اند. در عوض، آنها بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال را در هر یک در بازارهای آنلاین محبوب، معروف به صرافی بیت‌کوین یا صرافی ارزهای دیجیتال، خرید و فروش می‌کنند.
صرافی‌های بیت‌کوین کاملا دیجیتال هستند و مانند هر سیستم مجازی دیگری در معرض خطر هکرها، بدافزارها و اشکالات عملیاتی قرار دارند. اگر دزد به هارددیسک کامپیوتر صاحب بیت‌کوین دسترسی پیدا کند و کلید رمزگذاری خصوصی آنها را بدزدد، می‌تواند بیت‌کوین دزدیده شده را به حساب دیگری منتقل کند.
هکرها همچنین می‌توانند صرافی‌های بیت‌کوین را هدف قرار دهند و به هزاران حساب و کیف پول دیجیتالی که بیت‌کوین در آنها ذخیره می‌شود دسترسی پیدا کنند. یکی از اتفاقات هک در سال ۲۰۱۴ رخ داد، زمانی که Mt. Gox، یک صرافی بیت‌کوین در ژاپن، پس از سرقت میلیون‌ها دلار بیت‌کوین مجبور به تعطیلی شد.
ریسک بازار
مانند هر سرمایه‌گذاری، ارزش بیت‌کوین می‌تواند نوسان داشته باشد. در واقع، ارزش این رمزارز در طول عمر کوتاه خود شاهد نوسانات شدید قیمت بوده است. با توجه به حجم بالای خرید و فروش در صرافی‌ها، حساسیت بالایی نسبت به رویدادهای خبرساز دارد. طبق گزارش CFPB، قیمت بیت‌کوین در سال ۲۰۱۳ در یک روز ۶۱ درصد کاهش یافت، در حالی که رکورد کاهش قیمت یک‌روزه در سال ۲۰۱۴ به ۸۰ درصد رسید.
اگر افراد کمتری بیت‌کوین را به عنوان ارز بپذیرند، این واحدهای دیجیتال ممکن است ارزش خود را از دست بدهند و بی‌ارزش شوند. در واقع، این گمانه‌زنی وجود داشت که «حباب بیت‌کوین» با کاهش قیمت از بالاترین حد خود در طول هجوم ارزهای دیجیتال در اواخر سال ۲۰۱۷ و اوایل سال ۲۰۱۸، ترکیده است.
چرا بیت‌کوین ارزشمند است؟
قیمت بیت‌کوین در بیش از یک دهه به طور تصاعدی افزایش یافته، از کمتر از ۱ دلار در سال ۲۰۱۱ به بیش از ۶۸۰۰۰ دلار تا نوامبر ۲۰۲۱ رسیده است؛ بنابراین، حتی اگر بیت‌کوین نامشهود بوده و نوسانات قابل‌توجهی را تجربه کرده، ارزش بالایی دارد.
آیا بیت‌کوین کلاهبرداری است؟
حتی اگر بیت‌کوین مجازی است و نمی‌توان آن را لمس کرد، مطمئنا واقعی است. بیت‌کوین بیش از یک دهه است که وجود دارد و این سیستم ثابت کرده است که قوی است. علاوه بر این، کد کامپیوتری که سیستم را اجرا می‌کند، منبع باز است و می‌تواند توسط هر کسی برای وجود اشکالات بارگیری و تجزیه و تحلیل شود.
چند بیت‌کوین وجود دارد؟
حداکثر تعداد بیت کوین هایی که ایجاد می شود ۲۱ میلیون است و آخرین بیت کوین در حدود سال ۲۱۴۰ استخراج می شود. تا نوامبر ۲۰۲۱، بیش از ۱۸. ۵ میلیون (تقریبا ۹۰٪) از این بیت‌کوین‌ها استخراج شده است. علاوه بر این، محققان تخمین می‌زنند که تا ۲۰ درصد از این بیت‌کوین‌ها به دلیل فراموشی کلید خصوصی یا ارسال بیت‌کوین به آدرس‌های غیرقابل استفاده، از بین رفته‌اند.
