سرنوشت برجام در سال ۲۰۲۲ چه می شود؟
پایگاه تحلیلی آمریکایی "اورآسیا ریویو" روز شنبه در تحلیلی با تاکید بر تمایل ایران و آمریکا بر احیای برجام نوشت: گزارش ها حاکی است احتمال افزایش تنش میان ایران و آمریکا در صورت شکست مذاکرات احیای برجام وجود دارد، با این وجود طرفین همچنان احیای آن را مناسب ترین گزینه می دانند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، این پایگاه تحلیلی آمریکایی در ادامه گزارش داد: در حالی که تحلیل گران معتقدند رسیدن به توافق در جریان مذاکرات جاری وارد فصلی جدید می شود و قابل دسترسی است، آمریکا و کشورهای اروپایی هشدار دادند تنها چند هفته برای نجات این توافقنامه که به شکل رسمی به "برنامه جامع اقدام مشترک" شناخته می شود باقی مانده است.
نقطه عطف این توافق که به طرز چشمگیری فعالیت های هسته ای ایران را در ازای برداشتن تحریم ها محدود می کرد، پس از خروج دولت «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۸ و کنار کشیدن آن کشور از این توافق و اعمال تحریم های حداکثری بر ایران، اتفاق افتاد.
بدین ترتیب یک سال بعد با در نظر گرفتن بی اثر شدن برنامه جامع اقدام مشترک، ایران نیز فعالیت های هسته ای خود را از سر گرفت. با این وجود کشورهای اروپایی تلاش کردند تا این توافق را زنده نگه دارند.
پیشرفت های هسته ای ایران، فوریت بازگشت به احیای برجام را نزد کشورهای اروپایی و آمریکا زنده کرد و «جو بایدن» رییس جمهوری آمریکا وضعیت فوری ترو تلاش های بیشتری را برای بازگشت به این توافقنامه اتخاذ کرد و وعده داد اگر ایران آمادگی همکاری داشته باشد به توافق برمی گردد.
گفتنی است در این دوره آمریکا به شکل غیرمستقیم در مذاکرات شرکت می کند.
از زمان از سرگیری مذاکرات اواخر ماه نوامبر پس ۵ ماه وقفه به دلیل انتخابات ریاست جمهوری در ایران، تیم مذاکره کننده ایرانی به سرپرستی «علی باقری کنی» هدایت می شود. وی انتقادات رییس جمهوری ایران را در دور ششم مذاکرات با طرفین در میان گذاشت و به عنوان یکی از خواسته های اصلی ایران، رفع تحریم ها را در کنار ضمانتی مبنی بر این که رییس جمهوری آینده آمریکا قادر به خروج از این توافق نباشد را مطرح کرد.
به رغم مشکلات در روند مذاکرات، کشورهای غربی همچنان معتقدند ماندن و حفظ توافق هسته ای بهترین گزینه برای اجتناب از هرگونه بحرانی می باشد. با این وجود آمریکا هشدار داده است که فرصت ها محدود می باشند و در صورت عدم احیای برجام، راه برای گزینه های دیگر باز است.
«علی واعظ» مدیر پروژه ایران در گروه بین المللی بحران معتقد است به اینکه هنوز راه باریکی به سمت احیای برجام وجود دارد که به انطباق مشترک با توافق ۲۰۱۵ و سازگاری تمام طرفین و رویکردهای عملگرایانه نیاز دارد.
در این میان «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا گفت که این کشور در حال آماده سازی برای اجرای گزینه های دیگر در صورت عدم دستیابی به توافق می باشد.
او همچنین در تاریخ ۱۴ دسامبر (۲۳ آذر) گفته بود راه دیپلماسی از سوی آمریکا برای مذاکرات هسته ای با ایران دنبال می شود و ادامه دارد اما همزمان با شرکا و متحدانمان گزینه های دیگر را نیز بررسی می کنیم.
در آخرین تلاشهای آمریکا برای انصراف ایران از توسعه برنامه صلحآمیز هستهای، این کشور خواستار یک توافق موقت به شرط توقف غنیسازی ۶۰ درصد از سوی تهران در ازای تعلیق - و نه رفع و لغو - تعداد محدود و معدودی از تحریمهایی شده است که اصولا براساس برجام، موظف به لغو همه آنهاست.
در پایان این گزارش آمده است که تحلیلگران می گویند گزینه های دیگر در صورت شکست برجام، برای هیچ کدام از طرفین جالب نیست.